Decyzją Dwójkowego jury - Anna Radziejewska, Wojciech Michniewski, Kacper Miklaszewski - najlepszym nagraniem III Symfonii Szymanowskiego jest:

Steve Davislim - tenor, Singverein der Gesellschaft der Musikfreunde Wien, Wiener Philharmoniker, dyr. Pierre Boulez (Wiedeń 3/2010, DG 2010)

Album ten pokonał następujące wydawnictwa:

- Ben Johnson - tenor (Stephen Bryant - skrzypce solo), BBC Symphony Chorus, BBC Symphony Orchestra, dyr. Edward Gardner (2014, Croydon, Londyn; Chandos 2014)

- Jon Garrison - tenor (Peter Thomas – skrzypce solo), City of Birmingham Symphony Chorus, City of Birmingham Symphony Orchestra, dyr. Sir Simon Rattle (1993, Birmingham, EMI 1994/2008)

- Wiesław Ochman - tenor, Chór Polskiego Radia w Krakowie, WOSPR w Katowicach, dyr. Jerzy Semkow (1979, Katowice; EMI 3LP 1982/CD EMI "Gemini - The EMI Treasures 2003")

- Rafał Bartmiński - tenor (Andreas Röhn - skrzypce solo), Chor und Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks, dyr. Mariss Jansons (live, grudzień 2008 Filharmonia w Monachium; BR Klassik 2011)

- Dmitry Korchak - tenor, Chór FN, Orkiestra Symfoniczna FN, dyr. Jacek Kaspszyk (czerwiec 2015, Filharmonia Narodowa w Warszawie; Warner Classics 2017)

Plan przesłuchań wyglądał następująco:

I runda
Moderato assai (nr 1 - 13)

II runda
Allegretto tranquillo (nr 27 - 38)

Finał
Largo (w całości)

Pierwsze szkice III Symfonii powstały latem i jesienią 1914 roku w Tymoszówce. Po dwóch latach pracy, latem 1916 roku, Karol Szymanowski wreszcie ukończył III Symfonię "Pieśń o nocy" op. 27 na tenor solo, chór mieszany i orkiestrę. Wybór tekstu do utworu nie był przypadkowy. Autorem poematu "Pieśń o nocy" był XIII-wieczny perski poeta i mistyk Dżalaluddin Rumi. Polski przekład tekstu, pióra Tadeusza Micińskiego (na podstawie niemieckiego tłumaczenia), ukazał się w warszawskim miesięczniku "Chimera" w roku 1905.
Pełna, kompletna prezentacja III Symfonii odbyła się 3 lutego 1928 roku we Lwowie w interpretacji Stanisławy-Korwin Szymanowskiej oraz chóru i orkiestry pod batutą Adama Sołtysa.

Karol Szymanowski - w liście do pianisty i dyrygenta, Aleksandra Silotiego - pisał tak: "Symfonia trwa 20-22 m. i można by ją nazwać poematem symfonicznym. (Ma ona drugi tytuł 'Chant de la Nuit' [...]). Ale ponieważ żywię organiczny wstręt do poematów symfonicznych (jako tytułu) - niech lepiej pozostanie symfonia (w kolejności trzecia). [...] Tenorowe solo w symf. ma bardzo duże znaczenie i trwa trochę mniej niż połowę czasu wykonania całej symfonii. Wydaje mi się, że jest to bardzo wdzięczny materiał dla śpiewaka; jest ono bardziej melodyjne niż deklamacyjne i wymaga dość dużego i wdzięcznego głosu o barwie lirycznej. Chór - z wyjątkiem partii początkowej, w której ma bardzo ważną rolę - raczej epizodyczny; styl raczej harmoniczny niż polifoniczny; w kilku miejscach bez tekstu słownego".

***

Tytuł audycji: Kto słucha, nie błądzi, czyli Płytowy Trybunał Dwójki

Prowadzi: Jacek Hawryluk

Goście: Anna Radziejewska, Kacper Miklaszewski, Wojciech Michniewski

Data emisji: 18.03.2017

Godzina emisji: 17.00

bch/mz/jsz

Kaspszyk: utwory Szymanowskiego to przepis na sukces

- Pamiętam Szymanowskiego pod koniec jego życia w Paryżu – wspominał kompozytora w radiowym nagraniu Zygmunt Mycielski. - Był 1936 rok, gdy w Operze Paryskiej wystawiano jego "Harnasie". Niestety, choć balet ten zyskał uznanie wśród publiczności, to wciąż porównywany był z popularnymi wówczas w Paryżu przedstawieniami Igora Strawińskiego. Publika nie potrafiła osadzić "Harnasi" ani w swoim czasie, ani w żadnym ze stylów, które wówczas panowały w świecie – dodał.

