Historyczny skarb. Niezwykłe odkrycie na Lubelszczyźnie

Historyczny skarb na Lubelszczyźnie

O niezwykłym odkryciu historycznym pod Tomaszem Lubelskim poinformował m.in. w rozmowie z Polską Agencją Prasową Krzysztof Neścior, właściciel cieszyńskiego Muzeum 4 Pułku Strzelców Podhalańskich. Płat sztandaru 4. Pułku Strzelców Podhalańskich odnaleziono w piątek 2 maja pod Tomaszowem Lubelskim, w rejonie ostatnich walk jednostki z Cieszyna we wrześniu 1939 roku.

Znaleziono zabytkowy sztandar

- Przed chwilą (…) odkryto płat sztandaru 4. Pułku Strzelców Podhalańskich. Dokonali tego Maciej Podgórski, właściciel Muzeum 3. Dywizji Legionów w Zamościu, wraz z Piotrem Szymalą. Zachował się w bardzo dobrym stanie. Nie odnaleziono jeszcze głowicy z orłem. W dniu święta flagi polskiej nie mogliśmy spodziewać się piękniejszego i bardziej symbolicznego wydarzenia - przekazał rozmówca agencji.

"Sztandar pułku odnaleziony!" - czytamy z kolei we wpisie Muzeum 4. Pułku Strzelców Podhalańskich w Cieszynie na Facebooku. Instytucja zamieściła również zdjęcia wyjątkowego znaleziska.

REKLAMA

"Płat sztandaru najprawdopodobniej z uwagi na miejsce zakopania oraz wysoką jakość materiału, z jakiego został wykonany (w tym złote i srebrne nici), jest najlepiej zachowanym sztandarem wydobytym z ziemnego depozytu. "Warto tutaj przypomnieć, że sztandar został ufundowany przez społeczeństwo Ziemi Cieszyńskiej z ks. Sznurowackim na czele. Wyszycie zlecono siostrom Felicjankom z nieistniejącego już klasztoru w Czechowicach-Dziedzicach" - podają muzealnicy.

"Sztandar nie obejmuje jeszcze głowicy z orłem, ale już samo odnalezienie płatu jest wydarzeniem o dużym znaczeniu historycznym" - podaje z kolei RMF FM.

"Historyczne zdarzenie". Sztandar trafi do konserwacji

Jak dodał Neścior, w czwartek w tym samym miejscu odkryte zostały w resztkach tornistra także proporzec mistrzowski 21. Dywizji Piechoty Górskiej oraz szarfy ze sztandaru pułkowego. - Wkrótce poinformujemy o szczegółach tego historycznego zdarzenia - informował wówczas rozmówca PAP. Muzealnik powiedział, że sztandar i proporzec zostały ukryte prawdopodobnie w nocy z 20 na 21 września 1939 roku przez grupę żołnierzy pułku na czele z kpt. Władysławem Kronholdem.

Czytaj także: 

• "Dwunastu cesarzy". Rzymska opowieść Mary Beard
• W Dębinach odkryto jedno z największych cmentarzysk megalitycznych w Polsce
• Zaskakujące odkrycie. Na warszawskiej Białołęce znaleziono pozostałości osady sprzed 3 tys. lat

- Miejsce odnalezienia pokrywa się z ich relacją. W latach 60. żołnierze pułku podjęli próbę odnalezienia sztandaru, ale nawet uczestniczący w tym nie mogli znaleźć miejsca. Obecnie znalezisko zostało przekazane do Muzeum Regionalnego w Tomaszowie Lubelskim i ma trafić do konserwacji w Muzeum Wojska Polskiego - mówił.

REKLAMA

Sztandar pułku został ufundowany w 1924 roku przez społeczeństwo powiatu cieszyńskiego. Krzysztof Neścior dodał, że proporzec był co roku wręczany pułkom 21. DPG za najlepsze osiągnięcia w szkoleniu strzeleckim. - Po raz ostatni został wręczony w 1938 roku 4. PSP z Cieszyna. W trakcie defilad i uroczystości był noszony zaraz za sztandarem pułku. W 1939 roku był przechowywany wraz ze sztandarem, a w trakcie działań wojennych w samochodzie - sztabie pod osobistą opieką płatnika kpt. Kronholda - wyjaśnił. Szarfy były nieodłączną częścią sztandaru wraz z drzewcem i orłem. Posiadały napis: "Ziemia Cieszyńska" na jednej i "4 P. Strzel. Podhal." na drugiej.

4. Pułk Strzelców Podhalańskich. Historia

4. PSP wywodził się z oddziałów, które formowane były u schyłku I wojny we Włoszech i Francji. Powstał wówczas między innymi 19. Pułk Strzelców Polskich, który po przybyciu do Polski przemianowany został na 19. Pułk Strzelców Pieszych. 1 września 1919 roku oddział zmienił nazwę na 143. Pułk Strzelców Kresowych, a 1 marca 1920 roku na 4. Pułk Strzelców Podhalańskich. Żołnierze walczyli w wojnie polsko-ukraińskiej, a także w polsko-bolszewickiej. Dowódcą był płk Mieczysław Boruta-Spiechowicz. Od listopada 1920 roku jednostka stacjonowała w Cieszynie. We wrześniu 1939 r. dowodził nią ppłk Bronisław Warzybok.

W wojnie obronnej 1939 roku żołnierze walczyli w składzie 21. Dywizji Piechoty Górskiej w rejonie Cieszyna i Bielska, a następnie Kalwarii Zebrzydowskiej oraz Bochni. Dotarli aż nad San. W połowie września pułk walczył pod Duchowem oraz w rejonie Dzikowa Nowego. Został wówczas częściowo rozbity. Przestał istnieć 16 września. Część żołnierzy dostała się do niewoli lub weszła w skład innych oddziałów. 22 września 1939 roku blisko stu żołnierzy zostało spalonych żywcem we wsi Urycz przez Niemców oraz ukraińskich nacjonalistów.

Źródła: Facebook.com/PAP/hjzrmb/k

REKLAMA