Glenn Seaborg. Alchemik XX wieku
Był jednym z niewielu ludzi, którzy mogli zapisać swój adres nazwami pierwiastków, współtwórcą bomby atomowej i człowiekiem, któremu udało się to, o czym marzyli przez stulecia adepci alchemii. Amerykański chemik bezsprzecznie był osobą o biografii tak niespotykanej, jak pierwiastki, które odkrywał.
2024-02-23, 05:35
83 lata temu Glenn T. Seaborg uzyskał pluton - pierwszy pierwiastek promieniotwórczy niewystępujący naturalnie na Ziemi. Dzięki temu odkryciu możliwe było skonstruowanie bomby atomowej.
Pluton, a także jego izotop 239Pu, wykorzystywany w broni i energetyce jądrowej, zostały pozyskane przez Seaborga w warunkach laboratoryjnych.
W jaki sposób uzyskuje się ciężkie pierwiastki i na czym polega ich promieniotwórczość? Posłuchaj audycji Joanny Wysokińskiej z cyklu "Studio XXI".
REKLAMA
Posłuchaj
Superciężkie pierwiastki
Rok po tym wydarzeniu Seaborg stanął na czele grupy chemików pracującej nad bombą atomową w Projekcie Manhattan.
Seaborg był doradcą naukowym dziesięciu prezydentów Stanów Zjednoczonych. Przez dziesięć lat kierował amerykańską Komisją Energii Atomowej. Odkrył, lub uczestniczył w odkryciu, dziewięciu ciężkich pierwiastków. Za to dokonanie otrzymał Nagrodę Nobla.
- Najcięższym pierwiastkiem znalezionym w przyrodzie jest pluton – wyjaśniał prof. Aleksander Bilewicz w audycji Joanny Wysokińskiej z cyklu "Studio XXI". - Czasy życia cięższych pierwiastków są na tyle krótkie, że one po prostu nie dotrwały od początku powstawania wszechświata. Wszystkie pierwiastki cięższe od uranu zostały zsyntezowane sztucznie.
Alchemik z układu okresowego
W 1980 roku zdołał usunąć z jądra atomowego bizmutu część protonów i neutronów, dzięki czemu udało mu się dokonać transmutacji tego pierwiastka w złoto. Tak współtwórca bomby atomowej stał się też odkrywcą kamienia filozoficznego. Jego metoda jest jednak zbyt kosztowna, by "produkcja" złota za jej pomocą była opłacalna.
REKLAMA
W 1997 roku zsyntezowano pierwiastek o liczbie atomowej 106, który nazwano seaborg. Tym samym nazwisko zmarłego w 1999 roku noblisty na stałe wpisało się nie tylko w historię chemii i fizyki, ale także w układ okresowy pierwiastków.
bm
REKLAMA