"Ojciec w końcu został wydobyty z tych dołów". Rodziny ofiar totalitaryzmów odebrały noty identyfikacyjne

Wśród nowo zidentyfikowanych są ofiary operacji "Lawina" - żołnierze Zgrupowania NSZ kpt. Henryka Flamego "Bartka", ofiary zbrodni UPA w Jaworniku Ruskim oraz działacze podziemia antykomunistycznego zamordowani w Rzeszowie, Katowicach, Wrocławiu i Lublinie. 

Po kilkuletniej przerwie ustalono tożsamość kolejnych ofiar, których szczątki zostały odnalezione w 2013 i 2017 roku w ramach działań zespołu prof. Krzysztofa Szwagrzyka na terenie "Łączki" - Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie. Są to zamordowani przez komunistów w więzieniu mokotowskim Tadeusz Kościółek, ppor. Edward Dziewa "Ostoja", Eugeniusz Chudowolski "Pawełek" oraz Tadeusz Bejt.

Pozostali zidentyfikowani to: Józef Boś "Lot", Stanisław Chmielewski, Kazimierz Człowiekowski "Niemsta", Jan Drożdż "Znicz", Józef Dudaczyk, Antoni Fojcik "Tosiek", Władysław Grad, Józef Jankowski "Płaza", Antoni Kieloch, por. Stanisław Kopik "Zemsta", Wacław Laskowski "Wielki", Stanisław Wawrzyniec Lewandowski, Franciszek Marciniak "Kuna", Rudolf Mojeścik, Jan Mulak "Śmiech", Irena Odrzywołek, Henryk Sito, Stanisław Stankiewicz "Sośniak", Roman Trukawka, Bronisław Wawer "Listek", ppor. czasu wojny Henryk Wieliczko "Lufa", Julian Wojciuch "Wróbel", Stanisław Zyskowski, Jan Żak "Huragan", Władysław Żwirek "Wysoki" oraz Feliks Żyto. 

Ofiary totalitaryzmów odzyskały swoją tożsamość 

Ceremonia odbyła się na dziedzińcu Belwederu w Warszawie. Wśród odbierających noty identyfikacyjne był Zbigniew Człowiekowski, syn Kazimierza Człowiekowskiego, żołnierza AK i więźnia sowieckich łagrów.

- Po 68 latach od śmierci ojca, nareszcie został wydobyty z tych dołów, z zapomnienia. Będziemy mogli go pochować - powiedział Zbigniew Człowiekowski.

Posłuchaj

Zbigniew Człowiekowski, syn Kazimierza Człowiekowskiego, żołnierza AK i więźnia sowieckich łagrów (IAR) 0:20

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Córka jednego z odnalezionych, Wanda Parchyta wspomina, że nie znała swojego ojca ale wie, że zginął walcząc za swoją ojczyznę.

- Tyle lat upłynęło, ojca nie znam, znam tylko z munduru. To jest coś wspaniałego i wielka chwała dla tych, którzy tego dokonali - powiedziała Wanda Parchyta.

Posłuchaj

Wanda Parchyta wspomina, że jej ojciec zginął walcząc za swoją ojczyznę (IAR) 0:24

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Cezary Kopik po odebraniu noty identyfikacyjnej przyznał, że odnalezienie i zidentyfikowanie ciała jego wuja było wyjątkowo trudnym zadaniem.

- Wuj Stanisław był pochowany pod innym nazwiskiem. Pomimo wszystko doszli po dokumentach, że leży w tym konkretnym miejscu pod nazwiskiem Kopiczyński - powiedział Cezary Kopik.

Posłuchaj

Cezary Kopik po odebraniu noty identyfikacyjnej mówił, że jest wdzięczny całej ekipie, która pracowała na Łączce (IAR) 0:20

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Noty rodzinom ofiar były wręczane przez prezesa i wiceprezesa IPN.

Z biogramami ofiar można zapoznać się tu

Symboliczny powrót do wolnej i niepodległej Polski

- Trzydzieści osób, ofiar totalitaryzmów oraz czystek etnicznych po latach odzyskało swoją tożsamość. To ich symboliczny powrót do wolnej i niepodległej Polski - powiedział prezes IPN doktor Karol Nawrocki podczas uroczystości wręczenia not identyfikacyjnych rodzinom bezimiennych dotąd ofiar.  

Szef Instytutu Pamięci Narodowej, prowadzącego prace poszukiwawczo-identyfikacyjne ofiar totalitaryzmów, podkreślał, że zidentyfikowani byli wierni tradycji II RP i byli gotowi poświęcić dla niej życie.

Posłuchaj

Prezes IPN doktor Karol Nawrocki podczas uroczystości wręczenia not identyfikacyjnych rodzinom bezimiennych dotąd ofiar (IAR) 0:14

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

- I dzisiaj w sposób symboliczny wracają do wolnej i niepodległej Polski, do Polski zmienionej dekadami, doświadczonej wieloma, historycznymi przełomami, do innej, kolejnej Rzeczypospolitej, ale do wolnej Polski, która tym gestem i w tym miejscu oddaje im miłość, jaką ją obdarzyli - powiedział dr Karol Nawrocki.

Jak dodał, zidentyfikowani to przede wszystkim żołnierze i konspiratorzy "walczący w wojnie sprawiedliwej".

- W wojnie, w której to im przyświecały sprawiedliwe intencje, zamknięte w słowie - wolność i koniec przerażającej okupacji. Czy okupacji niemieckiej, czy okupacji sowieckiej. Bo Pan Bóg dał państwom i narodom miecz po to, aby mogły się skutecznie bronić przed złem. A w obliczu zła, czy 80 lat temu, czy dzisiaj, grzechem jest bierność, a nie walka z tym złem - akcentował prezes IPN.

• Żołnierze Wyklęci. Skazani na zapomnienie
• Panteon-Mauzoleum na Łączce. Symbol męstwa i poświęcenia Żołnierzy Wyklętych

ASP