Jakie przesądy i wierzenia obecne w polskiej kulturze dotyczą włosów?
2017-09-19, 06:00
Dawniej kobiety w ciąży i w żałobie nie mogły się czesać, mężatki nosić długich warkoczy, zaś używanie grzebienia po zmarłym mogło przynieść nieszczęście. Jakie przesądy i wierzenia obecne w polskiej kulturze dotyczą włosów? Opowiedzieli o tym goście audycji Kultura nie całkiem osobista autorzy książki "Cięcie - włosy ludu polskiego" - Joanna Ambroz oraz Paweł Ziegler.
Posłuchaj
Polskie tradycje z przełomu XIX i XX związane z włosami są niezwykle interesujące, a jak tłumaczyła współautorka książki wpadła na ten trop przypadkowo. - Zauważyłam, że osoby, które mają zbyt dużo lub zbyt mało włosów są w pewien sposób napiętnowane - powiedziała Joanna Ambroz. - Szukając informacji na ten temat trafiłam na pewien artykuł o manipulowaniu włosami w kulturze polskiej. Okazało się, że nie ma na ten temat wielu pozycji, oprócz tych, które sprowadzają się raczej do pielęgnacji. Rozpoczęłam poszukiwania w tekstach pochodzących z XIX w. – dodała pisarka.
W książce można znaleźć przegląd związany z rytualizacją włosów w polskiej kulturze i wiele zagadnień, które nie są dziś powszechnie znane, jak choćby ciemieniucha. Jak tłumaczył Paweł Ziegler, jest to rodzaj łojowych strupów na głowie niemowlęcia. - W XIX-wiecznych tekstach można było znaleźć ostrzeżenie, iż przedwczesne zerwanie ciemieniuchy z głowy (dopóki dziecko nie posiądzie umiejętności mówienia), mogło grozić głupotą lub innymi chorobami – powiedział gość audycji. - Drugim etapem w dawnej kulturze polskiej związanej głównie z życiem wiejskim, były także postrzyżyny. Przy ich okazji określane były role społeczne i płciowe – zaznaczył Paweł Ziegler.
Ponadto w audycji fragmenty słuchowisk z udziałem Ireny Kwiatkowskiej, w 105. rocznicę urodzin aktorki oraz opowieść krytyk sztuki dr Moniki Małkowskiej o projektantce Sonii Rykiel, zwanej "królową dzianiny".
Więcej w całej audycji.
Gospodarzem audycji była Magda Mikołajczuk.
Kultura nie całkiem osobista w Polskim Radiu 24 - wszystkie audycje
Polskie Radio 24/kawa
_____________________