"Rodzina 500+": będzie uszczelnienie programu i nowe obowiązki dla części beneficjentów

Posłuchaj

O zmianach w programie „Rodzina 500+” mówili w radiowej Jedynce Olgierd Podgórski z Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej i Justyna Białowąs z PKO Banku Polskiego (Justyna Golonko, Naczelna Redakcja Gospodarcza Polskiego Radia)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Ustawa jest efektem przeglądu systemów wsparcia rodzin, do przeprowadzenia którego zobowiązała MRPiPS ustawa wprowadzająca program 500+.

Główne zasady programu pozostają takie jak dotychczas, zmiana ma zlikwidować niepożądane zjawiska związane z systemem świadczeń, np. dopasowywanie dochodu do kryterium uprawniającego do świadczenia wychowawczego na pierwsze dziecko, niezgodne ze stanem faktycznym deklarowanie samotnego wychowywania dziecka; ma też doprecyzować niektóre przepisy, np. dotyczące ustalania prawa do świadczenia wychowawczego na dzieci pozostające pod opieką naprzemienną rodziców nietworzących rodziny. Ustawa ma także ujednolicić i doprecyzować przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych i ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.

Nowe obowiązki dla części beneficjentów

W tym roku pojawią się też dla niektórych beneficjentów programu nowe obowiązki, wyjaśniał w radiowej Jedynce Olgierd Podgórski z Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

- W przypadku osób, które osiągają przychody rozliczane zryczałtowanymi formami, czyli karta podatkowa, czy ryczałt ewidencjonowany, to tu jest nowość. Takie osoby będą musiały dołączyć zaświadczenie z urzędu skarbowego. Przy pozostałych dochodach osoby składają tylko wniosek, a gmina sama sprawdza dochody, łącząc się z urzędem skarbowym – mówi ekspert.

Ważna zmiana dla samotnych rodziców 

Inna ważna zmiana dotyczy osób, które deklarują, że samotnie wychowują dzieci.

- Osoby samotne, aby otrzymać świadczenie 500+, będą musiały mieć zasądzone alimenty. Taka zasada obowiązuje w zasiłku rodzinnym od 13 lat, od początku systemu obowiązywania. Teraz wprowadziliśmy ją do programu „Rodzina 500+”. Ważne, że te osoby samotne, które nie mają zasądzonych alimentów z różnych powodów, powinny jak najszybciej pójść do sądu złożyć wniosek o powództwo alimentacyjne i bardzo ważne jest, żeby przy tym wniosku złożyły również wniosek o zabezpieczenie powództwa. Wówczas w terminie do 30 dni sąd takie zabezpieczenie wydaje. I to już będzie wystarczające do otrzymania świadczenia z programu „Rodzina 500+” – wyjaśnia Olgierd Podgórski.

Do programu „Rodzina 500+” można dołączyć w każdym momencie. Wniosek o świadczenie składa się raz do roku.

Wnioski o kontynuację świadczenia już od 1 sierpnia

Na mocy ustawy od 1 sierpnia będzie można już składać wnioski o świadczenia na nowy okres zasiłkowy, który rozpocznie się 1 października. Nowy termin dotyczy nie tylko świadczenia wychowawczego, lecz także świadczeń rodzinnych i z funduszu alimentacyjnego. W tym roku internetowe i papierowe wnioski będą mogły być składane od 1 sierpnia, a od przyszłego roku przez internet będzie można składać wnioski o miesiąc wcześniej - od 1 lipca.

Wśród zmian zaproponowanych w ustawie jest też anulowanie planowanego od listopada br. wzrostu kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń rodzinnych oraz wzrostu wysokości świadczeń rodzinnych. W uzasadnieniu projektu wskazano, że weryfikacja ta zakłada wzrost kryteriów oraz wzrost niektórych świadczeń rodzinnych o ok. 5-7 zł. Resort argumentował, że podwyżkę zaplanowano w 2015 r, a po wprowadzeniu programu 500 plus (1 kwietnia 2016 r.) sytuacja rodzin się zmieniła - każda osoba, która spełnia kryteria dochodowe uprawniające do świadczeń rodzinnych, otrzymuje też świadczenie 500 plus na każde dziecko, bo kryterium uprawniające do niego to 800 zł na osobę w rodzinie (1200 zł, jeśli w rodzinie jest dziecko z niepełnosprawnością), a przy świadczeniach rodzinnych próg wynosi 674 zł (lub 764 zł).

Wprowadzono też zmiany dotyczące obsługi wniosków składanych w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Dotychczas zajmowały się tym urzędy marszałkowskie, po zmianach zadania te przejmą wojewodowie.

Przybędzie żłobków?

Resort chce też ułatwić zakładanie żłobków i obniżyć koszty opieki nad najmłodszymi dziećmi. W tym celu w ustawie zaproponowano m.in. likwidację obowiązku posiadania w żłobku i klubie dziecięcym dwóch sal, z zastrzeżeniem, że trzeba zapewnić miejsce na odpoczynek dla dzieci. Żłobki i kluby dziecięce będą też zwolnione z opłat od nieruchomości, tak jak np. przedszkola.

Resort chce też - w celu rozwijania sieci żłobków i tym samym aktywizacji zawodowej rodziców - wykorzystać m.in. środki z Funduszu Pracy.

MRPiPS szacuje, że w ciągu 2-3 lat utworzonych zostanie ok. 110 tys. miejsc, tak aby ok. 33 proc. dzieci w wieku 1-3 lata było objętych opieką instytucjonalną. Opłaty ponoszone przez rodziców spadłyby do ok. 400 zł miesięcznie. Jednocześnie ustawa przewiduje zmniejszenie dofinansowania z budżetu państwa na zatrudnienie niani.

Zgodnie ze zmianami w ustawie o Karcie Dużej Rodziny od 2019 r. uprawnionymi do niej będą rodzice, którzy kiedykolwiek mieli na utrzymaniu co najmniej troje dzieci.

Nowa ustawa wprowadza zmiany w ustawach: o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, o świadczeniach rodzinnych, o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3, o Karcie Dużej Rodziny.

Ustawa ma wejść w życie 1 sierpnia, poza kilkoma wyjątkami, które mają zacząć obowiązywać od 2018 r. i 2019 r.

IAR/PAP/Jedynka, awi