"Nierozerwalnie związane z odzyskaniem niepodległości". 102 lata temu kobiety w Polsce uzyskały prawa wyborcze

Powiązany Artykuł

Wspaniałe, odważne, zdeterminowane - Matki Niepodległości

Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Magdalena Gawin przypomina, że uzyskanie przez Polki praw politycznych było niezwykle symbolicznym wydarzeniem, nierozerwalnie związanym z odzyskaniem przez Polskę niepodległości w 1918 r.

• Kobiety w polityce II RP. "Były dobrze wykształcone, realizowały misję"
• Czynne prawo wyborcze kobiet. Nowa Zelandia była pierwsza

Przede wszystkim trzeba pamiętać - jak podkreśla Gawin - że prawa polityczne zostały przyznane nie przez państwa zaborcze, ale przez wolną i niepodległą odrodzoną Rzeczpospolitą. Wiceminister dodaje, że o te prawa walczył cały pokoleniowy łańcuch kobiet, "które walczyły też o wolną, niepodległą Polskę, a później - w warunkach pokoju - robiły bardzo dużo ważnych i pożytecznych inicjatyw".

Posłuchaj

102 lata temu kobiety w Polsce uzyskały prawo wyborcze - relacja Witolda Banacha (IAR) 0:55

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Powiązany Artykuł

Kobiety XX-lecia. Kim były polskie superbohaterki?

Polki jeszcze w czasie, kiedy Polska była pod zaborami, aktywnie włączały się w działania polityczne i odegrały ważną rolę w polskiej drodze do niepodległości. Magdalena Gawin przypomina, że na rzecz praw kobiet działały zarówno feministki, jak i ziemianki, a także kobiety, które podjęły aktywną działalność polityczną w organizacji bojowej PPS.

• Zobacz serwis specjalny Polskiego Radia, który został przygotowany ku pamięci kobiet, które walczyły o równouprawnienie

- W odróżnieniu od reformatorek, czyli zjednoczonego koła ziemianek i feministek, nie chciały reformować kodeksów państw zaborczych, ale chciały równych praw od wolnego, niepodległego państwa polskiego. Kobiety z Aleksandrą Szczecińską - późniejszą Piłsudską na czele, które były najbliżej pierwszoplanowych polityków, miały największy wpływ na decyzje i to one doprowadziły do tego, że kobiety uzyskały równy status z mężczyzną, że dano im prawa polityczne w 1918 r. - zaznaczyła Gawin.

Polska kolebką nowoczesności w Europie

Historyk, prof. Antoni Dudek podkreśla, że przyznanie praw politycznych kobietom było niezwykle ważnym społecznie wydarzeniem. Polska jako jedno z pierwszych państw w Europie przyznała pełnię praw kobietom, co - zdaniem naukowca - stawiało nas w rzędzie nowoczesnych państw.

Prof. Dudek przypomina, że oprócz praw wyborczych kobiety otrzymały pełnię praw, czyli m.in. prawo do edukacji i pracy. W ślad za przyznaniem praw w życiu publicznym Polski międzywojennej pojawiło się wiele kobiet, które były nauczycielkami, także wykładowcami akademickimi, pracowały w redakcjach gazet, kilku kobietom udało się dostać do parlamentu.

W pierwszych wyborach, które odbyły się w II Rzeczypospolitej 26 stycznia 1919 r., pierwszymi Polkami zasiadającymi w polskim parlamencie zostały:

• Gabriela Balicka
• Jadwiga Dziubińska
• Irena Kosmowska
• Maria Moczydłowska
• Zofia Moraczewska
• Anna Piasecka
• Zofia Sokolnicka
• Franciszka Wilczkowiakowa

pb