Akcja "Wisła" - komunistyczna zbrodnia wobec Ukraińców
2017-03-26, 11:30
Oficjalnym celem akcji "Wisła" było przeciwdziałanie Ukraińskiej Powstańczej Armii i Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów. Przeprowadzający wysiedlenia nie kierowali się jednak domniemaną współpracą z nacjonalistami, a pochodzeniem narodowym. W efekcie wysiedlono około 140 tysięcy osób, Ukraińców Bojków, Dolinian i Łemków. O akcji "Wisła" mówili w audycji 7 Dni: Wschód Izabella Chruślińska, działaczka pozarządowa, Mirosław Skórka, historyk związany z mniejszością ukraińską.
Posłuchaj
Przyjmuje się, że akcja "Wisła" trwała od 28 kwietnia do końca lipca 1947 roku, choć ostatnie wysiedlenia miały miejsce w roku 1950.
– W nowych granicach Polski znalazło się około 700 tysięcy Ukraińców, którzy byli od zawsze obywatelami Polski. Zaraz po wojnie dokonano akcji przesiedleń, w stronę Polski przyjechało wtedy 1,1 miliona osób, a w kierunku radzieckiej Ukrainy wyjechało do połowy 1946 roku 489 tysięcy osób. Władzom komunistycznym i polskiemu podziemiu zależało, by oczyścić ziemię z Ukraińców. Najnowsze badania mówią o 13 tysiącach ofiar ukraińskich i 4 tysiącach ofiar polskich w walkach w tym okresie – mówił Mirosław Skórka.
Pretekstem dla organizacji akcji była śmierć gen. Karola Świerczewskiego, który został zabity przez UPA. - Założeniem było ostateczne rozwiązanie problemu ukraińskiego przez asymilację. Wsie były otaczane przez wojsko, ludzie dostawali dwie godziny na spakowanie i wyjazd. Szlak wywózki prowadził przez obóz koncentracyjny w Jaworznie, gdzie odbywała się selekcja. Potem ludzie byli rozwożeni po tzw. Ziemiach Odzyskanych. Ważne było, by Ukraińców było nie więcej niż 10 proc. w danej miejscowości, w dużym rozproszeniu – powiedział Mirosław Skórka.
Według Izabelli Chruślińskiej akcja "Wisła" trwała do 1989 roku. – Nie miało żadnego znaczenia, że została potępiona przez władze w ’56 roku. Nie pozwolono przesiedlonej ludności wrócić. Przez cały okres PRL-u trwała ogromna antyukraińska propaganda. W Bieszczadach niszczono materialną kulturę ukraińską, łącznie z cmentarzami i cerkwiami i niestety wielu Polaków brało w tym czynny udział – powiedziała działaczka.
Więcej w całej rozmowie.
Gospodarzem audycji był Piotr Pogorzelski.
Polskie Radio 24/kk
______________________
Data emisji: 26.03.2017
Godzina emisji: 10:17