Michał Nogaś opowiada o książce "Papusza" (Trójkowy znak jakości/ Trójka)
Papusza – poetka przeklęta, genialna, odrzucona
2013-08-09, 09:08 | aktualizacja 2015-01-21, 10:01
- Zachwycił się nią sam Julian Tuwim, chociaż ona nigdy nie uważała, że pisze wiersze. Jednak za popularność zapłaciła bardzo wysoką cenę – mówił o Bronisławie Wajs Michał Nogaś. Kobieta jest bohaterką nowej książki Angeliki Kuźniak zatytułowanej "Papusza”.
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
Portret Papuszy (obraz K. Gierlińskiej)
Bronisława Wajs, po cygańsku nazywaną Papuszą (czyli lalką), to poetka odkryta przez Jerzego Ficowskiego i wynoszona na piedestał przez Juliana Tuwima. Jej wiersze, proste piosenki pełne tęsknoty za przyrodą, są do dzisiaj chlubą cygańskiego dziedzictwa.
– Książka Kuźniak to przejmująca, wzruszająca i kolorowa opowieść o życiu tej kobiety. Opowieść o artystce, która dosłownie wyszła ze swoimi piosenkami z lasu. Mówię piosenkami, bo Papusza nigdy nie nazywała swojej twórczości wierszami, ale właśnie piosenkami – mówił Michał Nogaś w audycji "Trójkowy znak jakości”.
Bronisława Wajs żyła w taborze, bardzo wcześnie wyszła za mąż i szybko została porzucona przez męża. Później wyszła za kolejnego, o wiele starszego mężczyznę, przeżyła też płomienny romans. - Żyła z wróżenia, kradzieży, opiekowała się rodziną, a pewnego dnia zainteresowało się... literkami. Zaczęła pytać o nie dzieci i uczyć się na własną rękę – opowiadał Michał Nogaś.
Posłuchaj rozmów o książkach "Z najwyższej półki" >>>
Gdy Jerzy Ficowski rozpoznał w niej poetkę i zrobiło się o niej głośno, została wyklęta przez swoich. Posądzenie o zdradę plemiennego kodeksu złamało Papuszy życie. Latami żyła w odosobnieniu i pogardzie. Ostracyzm odbił się głęboko na jej zdrowiu, również psychicznym. Gdy w 1987 roku zmarła, pochowano ją z dala od cygańskich mogił.
Angelika Kuźniak dotarła do unikalnych materiałów archiwalnych, które rzucają nowe światło na los legendy cygańskiej poezji. Pamiętnik Papuszy, jej listy do Jerzego Ficowskiego czy korespondencja z Julianem Tuwimem to także nieocenione źródło informacji dotyczących realiów życia polskich Cyganów. - Książka powstawała blisko 8 lat, bo tyle czasu zajęło autorce m.in. dotarcie do ludzi, którzy znali Papuszę i wejście do świata, który był jej domem – dodał Michał Nogaś.
Angelika Kuźniak będzie gościem Trójki w najbliższej audycji "Z najwyższej półki". Zapraszamy już w niedzielę po godz. 21.
"Trójkowy Znak Jakości" na naszej antenie w każdy piątek ok. 7.45; audycję przygotował Michał Nogaś. Zapraszamy do słuchania.
Jesienią w kinach pojawi się film o Papuszy, autorstwa Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauze.
(ei)