Pogrzeb ks. Jerzego Popiełuszki. Wielka manifestacja antykomunistyczna

Posłuchaj

Relacja dźwiękowa z pogrzebu ks. Jerzego Popiełuszki autorstwa Mariana Terleckiego. (PR, 19.10.1989) 26:57

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Ks. Popiełuszko: "Przemoc nie jest oznaką siły, lecz słabości"

19 października 1984 roku ks. Popiełuszko wracał z Bydgoszczy do Warszawy razem ze swoim kierowcą Waldemarem Chrostowskim. Trzej oficerowie SB z IV Departamentu MSW zwalczającego Kościół katolicki - Grzegorz Piotrowski, Leszek Pękala i Waldemar Chmielewski - zatrzymali samochód księdza w okolicy Górska pod Toruniem i uprowadzili go wraz z kierowcą.

Posłuchaj

- Nie jest łatwo być Polakiem, ale to, co kosztuje, jest warte. Doświadczenia ostatnich miesięcy dopomagają nam w tym – podkreślał Jan Paweł II podczas spotkania z wiernymi. (BBC, 12.02.1985) 2:28

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Księdza, który nie chciał wejść do samochodu, oprawcy pobili do nieprzytomności i wrzucili do bagażnika. Chrostowskiemu w czasie jazdy udało się wyskoczyć z samochodu. Zgodnie z zeznaniami morderców księdza, esbecy wywieźli księdza do pobliskiego lasu i tam katowali drewnianą pałką. Niedługo później porywacze przywiązali do nóg księdza 11-kilogramowy worek z kamieniami i wrzucili go do Zalewu Wiślanego pod Włocławkiem.

Odnalezienie ciała

30 października 1984 roku w Dzienniku Telewizyjnym podano wiadomość o odnalezieniu zwłok ks. Popiełuszki. Ciało było tak zmasakrowane, że rodzina musiała identyfikować tożsamość po znakach szczególnych.

3 listopada 1984 roku odbył się pogrzeb ks. Jerzego. Władze komunistyczne nalegały, żeby pochować go w rodzinnej parafii, Suchowoli pod Dąbrową Białostocką. Jednak duszpasterza ludzi pracy pochowano w kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu.

Pogrzeb, który zgromadził blisko milion osób, stał się wielką manifestacją antykomunistyczną. Mszę żałobną koncelebrował prymas Józef Glemp.

Posłuchaj

- Jestem przekonany, że męczeńska śmierć ks. Jerzego może przyczynić się do większego dobra, a to dlatego, że odsłoniły się kłamstwa, odsłoniło się zło – mówił prymas Polski, kardynał Józef Glemp. (BBC, 1985) 1:57

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Posłuchaj

- Niechaj nadal sieje niepokój serca i umysłów. Niechaj dalej niestrudzony, nieustraszony pisze w chmurach krwią swą przypieczętowany manifest wolności i niepodległości – mówił pisarz Tadeusz Nowakowski. (RWE, 3.11.1984) 8:14

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Proces morderców

Mimo skazania morderców księdza w tzw. procesie toruńskim wokół sprawy śmierci Popiełuszki nadal pozostaje wiele niewiadomych. Kolejne dochodzenia prowadzone już po upadku reżimu komunistycznego ujawniły nowe dowody, takie, jak znaleziony w Toruniu różaniec, który prawdopodobnie należał do duchownego oraz porzucone na trasie do Papowa Toruńskiego tablice rejestracyjne pojazdu porywaczy.

Nowe poszlaki w śledztwie stały się kanwą dla hipotezy o kilkudniowym przetrzymywaniu w zamkniętym ośrodku, gdzie torturować księdza mieli – w zależności od wersji – porywacze, funkcjonariusze Wojskowej Służby Wewnętrznej lub Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, albo nawet KGB. Wspólnym mianownikiem tych wersji było zeznanie kłusowników, którzy zeznali, że widzieli, jak ktoś zrzuca ciało z tamy we Włocławku dopiero 25 października. Na potwierdzenie którejkolwiek z tych hipotez brakuje jednak przekonujących dowodów i pozostają one w sferze hipotez.

im