Dlaczego zbrodniarze stanu wojennego nie zostali rozliczeni? Historyk IPN wskazał szczególną datę
2021-12-13, 20:55
- Główną przyczyną, dla której stan wojenny nie został rozliczony, było to, jak się kończył system w Polsce, czyli nie w wyniku rewolucji, ale ewolucji, czyli porozumienia między częścią władzy a częścią opozycji - mówił w Polskim Radiu 24 dr Grzegorz Majchrzak z IPN.
Poniedziałek 13 grudnia to dzień, w którym obchodzimy 40. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. Był to nie tylko koniec tzw. karnawału "Solidarności", ale także wstrząs dla całego narodu. Wielu Polaków w tym momencie straciło nadzieję na demokratyczne przemiany. W Polskim Radiu 24 o sprawie mówił dr Grzegorz Majchrzak.
Głównie postacie stanu wojennego
Gość PR24 został na początku poproszony o wymienienie najważniejszych osób, które historycznie wiążą się ze stanem wojennym. Jego zdaniem były to przede wszystkim Wojciech Jaruzelski i Lech Wałęsa. Zastanawiając się nad dalszymi postaciami, wymienił Jana Pawła II - jako postać "międzynarodową" oraz Czesława Kiszczaka i Jerzego Urbana - jako postacie "krajowe".
Jak zauważył, każda z tych osób miała szczególną i z pewnością bardzo ważną rolę w okresie stanu wojennego, choć - naturalnie - wymienił zarówno postacie negatywne, jak i pozytywne. Przypomniał m.in. że Jerzy Urban był główną osobą odpowiedzialną za propagandę okresu stanu wojennego, a z kolei Czesław Kiszczak był głównym wykonawcą jeśli chodzi o działania MSW.
- Jerzy Urban, to człowiek, który zaproponował - przypomnę - utworzenie pionu czarnej propagandy w MSW w stanie wojennym, czyli posługiwanie się w propagandzie celowym kłamstwem. Nie przez przypadek został nazwany Goebbelsem stanu wojennego. Oczywiście - jak wiele innych osób - nie poniósł żadnej odpowiedzialności za swoje działania w stanie wojennym i później - mówił dr Grzegorz Majchrzak.
Co z rozliczeniem stanu wojennego?
Dr Grzegorz Majchrzak stwierdził, że do nierozliczenia odpowiedzialności za stan wojenny doszło w wyniku tego, jak wyglądały przemiany polityczne przełomu lat 80. i 90., to znaczy "ewolucji, nie rewolucji, czyli porozumienia między częścią władzy a częścią opozycji".
- Ale też trzeba pamiętać - czy znamy kraj, w którym takie rozliczenia się do końca dokonały, w którym byłyby one udane? Bo powiem szczerze - ja takiego kraju nie znam - mówił dr Grzegorz Majchrzak, dodając jednak, że nie jest to bynajmniej usprawiedliwienie, a rozliczenie stanu wojennego jest potrzebne "choćby po to, żeby nikt w przyszłości nie sięgnął po takie rozwiązanie".
Powiązany Artykuł
40. rocznica stanu wojennego - serwis specjalny. Posłuchaj wspomnień świadków
- Debata nad fenomenem "Solidarności". Czarnek: ofiary stanu wojennego zdobyły się na niebywałe bohaterstwo
- "To była obca, narzucona władza". Premier na obchodach rocznicy wprowadzenia stanu wojennego
Więcej w nagraniu.
Posłuchaj
* * *
Audycja: "Stan rzeczy"
Prowadzi: Jerzy Jachowicz
Gość: dr Grzegorz Majchrzak (IPN)
Data emisji: 13.12.2021
Godzina emisji: 19.06
PR24/jmo