"Pamięć nie wystarczy, trzeba zrobić krok w kierunku zrozumienia". Uroczystości przy pomniku Gloria Victis

O godz. 17, o której 1 sierpnia 1944 roku - 77 lat temu - rozpoczął się w Warszawie zryw powstańczy, zawyły syreny. Zgromadzeni przed pomnikiem Gloria Victis minutą ciszy uczcili pamięć powstańców. Odśpiewano Mazurka Dąbrowskiego i odegrano hejnał warszawski.

Powiązany Artykuł

Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny

Następnie modlitwę w intencji poległych powstańców odmówił administrator apostolski Ordynariatu Polowego WP abp Józef Guzdek. Dla uczczenia 77. rocznicy wybuchu powstania warszawskiego oddano także salwę honorową.

Rycerze wolności

Arcybiskup mówił, że krzyże na mogiłach Powstańców - "rycerzy wolności" - są "znakiem wartości najważniejszych i niezaprzeczalnych" - przypominają ewangeliczną prawdę, że "nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich".

Posłuchaj

Arcybiskup Józef Guzdek o potrzebie zrozumienia powstańców (IAR) 0:24

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Jak mówił arcybiskup, "szukamy inspiracji do życia wolnego i odpowiedzialnego, godnego naszych przodków, którzy przelewali krew w obronie suwerenności umiłowanej Ojczyzny". Podkreślał, że "aby spłacić dług wdzięczności wobec tych, którzy na ołtarzu wolności złożyli swoje życie, pamięć nie wystarczy, trzeba zrobić krok w kierunku zrozumienia, dlaczego tak postąpili".

Powiązany Artykuł

"Łączy nas koleżeństwo i wspólna służba dla Polski". Żołnierze AK do młodego pokolenia

- Obyśmy powrócili do naszych domów lepsi, a nasze życie każdego dnia stawało się służbą Bogu i Ojczyźnie. Niech wciąż żyją w naszej pamięci. Ich heroiczna miłość Ojczyzny niech będzie źródłem natchnień dla nas i dla kolejnych pokoleń Polaków - prosił w modlitwie arcybiskup Józef Guzdek.

Złożenie wieńców

Wieńce przed pomnikiem Gloria Victis złożyli m.in. prezydent Andrzej Duda, marszałek Sejmu Elżbieta Witek, marszałek Senatu Tomasz Grodzki, premier Mateusz Morawiecki, prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski. Delegacjom towarzyszyli powstańcy warszawscy.

Oficjalną część obchodów na Powązkach Wojskowych zakończyło odprowadzenie wojskowej asysty honorowej i pocztów sztandarowych. Uroczystości przed pomnikiem Gloria Victis stanowią kulminacyjny punkt obchodów rocznicy Powstania Warszawskiego.

Pomnik i mogiły powstańców

Powiązany Artykuł

Godzina "W" w stolicy. Miasto oddało hołd powstańcom warszawskim

Tradycja oddawania hołdu poległym w rocznicę powstania na Wojskowych Powązkach sięga czasów PRL, gdy ówczesne władze nie pozwalały na oficjalne uroczystości. Pomimo tego warszawiacy całymi rodzinami gromadzili się 1 sierpnia każdego roku wokół pomnika Gloria Victis i grobów poległych.

Obelisk Gloria Victis postawiono na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w drugą rocznicę zrywu w 1946 r. Autorką monumentu wyłonionego w konkursie jest łączniczka i żołnierz Powstania Warszawskiego Helena Kłosowicz. Wokół pomnika znajdują się mogiły powstańców, których ciała ekshumowano zaraz po wojnie z całej Warszawy.

• Jan Józef Kasprzyk: Powstanie Warszawskie powinno być wyrzutem sumienia Niemców i Rosjan, ale nie Polaków
• Prof. Panfil o zasadności Powstania Warszawskiego: bezcelowość zrywu to narracja naszych ówczesnych wrogów

Nazwa pomnika - "Chwała zwyciężonym" - jest nawiązaniem do opowiadania Elizy Orzeszkowej, poświęconego Powstaniu Styczniowemu, w którym autorka podkreśliła, że walczącym w imię wyzwolenia ojczyzny należy się cześć i szacunek, niezależnie od wyników walk.

Walka o wolność

77 lat temu, 1 sierpnia 1944 roku w Godzinę "W" wybuchło Powstanie Warszawskie. Zryw przeciwko brutalnej niemieckiej okupacji trwał 63 dni.

Powstanie Warszawskie było największym zrywem niepodległościowym Armii Krajowej i największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Bój o wyzwolenie stolicy miał trwać kilka dni, powstańcy bronili się jednak znacznie dłużej, bo aż 63 dni. W czasie walk zginęło od 16 do 18 tysięcy powstańców. Prawie 25 tysięcy zostało rannych, w tym ponad 6 tysięcy ciężko. Straty wśród osób cywilnych wyniosły około 180 tysięcy osób.

***

Polskie Radio aktywnie włącza się w obchody w 77. rocznicę Powstania Warszawskiego. Wszystkie anteny publicznego nadawcy przygotowały szereg unikatowych materiałów, zawierających między innymi archiwalne nagrania oraz rozmowy z ekspertami i historykami. 1 sierpnia z radioodbiorników płynąć będą dźwięki powstańczych pieśni oraz wspomnienia tych, którzy w 1944 r. bohatersko walczyli o Warszawę i wolną Polskę.

fc