Obchody 40. rocznicy Czerwca'76 w Radomiu. "To tu się wszystko zaczęło"

Posłuchaj

Socjolog dr Barbara Fedyszak-Radziejowska o narodowym zrywie robotników (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

- Chcemy po raz kolejny podkreślić, że prawdziwa europejska droga do wolności zaczęła się nie od demontażu muru berlińskiego, ale od protestu robotniczego w Radomiu w 1976 roku - podkreślił prezydent Radomia Radosław Witkowski.

Radomskie obchody będą się odbywać pod hasłem "Zaczęło się w Radomiu". Rozpocznie je w piątek projekcja filmu Krzysztofa Krauzego "Gry uliczne". Po seansie z publicznością spotkają się odtwórcy filmowych ról: Redbad Klijnstra, Robert Gonera i Grażyna Wolszczak.

Program obchodów w dużej mierze bezpośrednio nawiązuje do wydarzeń sprzed 40 lat. Zaplanowano m.in. konkurs filmów dokumentalnych i dokumentów fabularyzowanych mówiących o tolerancji, solidarności, poszanowaniu praw i wolności człowieka. W miejscowym Muzeum im. Jacka Malczewskiego przygotowywana jest wystawa o czasach PRL-u w Radomiu.

We współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej odbędzie się międzynarodowa konferencja naukowa "Miasta buntu w imperium sowieckim", w której wezmą udział polscy historycy oraz goście z zagranicy. Otwarta zostanie również ścieżka dydaktyczna "Śladami radomskiego Czerwca'76". W mieście pojawią się tablice upamiętniające miejsca związane z protestem radomskich robotników.

W ramach obchodów odsłonięty zostanie także symboliczny mural. Powstanie on na dwóch ścianach wieżowca, niedaleko dawnej siedziby Komitetu Wojewódzkiego PZPR (obecnie siedziba Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych), gdzie rozgrywały się najistotniejsze wydarzenia robotniczego buntu.

W programie obchodów nie zabraknie imprez o charakterze rozrywkowym. Odbędzie się m.in. piknik historyczny poświęcony historii radomskich buntów, w ramach którego zaplanowano m.in. inscenizacje i przejażdżki pojazdami z okresu PRL-u.

W planach są koncerty: Małgorzaty Ostrowskiej, zespołu Róże Europy, Tomka Lipińskiego oraz Raya Wilsona, prezentującego wybrane kompozycje zespołu Genesis. Wystąpi też Jan Pietrzak oraz Zespół Pieśni i Tańca "Śląsk". Organizatorzy szykują również duży plenerowy koncert z udziałem polskich gwiazd sceny muzycznej.

W obchody wpisane są także imprezy o charakterze sportowym, m.in. Półmaraton Radomskiego Czerwca'76 oraz Międzynarodowy Wyścig Kolarski Solidarności i Olimpijczyków na trasie z Radomia do Krosna.

Na 25 czerwca zaplanowano główne obchody i uroczystą Mszę świętą z udziałem władz państwowych. Uroczystości zakończą się 29 czerwca.

Organizatorami obchodów są Urząd Miejski w Radomiu, "Solidarność" Ziemi Radomskiej oraz Stowarzyszenie Radomski Czerwiec '76. Honorowy patronat nad obchodami objął prezydent Polski Andrzej Duda.

***

Powiązany Artykuł

Czerwiec 1976

25 czerwca strajki wybuchły w 24 województwach i uczestniczyło w nich ok. 70-80 tys. osób. Największą skalę protest osiągnął jednak w Radomiu oraz w Ursusie i Płocku.

Na ulice Radomia w proteście przeciwko planowanym przez rząd podwyżkom cen żywności wyszło 20-25 tys. ludzi. Doszło do starć z milicją i oddziałami ZOMO.

Według badaczy IPN zatrzymano 654 osoby. Tzw. sądowym trybem postępowania objęto 255 osób, a orzeczone kary pozbawienia wolności sięgały 10 lat.

W związku z udziałem w proteście pracę straciło ok. 900 radomian, przede wszystkim pracowników Zakładów Metalowych.

Tragiczną konsekwencją protestów było bezprawne bicie zatrzymanych na tzw. ścieżkach zdrowia (szpalery milicjantów bijących ludzi pałkami), które stały się swoistym symbolem Czerwca'76.

Zaczęły się także represje wobec uczestników protestu i ich rodzin. Z pomocą ruszyli im przedstawiciele powstałego we wrześniu Komitetu Obrony Robotników.

PAP, IAR, kk