Václav Luks: ożywianie muzyki sprzed wieków to szansa i obowiązek

• 17 sierpnia na XVIII Międzynarodowym Festiwalu Muzycznym "Chopin i jego Europa" można było usłyszeć dwa prawykonania.
  
• Utwory wykonane przez Collegium Vocale 1704 oraz Collegium 1704, a także solistów, to Miserere e-moll Józefa Krogulskiego oraz Requiem Antonina Rejchy. 
• Václav Luks przekonywał, że muzyka ta ma w sobie potencjał dotarcia do współczesnego odbiorcy.
  

Prowadzeni przez Václava Luksa muzycy z Collegium Vocale 1704 oraz Collegium 1704, a także soliści: Mirella Hagen (sopran), Václava Krejčí-Housková (alt), Krystian Adam (tenor), Tomáš Šelc (bas), wystąpili 17 sierpnia z wyjątkowymi prawykonaniami. Były to dwa utwory sakralne: Miserere e-moll Józefa Krogulskiego (pierwsze współczesne wykonanie) oraz Requiem Antonina Rejchy (pierwsze polskie wykonanie).

Ożywić muzykę sprzed wieków

- Dla mnie powodem, dla którego wykonuje się te utwory, nie jest fakt, że nigdy nie zostały współcześnie wykonane, ale to, że ta muzyka jest po prostu wybitna i ma w sobie potencjał dotarcia do współczesnej publiczności - mówił Václav Luks. - Ożywiać taką muzykę to nie tylko wielka szansa, ale też pewnego rodzaju obowiązek dla osób zajmujących się interpretacją muzyki przeszłości - dodał.

<<< XVIII Międzynarodowy Festiwal Muzyczny "Chopin i jego Europa" >>>

Maestro wzbraniał się jednocześnie przed określaniem tego rodzaju pracy muzyczną archeologią. - Żywa archeologia i żywe muzeum - jak najbardziej tak, ale to żywotność jest przy tym najważniejsza - wyjaśniał.

Krogulski i Rejcha - różnice pokoleniowe

Václav Luks podkreślił, że oba utwory, które znalazły się w programie festiwalowego koncertu, nie są od siebie znacznie oddalone czasowo, ich twórcy są jednak przedstawicielami różnych pokoleń.

- Rejcha urodził się w 1770 roku, tak jak Beethoven. Żył długo, jak na swoje czasy, i spędził najważniejszą część swojej kariery w Paryżu. Wykładał kompozycję w tamtejszym konserwatorium, a do jego studentów zaliczają się takie osobowości, jak Victor Berlioz, César Franck czy Franz Liszt. Był więc bardzo wpływową osobą - mówił.

Jak dodał, język muzyczny Rejchy wywodzi się z muzyki klasyków wiedeńskich, natomiast w Paryżu został wzbogacony o "francuski smak".

- U Krogulskiego jest zupełnie inaczej, ponieważ należy on do pokolenia Chopina i słychać u niego dość wyraźne inspiracje operą włoską: Donizettim czy Bellinim - tłumaczył Luks. - Słyszę tam też inspirację muzyką ludową, a w psalmie, jakim jest Miserere, słyszalny jest dyktat tradycji muzyki sakralnej, co szczególnie podkreślają tam partie chóralne. Poza tym pojawiają się tam inspiracje włoskim bel canto, co w połączeniu z polską muzyką ludową powoduje, że to niespotykanie oryginalny utwór - podkreślił.

Festiwal "Chopin i jego Europa" potrwa jeszcze do 31 sierpnia.

***

Rozmawiał: Michał Dębski

Gość: Václav Luks (dyrygent, waltornista)

Data emisji: 17.08.2022

Godzina emisji: 16.15

Materiał wyemitowano w audycji "Wybieram Dwójkę".

mg