Tomasz More - twórca pojęcia utopii
7 lutego 1478 urodził się Tomasz More, angielski filozof, prawnik, męczennik, święty kościoła katolickiego.
2019-02-07, 06:00
Posłuchaj
"Utopia" - manifest czy satyra?
Przyszedł na świat w bogatej mieszczańskiej rodzinie. Za namową ojca-jurysty zdecydował się na karierę prawniczą. Prawdopodobnie w 1516 napisał swoje najsłynniejsze dzieło "Utopia", w którym przedstawiał obraz idealnego społeczeństwa żyjącego na wyimaginowanej wyspie. Utopia More’a miała być państwem demokratycznym, protosocjalistycznym, w którym praca byłaby obowiązkowa, panowałaby wolność wyznania, ale sprzeciw wobec fanatyzmu i ateizmu. Do dziś historycy spierają się, czy pamflet obrazował poglądy autora, czy raczej stanowił satyrę na zmiany dokonujące się w Europie wskutek reformacji.
Charyzmatyczny rozjemca
Do polityki wszedł w roku 1517. – Odrodzenie dotarło ze swymi prądami na ulice Londynu wszczynając Evil Mayday, zły dzień pierwszy maja. Lud miasta burzył się, rozbijał więzienia, choć jeszcze nie do końca wiedział, dokąd zmierza. Wtedy właśnie autor "Utopii" staje się rozjemcą między rządem, a parlamentem - słyszymy w audycji "Uczeni w anegdocie".
More zaskarbił sobie w ten sposób wdzięczność i zaufanie króla Henryka VIII. Filozof i prawnik stał się jednym z jego najbardziej zaufanych współpracowników i powierników. Ze swojej strony król powierzał More’owi kolejne funkcje, by w końcu uczynić go drugą osobą w państwie - kanclerzem królestwa.
Wierny poglądom do końca
Sprzeciwił się decyzji Henryka VIII o rozwodzie z Katarzyną Aragońską. Odmówił też przysięgi na Akt Supremacji wynoszący króla na godność głowy kościoła anglikańskiego (zrzekł się wówczas godności kanclerza) i udziału w ślubie Henryka z Anną Boleyn. Za tę decyzję czekała go kara śmierci. Henryk, przez wzgląd na dawną przyjaźń, zamienił sposób zgładzenia More’a z poćwiartowania na ścięcie. - Wstępując na chwiejące się stopnie szafotu, poprosił kata, by mu pomógł wejść na górę, bo w drodze powrotnej da sobie sam radę – słyszymy w audycji Piotra Sopoćki.
REKLAMA
Posłuchaj audycji o twórcy pojęcia "utopia".
bm
REKLAMA