Związek Kompozytorów Polskich a socrealizm (Białe Plamy/Trójka)
W jaki sposób socrealizm wpływał na muzykę poważną?
2019-10-16, 00:10 | aktualizacja 2019-10-17, 13:10
W sierpniu 1949 roku w Łagowie Lubuskim odbył się zjazd Związku Kompozytorów Polskich. We wrześniu 2019 roku, w tej samej miejscowości, w 70. rocznicę tamtego wydarzenia, ZKP zebrało się ponownie, tym razem pod hasłem: "Granice wolności".
Posłuchaj
Dodaj do playlisty
– Najpierw komuniści zaczęli kontrolować życie polityczne w Polsce – zwalczali opozycję, potem wprowadzali nacjonalizację przemysłu. Końcowym etapem tego procesu była kontrola kultury, poprzez formułę realizmu socjalistycznego. To się dokonało w roku 1949 – mówi historyk prof. Krzysztof Brzechczyn.
W roku 1949 miał miejsce okryty niesławą zjazd kompozytorów i krytyków muzycznych w Łagowie Lubuskim, podczas którego przedstawiciele aparatu władzy narzucili polskim twórcom doktrynę socrealizmu. Nie było to pierwsze spotkanie władz komunistycznych ze środowiskami twórców: wcześniej miały miejsce zjazdy literatów (w Szczecinie), plastyków (w Nieborowie), ludzi teatru (w Oborach) czy architektów (w Warszawie). Wydarzenia Łagowskie odbiły się szerokim echem w kręgu polskich kompozytorów i muzykologów. Reakcje te były zróżnicowane: od okupionych moralnymi dylematami prób przystosowania się po dramatyczne decyzje o emigracji.
W tym historycznym miejscu, w roku 2019, naukowcy omawiali problemy dotyczące tytułowych granic wolności w muzyce. Dotyczyły one zarówno szczegółowych kwestii związanych z konsekwencjami socrealistycznej presji czy zimnowojennego podziału Europy, jak i znacznie szerszych wymiarów relacji między artystyczną wolnością a jej uwarunkowaniami w kontekście całej historii muzyki.
Zapraszamy do wysłuchania dołączonego nagrania audycji.
***
Tytuł audycji: Białe plamy
Prowadzi: Mirosław Biełaszko
Goście: dr Beata Bolesławska-Lewandowska (pracownik naukowy Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk, członkini Prezydium Związku Kompozytorów Polskich), dr Mieczysław Kominek (Prezes Związku Kompozytorów Polskich), prof. Krzysztof Brzechczyn (historyk i filozof, nauczyciel akademicki, profesor nauk humanistycznych, profesor zwyczajny Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Oddziałowe Biuro Badań Historycznych w Poznaniu)
Data emisji: 16.10.2019
Godzina emisji: 23.08
mat. prasowe/ml