Stanisław Dubois. Socjalista w II RP skrzywdzony przez PRL

Ostatnia aktualizacja: 31.05.2018 12:50
Był radykalnym działaczem Polskiej Partii Socjalistycznej, a przy tym - krytykiem komunistów. Jako przeciwnik sanacji został skazany w procesie brzeskim na kilka lat więzienia. W czasie II wojny światowej trafił na Pawiak, a potem do Auschwitz, gdzie został rozstrzelany.
Audio
  • Przemysław Prekiel o Stanisławie Dubois (Spotkania po zmroku/Dwójka)
Stanisław Dubois (1928), źr. NACWikimedia Commonsdp
Stanisław Dubois (1928), źr. NAC/Wikimedia Commons/dp

Bohaterem audycji był Stanisław Dubois. Jego biografię napisał niedawno Przemysław Prekiel, a impulsem do stworzenia książki były dwie rocznice.

- W zeszłym roku minęła 75. rocznica tragicznej śmierci Stanisława Dubois, to była jedna z okazji, by przypomnieć tę postać. Drugą było 125-lecie powstania Polskiej Partii Socjalistycznej, za którą Dubois oddawał życie - mówi Prekiel.

Antoni Pajdak 1200 PAP.jpg
Antoni Pajdak. Pomnikowy działacz PPS i KOR

Jak przekonuje gość Dwójki, Dubois usytuowany był na lewicy PPS. - Wiązało się to z konfliktem z kierownictwem partii, zwłaszcza w latach 30., gdy w PPS święciła tryumfy idea jednego frontu. Po wojnie Dubois został niestety uznany za komunistycznego świętego, Polska Ludowa zrobiła mu trochę krzywdę. Na pewno był jednym z najbardziej radykalnych działaczy, ale nie sympatyzował z komunistami; w roku 1920 walczył jako ochotnik Wojska Polskiego - przekonuje Przemysław Prekiel.

Stanisław Dubois urodził się w 1901 roku w dość konserwatywnej, mieszczańskiej rodzinie prawników. Jak to się stało, że zaangażował się w ruch robotniczy? O tym w nagraniu.

W audycji wykorzystane zostały nagrania archiwalne Marzanny de Latour i Janiny Jankowskiej.

***

Tytuł audycji: Spotkania po zmroku (cykl "Niepatroni")

Prowadzi: Bartosz Panek

Gość: Przemysław Prekiel (autor biografii Stanisława Dubois)

Data emisji: 30.05.2018

Godzina emisji: 21.30

mg/pg

Czytaj także

Zenon Sobota. "Zarzucano mu bardzo wiele"

Ostatnia aktualizacja: 07.04.2017 08:00
- Jego życiorys to materiał na film sensacyjny. Jest w nim tak wiele białych plam, że nawet w oparciu o dokumenty trudno ocenić, jaka tak naprawdę to była postać – podkreślił dr Piotr Szopa, opowiadając o działaczu niepodległościowym Zenonie Sobocie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wojenne wybory Aleksandra Schiele

Ostatnia aktualizacja: 04.05.2017 10:00
Bohaterem audycji "Niepatroni" był legendarny taternik i działacz turystyczny, który w czasie wojny odmówił podpisania Volkslisty, pomagał za to żołnierzom AK, ŻOB i Żydom w getcie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Stanisław Kociołek - żelazny uścisk kata Wybrzeża

Ostatnia aktualizacja: 13.12.2017 22:24
- Miał bardzo mocny uścisk dłoni. On, inteligent, tak właśnie wyobrażał sobie powitanie prawdziwego robociarza. I w takim uścisku, jak w imadle trzymał Wybrzeże – mówił w Dwójce prof. Jerzy Eisler.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Wilhelm Szewczyk. Kontrowersyjny śląski działacz i literat

Ostatnia aktualizacja: 11.01.2018 08:00
"Może to za dumnie brzmi, ale literatura u nas zawsze dążyła do tego, żeby służyć społeczeństwu. Piękno nierozłącznie jest związane z językiem, zwłaszcza z wyobraźnią pisarską, ale w tym musi być także jakiś sens bardziej utylitarny", mówił w drugiej połowie lat 80. Wilhelm Szewczyk. 
rozwiń zwiń