Syreny nad Wieluniem i Westerplatte. Obchody 81. rocznicy wybuchu II wojny światowej

Półwysep obudziły syreny alarmowe

W uroczystościach na Westerplatte wzięli udział między innymi prezydent Andrzej Duda, marszałek Sejmu Elżbieta Witek, marszałek Senatu Tomasz Grodzki oraz minister obrony Mariusz Błaszczak. Uroczystości rozpoczęły się od złożenia kwiatów przed Pomnikiem Obrońców Wybrzeża. Tuż przed 4:45 zabrzmiały syreny, które miały przypominać o ataku Niemców na polską Wojskową Składnicę Tranzytową, która znajduje na gdańskim półwyspie. Żołnierze Wojska Polskiego odczytali Apel Pamięci oraz oddali salut armatni. Gdańskie uroczystości organizuje Wojsko Polskie, które przejęło je od władz Gdańska.

Uroczystości przed Pomnikiem Obrońców Wybrzeża na Westerplatte w Gdańsku

Przemówienie powitalne wygłosił gospodarz uroczystości Mariusz Błaszczak. – Spotykamy się w tym wyjątkowym miejscu i podkreślamy, że dzielność żołnierzy Wojska Polskiego ma charakter legendarny. Oddajemy im hołd. – mówił minister obrony narodowej.

Posłuchaj

3:36

Poranne uroczystości rocznicowe na Westerplatte (Do Trójki zaprasza Mariusz Owczarek)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Noty identyfikacyjne dla rodzin poległych

Polacy na frontach II wojny światowej – zobacz serwis specjalny

Ważną częścią uroczystości było wręczenie przez prezydenta Andrzeja Dudę not identyfikacyjnych rodzinom żołnierzy, których szczątki znaleziono w ubiegłym roku na Westerplatte. Szczątki Obrońców Westerplatte znaleziono podczas badań archeologicznych.

Zwracając się do rodzin poległych żołnierzy, prezydent Andrzej Duda nawiązał do słów polskiego hymnu narodowego. – Ze wzruszeniem śpiewałem nasz hymn ze słowami "Jeszcze Polska ni zginęła, kiedy my żyjemy" Jakże w kontekście odnalezienia szczątków żołnierzy tutaj na Westerplatte, te słowa są znamienne – mówił prezydent.

Posłuchaj

3:14

Pięciu Westerplatczyków odzyskało swoje imię (Do Trójki zaprasza Mariusz Owczarek)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Obrońcom półwyspu została poświęcona konferencja "Polegli na Westerplatte. Groby i szczątki westerplatczyków w świetle badań archeologicznych, genetycznych i historycznych oraz w kontekście procedur prawnych" w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. 

Wicepremier, minister kultury Piotr Gliński podczas konferencji naukowej poświęconej poległym Westerplatczykom w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku PAP/Piotr Gliński

W rocznicę ataku na bezbronne miasto

Pamięć pierwszych cywilnych ofiar II wojny światowej uczczono również w Wieluniu. Na to miasto 1 września 1939 roku spadły pierwsze bomby. W uroczystościach wzięli udział świadkowie historii, premier Mateusz Morawiecki, przedstawiciele władz oraz mieszkańcy miasta. Punktualnie o 4:40 nad Wieluniem rozbrzmiały syreny, dokładnie tak jak 81 lat temu, gdy nad miastem pojawiło się 29 niemieckich sztukasów.

Posłuchaj

3:45

Wieluń – to tu II wojna światowa miała swój początek (Do Trójki zaprasza Mariusz Owczarek)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

– Nalot niemieckiego Luftwaffe zamienił 75 proc. budynków tego miasta w ruiny, w tym szpital pod wezwaniem Wszystkich Świętych, synagogę, stojący nieopodal kościół. Około 1200 mieszańców poniosło śmierć – mówił podczas uroczystości burmistrz Wielunia Paweł Okrasa.

– Historycy często pytają: dlaczego Wieluń? Dlaczego właśnie to bezbronne miasto bez czołgów, bez broni, bez umocnień, bez strategicznego znaczenia padło niemieckich nalotów? Na to pytanie trudno znaleźć odpowiedź w języku wojny. To była nie tylko wojna totalna, ale totalitarna, bo rozpętana przez dwa totalitarne reżimy. Totalitarne w swoim zamyśle, niszczycielskie, barbarzyńskie i w całym tego słowa znaczeniu zbrodnicze, ludobójcze – powiedział premier Mateusz Morawiecki.

Wieluń: Niemcy zbombardowali śpiące miasto, w którym nie było wojska - Jan Tyszler. Świadkowie Epoki/Świadkowie Epoki

***

Tytuł audycji: Do Trójki zaprasza Mariusz Owczarek
Autorzy materiałów reporterskich: Agnieszka Drążkiewicz, Karol Darmoros, Dawid Grygorcewicz
Data emisji: 1.09.2020
Godziny emisji: 16.13, 16.20, 16.47

IAR/kr