Dyplomaci ratowali Żydów. Film dokumentalny "Paszporty Paragwaju"
- To historia produkcji nielegalnych, ale prawdziwych paszportów krajów południowoamerykańskich. Właścicielami dokumentów stawali się Polscy Żydzi - mówił w PR24 Robert Kaczmarek, reżyser filmu dokumentalnego "Paszporty Paragwaju".
2019-02-15, 21:03
Posłuchaj
Reżyser zauważył, że najliczniejszą uratowaną grupą byli Żydzi niemieccy. - Jeszcze jest trochę rzeczy przed nami do odkrycia. Film musiał ulec wielu zmianom w obliczu nowych odkrytych dokumentów. Zeszliśmy z narracji biograficznej na opowieść o całej grupie - mówił gość Polskiego Radia 24.
- W Szwajcarii funkcjonowali konsulowie honorowi państw południowoamerykańskich. Oni dostarczali legalne blankiety, które były nielegalnie wypełnione. Placówka w Bernie miała kontakt z polskim konsulatem w Nowym Jorku. Tam omijano amerykańską cenzurę wojenną - zaznaczył Robert Kaczmarek.
Film "Paszporty Paragwaju" w reżyserii Roberta Kaczmarka opowiada mało znaną historię współpracy polsko-żydowskiej, której celem nadrzędnym było życie drugiego człowieka. W latach 1942–1943 w poselstwie RP w Bernie funkcjonowała nieformalna grupa złożona z polskich dyplomatów oraz działaczy organizacji żydowskich. Wspólnie działali na rzecz uzyskiwania paszportów państw Ameryki Południowej. Fałszywe dokumenty trafiały do Żydów w okupowanej Europie, którzy dzięki nim uniknęli w większości wywózek do niemieckich obozów zagłady. Posiadacze tych paszportów trafiali do obozów dla internowanych w Niemczech (Tittmoning, Liebenau, Bölsenberg) oraz do okupowanej Francji (Vittel). Część z nich doczekała końca wojny.
Rodziny wielu ocalonych dopiero dziś dowiadują się, komu tak naprawdę zawdzięczają życie. Do grupy działającej przy polskim poselstwie w Bernie należeli: Aleksander Ładoś – od kwietnia 1940 r. poseł pełnomocny w Bernie; jego współpracownik Konstanty Rokicki – konsul w Bernie; Stefan Jan Ryniewicz – sekretarz i kierownik Wydziału Konsularnego w Bernie; Juliusz Kühl – sekretarz poselstwa. Ze strony organizacji żydowskich ogromną rolę odegrali: Adolf H. Silberschein – działacz syjonistyczny, poseł na Sejm RP oraz Chaim Eiss – rabin, działacz Agudat Israel.
REKLAMA
Więcej w całym nagraniu.
Audycję "W Gruncie Rzeczy" prowadził Rafał Dudkiewicz.
Polskie Radio 24/ipn.gov.pl/ras
------------------------------
REKLAMA
Data emisji: 15.02.2019
Godzina emisji: 20.06
REKLAMA