W reportażu przygotowanym z okazji przypadającej 29 marca 80. rocznicy śmierci Karola Szymanowskieg posłuchamy również opowieści o słynnym kompozytorze w archiwalnych wspomnieniach m.in. Artura Rubinsteina, Aleksandra Tansmana i Kazimierza Wiłkomirskiego.

***

Tytuł audycji: Opowieści po zmroku 

Prowadzi: Anna Skulska

Z nagrań archiwalnych: Artur Taube (kuzyn Karola Szymanowskiego), Leonia Gradstein (sekretarka-opiekunka) oraz muzycy: Kazimierz Wiłkomirski, Piotr Perkowski, Zygmunt Mycielski, Artur Rubinstein, Witold Lutosławski, Aleksander Tansman, Roman Totenberg i Antoni Słonimski

Data emisji: 27.03.2017

Godzina emisji:  21.30

mz

"Harnasie" i zakopiańskie wesela. Jak pracował Szymanowski?

Redaktor naukowa edycji źródłowo-krytycznej dzieł Karola Szymanowskiego podkreślała wyjątkowość III Symfonii na tle innych utworów impresjonistycznych. - Umiejętność ewokacji muzycznymi środkami ciszy i bezruchu - to właśnie różni muzykę Szymanowskiego od najbardziej dionizyjskich ustępów u Ravela, u którego ruch jest zawsze ukierunkowany linearnie. Tajemnica Szymanowskiego polega na tym, że jego symfonia wynurza się z ciszy, osiąga wielką apoteozę emocji, by znów się w tej ciszy zanurzyć.

W audycji rozkładaliśmy III Symfonię "Pieśń o Nocy" na czynniki pierwsze. Dyrygent Tomasz Bugaj tłumaczył, dlaczego partię solową częściej wykonują głosy sopranowe, zamiast tenorów, dla których kompozytor ją pierwotnie napisał. Śpiewak Ryszard Karczykowski wskazywał na najważniejsze momenty tekstu pieśni i prezentował, w jaki sposób ich znaczenie zmienia melodia. Z kolei dyrygent Henryk Wojnarowski opowiadał o śpiewaczce, która przez wiele lat była etatową wykonawczynią arcydzieła Szymanowskiego, i która pomogła uporać mu się z najtrudniejszym momentem partytury.

Filharmonicy Wiedeńscy najlepsi w wykonaniu III Symfonii Szymanowskiego

Pierwsze szkice III Symfonii powstały latem i jesienią 1914 roku w Tymoszówce. Szymanowski ukończyl utwór latem 1916 roku. III Symfonia "Pieśń o nocy" op. 27 została przeznaczona na tenor solo, chór mieszany i orkiestrę. Autorem poematu "Pieśń o nocy" był XIII-wieczny perski poeta i mistyk Dżalaluddin Rumi. Polski przekład tekstu, pióra Tadeusza Micińskiego (na podstawie niemieckiego tłumaczenia), ukazał się w warszawskim miesięczniku "Chimera" w roku 1905. Pełna, kompletna prezentacja III Symfonii odbyła się 3 lutego 1928 roku we Lwowie w interpretacji Stanisławy-Korwin Szymanowskiej oraz chóru i orkiestry pod batutą Adama Sołtysa.

***

Tytuł audycji: Spotkania po zmroku

Prowadzi: Beata Stylińska

Goście: Teresa Chylińska (redaktor naukowy edycji źródłowo-krytycznej dzieł Karola Szymanowskiego, autorka monografii kompozytora, która opracowała i opublikowała kompletną korespondencję Karola Szymanowskiego); Józef Kański (krytyk muzyczny), Ryszard Karczykowski (tenor) i Anna Lubańska (sopran), oraz dyrygenci Henryk Wojnarowski i Tomasz Bugaj. 

Data emisji: 29.03.2017

Godzina emisji:  21.30

bch/mc