Ile są warte ukraińskie złoża? Kwota robi wrażenie. "Jest o co walczyć"

Spotkanie Zełenskiego z Trumpem

W piątek do USA przyleci prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski - poinformował prezydent USA Donald Trump. Obaj politycy mają m.in. podpisać umowę dotyczącą pozyskiwania przez Amerykanów minerałów ziem rzadkich w Ukrainie.

- Możemy to zakwalifikować, jako miękkie gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy. Bezpieczeństwa ekonomicznego, ale także polityczno-militarnego, ponieważ gdzie są interesy Stanów Zjednoczonych, tam oczywiście Amerykanie będą bronić tych interesów, także przy użyciu siły militarnej - powiedział prof. Baluk. Przypomniał, że prezydent Zełenski powiedział, iż na terenach okupowanych znajduje się około 20 procent ukraińskich zasobów metali rzadkich.

Ważna kwestia czarnomorskich portów

- I pytanie właśnie, czy Stany Zjednoczone będą gotowe, kolokwialnie rzecz ujmując, docisnąć Rosję, żeby oddała część okupowanych terenów, np. żeby zrealizować formułę powrotu do granicy sprzed pełnoskalowej inwazji. Wtedy znaczna część tych zasobów przejdzie w posiadanie Ukrainy, bo w ramach tej umowy Ukraina nie zrzekła się swoich zasobów. I wtedy właśnie, wspólnie ze Stanami Zjednoczonymi, będzie się zajmowała wydobyciem i sprzedażą tych surowców - powiedział prof. Walenty Baluk.

Posłuchaj

Prof. Walenty Baluk z UMCS o umowie USA-Ukraina dot. złóż metali rzadkich (Świat w powiększeniu) 24:33

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Gość Polskiego Radia 24 zwrócił też uwagę, że "w umowie znalazła się kwestia ropy i gazu". - Te zasoby  znajdują się m.in. na Morzu Czarnym i tutaj, pomiędzy Rosją a Ukrainą w latach 2014-2022 toczyły się spory, ponieważ Rosja weszła bezprawnie w posiadanie np. platform wiertniczych na Morzu Czarnym i nielegalnie wydobywała ukraińskie surowce. A zatem to, że te zasoby zostały również wpisane do umowy, może mieć istotne znaczenie w kontekście rywalizacji z Rosją o zasoby na Morzu Czarnym - powiedział prof. Baluk. Wskazał też na ważną kwestię portów czarnomorskich. - Jeżeli Amerykanie będą strzegli swoich interesów, a przy tym interesów Ukrainy, to pozwoli zabezpieczyć żeglugę do portów czarnomorskich. Także wykonanie tej umowy - nie najgorszej dla Ukrainy - będzie miało istotne znaczenie - tłumaczył.

Zasoby warte 12 bilionów dolarów

Prof. Baluk powiedział, że ukraińskie zasoby metali rzadkich są oceniane na 5 procent w skali światowej, a wartość tych zasobów to około 12 bilionów dolarów. - Także jest o co walczyć - podkreślił.

W opinii gościa audycji bardzo istotne jest jednak to, w jaki sposób USA i Ukraina podejdą do realizacji tej umowy. - Trzeba pamiętać, że Ukraina przechodzi proces deoligarchizacji. Oligarchizacja systemu ekonomicznego, a także politycznego odegrała negatywną rolę. I te zasoby naturalne mogłyby być "spenetrowane" przez ukraińskich oligarchów, niekoniecznie w interesie państwa i społeczeństwa ukraińskiego. Także zaangażowanie Stanów Zjednoczonych, stworzenie np. funduszu odbudowy, kiedy 50 proc. zysku z upłynnienia surowców naturalnych, takich jak grafit, lit czy tytan, będzie skierowane przez ukraiński rząd do tego funduszu odbudowy i później te środki będą inwestowane w Ukrainie i przeznaczone na odbudowę kraju, to może mieć to pozytywne znaczenie dla Ukrainy - tłumaczył prof. Baluk.

Podkreślił też, że "jeżeli Stany Zjednoczone podejdą do umowy stricte komercyjnie, w celu wydrenowania zasobów naturalnych Ukrainy, to wtedy oczywiście taki fundusz nie będzie spełniał swojej roli".

***

Audycja: Świat w powiększeniu
Prowadzi: Magdalena Skajewska
Gość: prof. Walenty Baluk (Centrum Europy Wschodniej, UMCS)
Data emisji: 26.02.2025
Godzina emisji: 20.33

Źródło: Polskie Radio 24/paw