Manifest październikowy - powiew demokracji w Rosji
Dokument przyznający swobody i prawa obywatelskie w carskiej Rosji spowodował lawinę, która w ciągu kilkunastu lat zmiotła carat i doprowadziła do władzy bolszewików.
2021-10-30, 05:30
116 lat temu, 30 października 1905 Mikołaj II wydał manifest październikowy. Na mocy liberalnych rozwiązań ustrojowych powołano m.in. Dumę Państwową.
Ostatni car Rosji, przeciwnik reform, chciał pozostawić samowładztwo Romanowów w nienaruszonym stanie. Do ustępstw zmusiły go dwa wielkie wydarzenia, które w trakcie jego panowania wstrząsnęły monarchią. Wojna rosyjsko-japońska i rewolucja 1905 roku.
Wydarzenia zbiegły się w czasie i wywarły ogromny wpływ na bieg dziejów Rosji i Europy. Ogrom spraw przerósł Mikołaja II. Klęska w wojnie z Japonią i wybuch strajku powszechnego w październiku 1905 roku postawił cara przed wyborem – zagłada monarchii i państwa albo ustępstwa wobec wrzącego społeczeństwa.
Pod wpływem doradcy Siergieja Wittego Mikołaj II wydał 30 października 1905 manifest. Dokument mówił o wolności, nietykalności osobistej, prawie do zgromadzeń i stowarzyszeń oraz rozszerzeniu prawa wyborczego. Powołana została Duma Państwowa - instytucja przedstawicielska z kompetencjami ustawodawczymi.
REKLAMA
- To była naturalna ewolucja od systemu absolutnego do systemu demokratycznego. Manifest październikowy przyniósł też swobodę wypowiedzi. Od tego czasu w Rosji zaczyna się ogromna dyskusja na temat kondycji społeczeństwa i sytuacji politycznej. Jednym z efektów są wydarzenia 1917 roku – mówił na antenie Polskiego Radia historyk prof. Paweł Wieczorkiewicz.
Ruszyła lawina, której nie dało się zatrzymać. Kilkanaście lat później Rewolucja Październikowa zmiotła carat, a władzę w Rosji przejęli bolszewicy.
Posłuchaj biografii ostatniego cara Rosji Mikołaja II w audycji z cyklu "Postacie XX wieku".
Posłuchaj
REKLAMA
REKLAMA