Nowy pomnik pod Monte Cassino. "Tu walczyli najlepsi żołnierze"
We Włoszech odbywają się dwudniowe uroczystości ku czci polskich żołnierzy, poległych w walkach o Monte Cassino w maju 1944 roku. W miejscu spoczynku pierwszych zabitych w tej jednej z najcięższych bitew II wojny światowej odsłonięto pomnik.
2014-12-06, 22:15
Posłuchaj
Uroczystości ku czci polskich żołnierzy, poległych w walkach o Monte Cassino - Marek Lehnert (IAR) z Rzymu
Dodaj do playlisty
- Ten pomnik to symbol pamięci o tych, co polegli na wzgórzach Monte Cassino. Cześć ich pamięci! - powiedział Antoni Łapiński z 3. Dywizji Strzelców Karpackich, której żołnierze byli chowani w San Vittore del Lazio.
Uroczystości zorganizowała Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, a pierwsza ich część odbyła się w miejscowości San Vittore del Lazio w pobliżu Monte Cassino.
Staraniem Rady oraz weteranów w miejscu, gdzie pochowano tymczasowo pięciuset żołnierzy, wzniesiono pomnik, którego głównym elementem jest krzyż wykonany z łusek użytych w bitwie pocisków artyleryjskich. Po wojnie ciała bohaterów spoczęły na polskim cmentarzu u stóp opactwa benedyktyńskiego.
Pomnik w San Vittore del Lazio poświęcono i odsłonięto w obecności 150-osobowej delegacji z kraju, w której są weterani walk II korpusu, minister kultury Małgorzata Omilanowska, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, władze Instytutu Pamięci Narodowej, ordynariusz polowy biskup Józef Guzdek, a także przedstawiciele Kancelarii Prezydenta, Ministerstwa Obrony Narodowej i Wojska Polskiego. W niedzielę polska delegacja będzie na mszy w opactwie na Monte Cassino i złoży wieńce na cmentarzu wojennym.
Obecni byli również przedstawiciele włoskich władz lokalnych.
- "Za naszą i waszą wolność, my polscy żołnierze Bogu oddaliśmy ducha, ziemi włoskiej ciało, a serca Polsce". Było to wyznanie wiary żołnierzy 2. Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa, jedynej wielkiej jednostki wśród wszystkich armii alianckich, złożonej z jeńców, więźniów i zesłańców - podkreślił sekretarz Rady Andrzej Krzysztof Kunert. Dodał przy tym, że choć żołnierzom gen. Andersa nie udało się wyzwolić Polski, to jednak przynieśli oni wolność ziemi włoskiej.
Kunert przypomniał, że Polacy swój słynny szlak bojowy rozpoczęli od zwycięstwa pod Monte Cassino. - Bitwę tę nazwano później najbardziej zaciętą bitwą drugiej wojny światowej, a żołnierzy polskich - najlepszymi żołnierzami, jakich wydała ta wojna - podkreślił. Jak dodał, stawiając pomniki w hołdzie polskim żołnierzom należy zdawać sobie sprawę, że "jeszcze trwalsza niż pomniki z granitu, czy spiżu jest ludzka pamięć".
Do uczestników uroczystości list skierował marszałek Sejmu Radosław Sikorski. - Monte Cassino jest i będzie w pamięci każdego Polaka symbolem bohaterstwa polskich żołnierzy walczących we Włoszech w 1944 roku - podkreślił. List odczytała wicemarszałek Sejmu Elżbieta Radziszewska. Sikorski zwrócił uwagę, że los 2. Korpusu Polskiego i jego dowódcy gen. Andersa nasuwają refleksję o tragicznej historii Polaków podczas wojny i w okresie powojennym.
Kunert przypomniał, że Polacy swój słynny szlak bojowy rozpoczęli od zwycięstwa pod Monte Cassino. - Bitwę tę nazwano później najbardziej zaciętą bitwą drugiej wojny światowej, a żołnierzy polskich - najlepszymi żołnierzami, jakich wydała ta wojna - podkreślił. Jak dodał, stawiając pomniki w hołdzie polskim żołnierzom należy zdawać sobie sprawę, że "jeszcze trwalsza niż pomniki z granitu, czy spiżu jest ludzka pamięć".
Do uczestników uroczystości list skierował marszałek Sejmu Radosław Sikorski. - Monte Cassino jest i będzie w pamięci każdego Polaka symbolem bohaterstwa polskich żołnierzy walczących we Włoszech w 1944 roku - podkreślił. List odczytała wicemarszałek Sejmu Elżbieta Radziszewska. Sikorski zwrócił uwagę, że los 2. Korpusu Polskiego i jego dowódcy gen. Andersa nasuwają refleksję o tragicznej historii Polaków podczas wojny i w okresie powojennym.
- Dziś cieszymy się odzyskaną 25 lat temu wolnością i możemy w wolnej Polsce czcić bohaterów spod Monte Cassino. Mamy jednak świadomość, że nie wszyscy nasi sąsiedzi mogą cieszyć się w pełni wolnością, stabilnością i bezpieczeństwem swoich granic. Musimy pamiętać, że wolność nie jest dana raz na zawsze - zaznaczył marszałek.
Po uroczystości uczestnicy delegacji zwiedzili okolicznościową wystawę przy miejscowym XV-wiecznym kościółku Santa Maria del Soccorso, złożyli kwiaty przed włoskim pomnikiem ofiar cywilnych i wojskowych. Wspólnie z mieszkańcami San Vittore del Lazio obejrzeli również pokaz musztry paradnej i wysłuchali koncertu Orkiestry Reprezentacyjnej Wojska Polskiego.
W niedzielę polska delegacja uda się na spotkanie z opatem Monte Cassino o. Donato Ogliari. Odbędzie się także msza św. w kaplicy opactwa i złożenie wieńców na Polskim Cmentarzu Wojennym. Powrót do Warszawy zaplanowano tego samego dnia późnym wieczorem.
W San Vittore del Lazio, przy jednym z dwóch szlaków bitewnych i komunikacyjnych nazywanych "Drogą do Piekieł", prowadzących na pole walki o Monte Cassino, w połowie maja 1944 r. ulokowano miejsce tymczasowego pochówku poległych żołnierzy. Była to jedna z dwóch pierwszych nekropolii (druga była w miejscowości Acquafondata), gdzie chowano poległych pod Monte Cassino. W 1945 r. szczątki żołnierzy zostały przeniesione na Cmentarz Monte Cassino.
Monte Cassino wraz z znajdującym się na wzgórzu klasztorem benedyktynów było w czasie drugiej wojny światowej kluczową niemiecką pozycją obronną na tzw. linii Gustawa, mającą uniemożliwić aliantom zdobycie Rzymu. 18 maja 1944 r. po niezwykle zaciętych walkach zdobył je 2. Korpus Polski dowodzony przez gen. Władysława Andersa. W bitwie zginęło 923 polskich żołnierzy, 2931 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych.
II Wojna Światowa>>>
JU/IAR/PAP
REKLAMA