Polskie postulaty uwzględnione w postanowieniach szczytu energetycznego UE. Zła wola Niemiec może pokrzyżować plany
Porozumienie na szczycie w Brukseli w sprawie planu energetycznego ma doprowadzić do obniżenia wysokich obecnie cen prądu i gazu. W postanowieniach uwzględniono polskie postulaty dotyczące dobrowolności zakupów surowca oraz limitów cenowych. Zagrożeniem pozostają Niemcy, które mogą wykorzystać prawo weta do zablokowania niekorzystnych dla nich zapisów.
2022-10-21, 12:04
Grupa 15 krajów, w tym Polska, przeforsowała swoje postulaty, Niemcy ustąpiły i odblokowały drogę do prac nad przepisami w tej sprawie. Liderzy 27 krajów zlecili ministrom i Komisji Europejskiej pilne przygotowanie konkretnych propozycji.
- To oznacza, że jesteśmy gotowi, że działamy razem i pracujemy i że jest silna polityczna wolna. Jestem przekonany, że efekty będą widoczne już wkrótce - powiedział szef Rady Europejskiej Charles Michel.
- To, że udało się porozumieć, to jasny dla rynków sygnał naszej determinacji - tak z kolei skomentował prezydent Francji Emmanuel Macron. Francja była wraz z Polską w grupie 15 krajów, które naciskały od miesięcy na wprowadzenie pułapów cenowych na gaz.
Pułapy cenowe
15 krajom, w tym Polsce, udało się przeforsować zgodę na pułapy cenowe na gaz, czego domagały się od miesięcy.
REKLAMA
Unijni przywódcy nie podjęli jednak ostatecznej decyzji w sprawie wprowadzenia limitu cen na gaz w UE. Większość krajów UE popiera jego wprowadzenie, jednak istnieją różnice zdań co do tego, jaki mechanizm zastosować.
Ceny gazu ziemnego w Europie. Źródło: PAP
- Mamy teraz bardzo dobry i solidny harmonogram dalszych prac nad tematem cen energii - powiedziała przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen na konferencji prasowej.
Jak dodała, UE wprowadzi mechanizm korekty rynkowej, który ma być uruchamiany wtedy, gdy ceny gazu będą nadmiernie wysokie. Poinformowała, że konkretne propozycje ustawowe przygotują wspólnie Komisja Europejska i ministrowie energetyki krajów UE.
Posłuchaj
Ustalenia na szczycie otwierają drogę do negocjacji w sprawie konkretnych przepisów, które określą moment nałożenia pułapów cenowych na gaz. Ustąpiły w tej sprawie Niemcy i Holandia, które dotąd nie chciały się zgodzić na limity cenowe. Dlaczego? Nieoficjalnie unijni urzędnicy sugerują, że władze w Berlinie mają nadzieję, iż sprawa wróci jeszcze na kolejny szczyt, a na nim ich kraj będzie miał prawo weta.
Ustalenie pułapów cenowych dla wszystkich państw na tym samym poziomie oznaczałoby wykluczenie możliwości przelicytowania państw o mniejszych zasobach finansowych przez silniejsze gospodarki. W przypadku skrajnie wysokich cen limity mogą przerodzić się w embargo na zakup surowca, na co nie chcą pozwolić Niemcy, uzależnione od rosyjskiego gazu.
REKLAMA
Zapasy gazu ziemnego w UE. Źródło: PAP Wspólne zakupy gazu
Jeśli natomiast chodzi o wspólne zakupy gazu, to Polska, podobnie jak Węgry, domagała się dobrowolności. Komisja Europejska początkowo proponowała, by magazyny były wypełniane obowiązkowo w 15 procentach gazem zakupionym wspólnie.
We wnioskach ze szczytu jasno podkreślono, że te zakupy mają być dobrowolne. Jedynie zgłaszanie zapotrzebowania na potencjalne wolumeny będzie musiało uwzględniać 15-procentowe zapełnienia magazynów, ale bez obowiązku kupowania surowca. Co więcej, musi się to odbywać zgodnie z narodowymi potrzebami. A to oznacza, że jeśli Polska uważa, iż jej system zapełnienia magazynów jest dobry, nie będzie zmuszona do udziału we wspólnych zakupach gazu.
Von der Leyen przekazała, że przywódcy na szczycie poparli wprowadzenie w UE wspólnych zakupów gazu i w tym celu budowę specjalnych "konsorcjów zakupowych". - Celem jest zwiększenie naszej siły rynkowej - wskazała.
Szefowa KE przekazała, że unijni liderzy zgodzili się na utworzenie unijnego indeksu cenowego gazu, który odzwierciedlałby fakt, że do UE dociera coraz więcej gazu skroplonego.
Kraje UE redukują zużycie gazu. Źródło: PAP Tymczasowe ramy kryzysowe
Poinformowała też, że w przyszłym tygodniu Komisja przedstawi propozycje tymczasowych ram kryzysowych ws. pomocy publicznej.
- To da państwom członkowskim lepsze możliwości, aby wspierać firmy w obliczu obecnego kryzysu przy zachowaniu sprawiedliwych zasad na wspólnym rynku dla każdego - powiedziała von der Leyen.
W konkluzjach ze szczytu przywódcy UE poprosili swoich ministrów i Komisję o "przedłożenie konkretnych decyzji" w sprawie "tymczasowego dynamicznego korytarza cenowego w transakcjach na gaz ziemny", który ograniczyłby skoki cen gazu wykorzystywanego do wytwarzania energii elektrycznej.
"Szczyt UE zdecydował, że w kryzysie należy przyspieszyć i zintensyfikować działania, aby zmniejszyć zapotrzebowanie na energię, zapewnić bezpieczeństwo dostaw, zapobiegać racjonowaniu konsumpcji i zapewnić obniżki cen dla konsumentów prywatnych i przedsiębiorstw" - podkreślają unijni przywódcy.
REKLAMA
PolskieRadio24.pl/ IAR/ PAP/ mib, kor
REKLAMA