Posłuchaj

"Eroica" - ulubione dzieło Beethovena

Wokół II Symfonii Beethovena

Osobowość artystyczna Marin Alsop wyróżnia się wizjonerstwem. Amerykańska dyrygentka, będąca dyrektorem Orkiestry Symfonicznej w Baltimore oraz dyrygentem Wiedeńskiej Symfonicznej Orkiestry Radiowej, 4 lutego zadyrygowała w Polsce po raz pierwszy.

Globalny projekt

Marin Alsop jest pomysłodawczynią intrygującego projektu, którego celem miało być świętowanie, obchodzonej w zeszłym roku, 250. rocznicy urodzin Ludwiga van Beethovena. Inicjatywę pokrzyżowała pandemia.

Dyrygentka miała poprowadzić IX symfonię na sześciu kontynentach z dziesięcioma uznanymi orkiestrami. Doświadczenie koncertowe zaś miało zostać przeniesione na grunt lokalny poprzez syntezę muzyki Beethovena z dorobkiem miejscowych, współczesnych artystów.

Poza szklaną kulą

Jako część występu Oda do radości została przetłumaczona na lokalne języki oraz złączona z tekstami współczesnych twórców.

- Uważam za bardzo ważne, by nie umieszczać sztuki wewnątrz szklanej kuli. Czynienia jej czymś nietykalnym. Sztuka powinna być odczuwana, dotykana, musi ewoluować. Myślę, że gdyby Beethoven przeczytał dziewięć nowych tekstów, zaakceptowałby je - opowiadała Alsop.

Autorzy tekstów odnoszą się również do opłakanego stanu naszej planety. Jak podkreślała dyrygentka, natura dla Beethovena była bardzo ważna. - Idea polega na tym, by we współczesnym kontekście powróciły te same, uniwersalne zagadnienia: jedności, tolerancji, braterstwa, radości - dodała rozmówczyni.

Oferowane w ramach projektu narracje rezonować miały ze środowiskiem, w którym miały zostać odebrane. - Kiedy wykonuję utwór w Baltimore, wykorzystujemy tekst rapera. W Austrii autorem będzie austriacki intelektualista - mówiła Alsop.

Muzyka jako nośnik idei

Interpolacje dotyczyć miały także muzyki. - Próbowałam zrobić mix z DJ-em i muzyką pop, ale to nie wypadło przekonująco, zamiast tego zdecydowałam się poprzedzić IX Symfonię inną, lokalną muzyką - opowiadała Alsop. - Myślę, że tak rozumiana idea globalnego ujęcia także bliska jest Beethovenowi - dodała.

Choć dla wielu ludzi pomysł dyrygentki może wydawać się obrazoburczy, ma on swoje jasno wytyczone cele. - Muzyka interesuje mnie jako nośnik współczesnych idei, to jak może wpływać na ludzi, nieść ulgę, nadzieję i radość - opowiadała artystka. - Wielka sztuka nie jest pozbawiona radości, zabawy. Wielkość to sama w sobie najlepsza zabawa - dodała dyrygentka.

***

Audycja: Filharmonia Dwójki

Prowadził: Andrzej Sułek

Data emisji: 4.02.2021

Godzina emisji: 19.50

ag