Matura 2025: lista lektur z języka polskiego – pełny wykaz
Jakie książki trzeba przeczytać na maturę? Oto lista lektur obowiązkowych – na poziomie podstawowym i rozszerzonym – których znajomość treści i problematyki jest wymagana na tegorocznej maturze z języka polskiego.
2025-05-04, 18:32
5 maja 2025 roku uczniowie zmierzą się z pisemną maturą z języka polskiego na poziomie podstawowym. Od 9 do 24 maja (z wyjątkiem 11 maja oraz 16-18 maja) odbędzie się część ustna egzaminu maturalnego z języka polskiego.
Lista lektur obowiązkowych – zakres podstawowy
- "Biblia", w tym fragmenty "Księgi Rodzaju", "Księgi Hioba", "Księgi Koheleta", "Księgi Psalmów", "Apokalipsy" św. Jana
- Jan Parandowski, "Mitologia", cz. I "Grecja"
- Homer, "Iliada" (fragmenty)
- Sofokles, "Antygona"
- "Lament świętokrzyski" (fragmenty)
- "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią" (fragmenty)
- "Pieśń o Rolandzie" (fragmenty)
- William Szekspir, "Makbet"
- Molier, "Skąpiec"
- Ignacy Krasicki, wybrana satyra
- Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym "Romantyczność"; "Dziady" cz. III
- Bolesław Prus, "Lalka"
- Henryk Sienkiewicz, "Potop" (fragmenty)
- Fiodor Dostojewski, "Zbrodnia i kara"
- Stanisław Wyspiański, "Wesele"
- Władysław Stanisław Reymont, "Chłopi" (fragmenty)
- Stefan Żeromski, "Przedwiośnie"
- Witold Gombrowicz, "Ferdydurke" (fragmenty)
- Tadeusz Borowski, "Proszę państwa do gazu"
- Gustaw Herling-Grudziński, "Inny świat" (fragmenty)
- Hanna Krall, "Zdążyć przed Panem Bogiem"
- Albert Camus, "Dżuma"
- George Orwell, "Rok 1984"
- Sławomir Mrożek, "Tango"
- Marek Nowakowski, "Górą Edek" (z tomu "Prawo prerii")
- Andrzej Stasiuk, "Miejsce" (z tomu "Opowieści galicyjskie")
- Olga Tokarczuk, "Profesor Andrews w Warszawie" (z tomu "Gra na wielu bębenkach")
- Ryszard Kapuściński, "Podróże z Herodotem" (fragmenty)
Trzy ważne dopowiedzenia
Do powyższej listy należy dodać trzy istotne uzupełnienia.
Po pierwsze, w teście historycznoliterackim (w części pisemnej matury z języka polskiego) może być sprawdzana znajomość treści i problematyki utworów poetyckich, których tytuły wymieniono w podstawie programowej (w arkuszu egzaminacyjnym będzie zawsze podany fragment utworu). Są to:
- "Bogurodzica"
- Jan Kochanowski, "Pieśń" IX ks. I, "Pieśń" V ks. II, treny IX, X, XI
- Ignacy Krasicki, "Hymn do miłości ojczyzny"
- Adam Mickiewicz, "Oda do młodości"
- Juliusz Słowacki, "Testament mój"
- Po drugie, na maturze z języka polskiego może być sprawdzana znajomość treści i problematyki lektur obowiązkowych z zakresu szkoły podstawowej:
- Ignacy Krasicki, bajki
- Adam Mickiewicz, "Dziady "cz. II oraz "Pan Tadeusz" (księgi: I, II, IV, X, XI, XII)
- Aleksander Fredro, "Zemsta"
- Juliusz Słowacki, "Balladyna"
Jednak jeżeli zadanie będzie dotyczyło lektury obowiązkowej z zakresu szkoły podstawowej, wówczas w arkuszu egzaminacyjnym zostanie zamieszczony fragment tej lektury.
REKLAMA
Po trzecie, maturzysta w wypracowaniu może odwołać się również do poniższych lektur obowiązkowych zgodnych z wcześniejszą podstawą programową (z 2018 r.). Może też odwołać się do dowolnego utworu poetyckiego – jako innego utworu literackiego lub jako kontekstu.
- "Legenda o św. Aleksym" (fragmenty)
- "Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu" (fragmenty)
- Gall Anonim, "Kronika polska" (fragmenty)
- Jan Kochanowski, "Odprawa posłów greckich"
- Piotr Skarga, "Kazania sejmowe" (fragmenty)
- Jan Chryzostom Pasek, "Pamiętniki" (fragmenty)
- William Szekspir, "Romeo i Julia"
- Adam Mickiewicz, "Konrad Wallenrod"
- Bolesław Prus, "Z legend dawnego Egiptu"
- Eliza Orzeszkowa, "Gloria victis"
- Stefan Żeromski, "Rozdzióbią nas kruki, wrony…"
- Tadeusz Borowski, "Ludzie, którzy szli"
- Józef Mackiewicz, "Droga donikąd" (fragmenty)
- Marek Nowakowski, "Raport o stanie wojennym" (wybrane opowiadanie)
- Jacek Dukaj, "Katedra" (z tomu "W kraju niewiernych")
- Antoni Libera, "Madame"
Ponadto z zakresu szkoły podstawowej:
- Adam Mickiewicz, "Pan Tadeusz"
Lista lektur obowiązkowych – zakres rozszerzony
Do listy tekstów z zakresu podstawowego dochodzą następujące:
- Arystoteles, "Poetyka", "Retoryka" (fragmenty)
- Platon, "Państwo" (fragmenty)
- Arystofanes, "Chmury"
- Wergiliusz, "Eneida" (fragmenty)
- św. Augustyn, "Wyznania" (fragmenty)
- św. Tomasz z Akwinu, "Summa teologiczna" (fragmenty)
- François Rabelais, "Gargantua i Pantagruel" (fragmenty)
- Michel de Montaigne, "Próby" (fragmenty)
- Juliusz Słowacki, "Lilla Weneda"
- Zygmunt Krasiński, "Nie-Boska Komedia"
- Stanisław Wyspiański, "Noc listopadowa"
- Jorge Luis Borges, wybrane opowiadanie
Maturzysta w wypracowaniu może odwołać się również do poniższych lektur obowiązkowych z zakresu rozszerzonego zgodnych z wcześniejszą podstawą programową (z 2018 r.).
REKLAMA
- Homer, "Odyseja" (fragmenty)
- Dante Alighieri, "Boska Komedia" (fragmenty)
- Jan Kochanowski, "Treny" (jako cykl poetycki)
- William Szekspir, "Hamlet"
- Juliusz Słowacki, "Kordian"
- realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, Ojciec Goriot lub Charles Dickens, Klub Pickwicka, lub Mikołaj Gogol, Martwe dusze, lub Gustaw Flaubert, Pani Bovary)
- Franz Kafka, "Proces" (fragmenty)
- Michaił Bułhakow, "Mistrz i Małgorzata"
- Stanisław Ignacy Witkiewicz, "Szewcy"
- Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu "Sklepy cynamonowe"
- Tadeusz Konwicki, "Mała Apokalipsa"
- Janusz Głowacki, "Antygona w Nowym Jorku"
- Sławomir Mrożek, wybrane opowiadanie
- wybrany esej Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta
Źródło: Polskie Radio/Centralna Komisja Egzaminacyjna
REKLAMA