"Tratwa meduzy" jako alegoria ludzkiego życia

Ostatnia aktualizacja: 02.09.2018 12:30
W audycji "Jest taki obraz" dr Grażyna Bastek opowiedziała o słynnym dziele Theodore'a de Gericault, które było reakcją na morską katastrofę z 1816 roku.
Audio
  • Dr Grażyna Bastek o obrazie "Tratwa meduzy" (Jest taki obraz/Dwójka)
Tratwa meduzy, Thodore Gricault
"Tratwa meduzy", Théodore GéricaultFoto: wartburg.edu/Wikimedia/public domain

Géricault zaczął malować "Tratwę Meduzy" dopiero dwa lata po katastrofie statku. Kompozycja obrazu jest bardzo przemyślana - to piramida stopniowo schodząca w stronę widza. Na jej szczycie znajduje się mężczyzna wymachujący ku statkowi na horyzoncie, a u krawędzi martwe ludzkie ciało wypadające z tratwy. Géricault przedstawił ostatni moment tragedii, tuż przed ocaleniem. Namalował 15 uratowanych rozbitków i 5 martwych ciał.

Fregata Meduza płynęła z Francji do Senegalu, wiozła nowego gubernatora, jego rodzinę i kolonistów. Statek dla skrócenia czasu podróży, płynął zbyt blisko brzegu i uderzył o podwodne skały zaledwie 60 kilometrów od wybrzeża Afryki. Tylko dla 250 pasażerów znalazło się miejsce w łodziach ratunkowych. Wsiedli do nich w pierwszej kolejności gubernator z rodziną, kapitan i oficerowie. Dla 146 osób, które nie zmieściły się do szalup, sklecono tratwę. Łodzie ratunkowe początkowo ją holowały, lecz okazała się niestabilna. Kapitan uznał ją za niebezpieczny balast i rozkazał odciąć liny. Rozbitkowie pozostali bez pomocy. Ludzie ginęli. Ciała umarłych wyrzucano do wody, z czasem zostawiano te, które przeznaczono do zjedzenia. Po 31 dniach dryfowania rozbitków odnalazł statek wojenny Argus.

Alegoryczna wymowa "Tratwy Meduzy" ujawnia się w przewrotny sposób. Bohaterowie obrazu nie byli mitologicznymi, czy historycznymi herosami, a jednak los francuskich osadników został uwznioślony i przeniesiony do rangi uniwersalnej alegorii ludzkiego życia. Dzieło nie ukazuje dziejów Hektora, ani Napoleona, ale posiada skalę zarezerwowaną w malarstwie dla najistotniejszych i najwznioślejszych wydarzeń ludzkości.

***

Tytuł audycji: Jest taki obraz

Prowadził: Michał Montowski

Gość: dr Grażyna Bastek (historyk sztuki)

Data emisji: 2.09.2018

Godzina emisji: 11.00

bch

Czytaj także

"Śmierć Marata". Najważniejsza ikona rewolucji francuskiej

Ostatnia aktualizacja: 22.07.2018 14:25
Manipulując okolicznościami wydarzenia, eliminując świadków, a nawet pomijając zabójczynię Marata, Jacques-Louis David przedstawił na swoim słynnym obrazie nie scenę horroru, lecz męczeństwa. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Widok Delft". Archetyp miasta idealnego

Ostatnia aktualizacja: 19.08.2018 11:30
W audycji zajęliśmy się dziełem Johannesa Vermeera, jednego z największych i zarazem najbardziej tajemniczych mistrzów malarstwa holenderskiego.
rozwiń zwiń