Rosja chce wycofać się z porozumienia ws. plutonu. "Dodatkowe zagrożenia"
Duma Państwowa, niższa izba rosyjskiego parlamentu, zaaprobowała w środę wycofanie się Rosji z porozumienia ze Stanami Zjednoczonymi, którego celem było zmniejszenie ogromnych zapasów plutonu pozostałego po tysiącach głowic nuklearnych z czasów zimnej wojny.
2025-10-08, 15:06
Rosja chce wycofać się z porozumienia ws. plutonu
Porozumienie w sprawie zarządzania plutonem i jego utylizacji (PMDA), podpisane w 2000 roku, zobowiązywało zarówno Stany Zjednoczone, jak i Rosję do utylizacji co najmniej 34 ton plutonu używanego do celów wojskowych, co według amerykańskich urzędników wystarczyłoby do wyprodukowania aż 17 tysięcy głowic nuklearnych.
Weszło ono w życie w 2011 roku. "Stany Zjednoczone podjęły szereg nowych działań antyrosyjskich, które zasadniczo zmieniają równowagę strategiczną panującą w momencie podpisania porozumienia i stwarzają dodatkowe zagrożenia dla stabilności strategicznej" - stwierdzono w rosyjskiej nocie dotyczącej ustawy o wycofaniu się kraju z porozumienia.
Rozbrojenie głowic nuklearnych po zimnej wojnie
Po rozbrojeniu tysięcy głowic (po zakończeniu zimnej wojny) zarówno Moskwa, jak i Waszyngton pozostały z ogromnymi zapasami plutonu do celów wojskowych, którego przechowywanie było kosztowne i stwarzało potencjalne ryzyko proliferacji.
Celem PMDA było unieszkodliwienie plutonu do celów wojskowych poprzez przekształcenie go w bezpieczniejsze formy, takie jak paliwo mieszane (MOX), lub poprzez napromieniowanie plutonu w reaktorach na prędkich neutronach w celu produkcji energii elektrycznej.
- Zaskakujący wpis Trumpa. "Ukraina może odzyskać wszystkie terytoria"
- Zestrzeliwanie rosyjskich samolotów. Trump daje zielone światło
W 2016 r. Rosja zawiesiła realizację porozumienia, uzasadniając to amerykańskimi sankcjami oraz działaniami, które uznała za nieprzyjazne wobec siebie (rozszerzenie NATO, zmiany w sposobie utylizacji plutonu przez Stany Zjednoczone). Rosja oświadczyła wówczas, że Stany Zjednoczone nie przestrzegały porozumienia, ponieważ Waszyngton bez zgody Rosji podjął decyzję o rozcieńczeniu plutonu i jego utylizacji.
Największe mocarstwa nuklearne
Rosja i Stany Zjednoczone są zdecydowanie największymi mocarstwami nuklearnymi na świecie i według Federacji Amerykańskich Naukowców (FAS) łącznie mają około 8000 głowic nuklearnych, choć jest to znacznie mniej niż w szczytowym 1986 roku, gdy liczbę głowic szacowano na 73 tysiące.
Źródło: PAP/hjzrmb