Nagrody IPN "Kustosz Pamięci Narodowej" zostały wręczone. Znamy laureatów
2023-04-15, 16:35
Ostatniego dnia Kongresu Pamięci Narodowej ogłoszono laureatów Nagrody Kustosz Pamięci Narodowej oraz medalu "Reipublicae Memoriae Meritum". Nagrodzeni to strażnicy narodowej pamięci, upamiętniający historię narodu polskiego i przekazujący dziedzictwo narodowe kolejnym pokoleniom.
- Jeden z Ojców Niepodległości Polski, napisał, że naród bez pamięci, nie jest narodem – jest zbiorowiskiem ludzi zamieszkujących dane terytorium. Z całą pewnością narodowa pamięć, historia, wspólne przeżywanie naszej przeszłości – obok naszego pięknego języka ojczystego, dziedzictwa kulturowego – jest tym, co decyduje o naszej narodowej tożsamości. Jest tym, co decyduje o tym, że jesteśmy jednym, dumnym, wspaniałym polskim narodem - powiedział podczas gali prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki.
Zaznaczył także, że gala jest również okazją do posumowania pierwszego Kongresu Pamięci Narodowej przygotowanego przez Instytutu Pamięci Narodowej. - Z całą pewnością było to wydarzenie przełomowe w co najmniej kilku wymiarach. Chciałbym przede wszystkim podkreślić, że przez te trzy dni uzmysłowiliśmy i udowodniliśmy sobie, że wciąż jako naród mamy głęboką zdolność transferu wiedzy historycznej - wskazał. - Już dzisiaj wiemy, że w ciągu trzech dni Kongresu odwiedziło nas 13 tys. osób, a pośród nich było 7 tys. osób, co jest najlepszym dowodem na to, że historia wciąż dla naszego narodu jest bardzo ważna - dodał.
List od premiera
Wiceminister kultury Jarosław Sellin odczytał również list premiera Matusza Morawieckiego skierowany do uczestników gali.
- W ciągu ponad dwudziestu lat nagrodą Kustosz Pamięci Narodowej uhonorowano wiele osób, instytucji i organizacji społecznych podejmujących różne działania – działania często bezkompromisowe, odważne. Działania zawsze oparte na pełnej zaangażowania pracy na rzecz zachowania zbiorowej pamięci w kształcie wiernym historycznej prawdzie - zaznaczył premier.
Szef polskiego rządu zaznaczył, że "pamięć formuje naszą tożsamość oraz wartości, którymi kierujemy się w naszym postępowaniu, kształtując tym samym naszą przyszłość".
Posłuchaj
- Kustosz Pamięci Narodowej to strażnik pamięci zbiorowej, a zatem strażnik tego, co dla trwania wspólnoty narodowej fundamentalne. To strażnik opartego na historii, więc dla wspólnoty, szczególnego etosu. Strażnik ciągłości pamięci, dzięki której czerpiąc z doświadczeń i dokonań przeszłości, możemy - świadomi własnego dziedzictwa i tożsamości odważnie spoglądać w przyszłość - podkreślił Mateusz Morawiecki.
Laureaci Nagrody "Kustosz Pamięci Narodowej" 2023:
1. Arkadiusz Gołębiewski - autor i producent filmów dokumentalnych,
2. ks. infułat Jan Sikorski - kapłan archidiecezji warszawskiej, doktor teologii, pierwszy naczelny kapelan Duszpasterstwa Więziennego RP,
3. Stowarzyszenie Grupa Historyczna „Zgrupowanie Radosław”,
4. Polish Falcons of America - organizacja polonijna z ponad 130-letnią tradycją,
5. post mortem: Stanisław Maria Jankowski (1945–2022), historyk, badacz, publicysta.
Odznaczeni medalem "Reipublicae memoriae meritum":
1. Kazimierz Krajewski (medal złoty) - prawnik, historyk, jeden z najwybitniejszych badaczy konspiracji niepodległościowej lat II wojny światowej i konspiracji antykomunistycznej. Autor monumentalnych publikacji poświęconych konspiracji nowogródzkiej. Działacz społeczny, współpracownik Fundacji Pamiętamy. Członek Światowego Związku Żołnierzy AK. Głęboko zaangażowany w działalność pomocową dla b. żołnierzy Armii Krajowej z terenu Białorusi i Litwy,
2. Tomasz Karasiński (medal złoty) - działacz społeczny, pasjonat historii, rekonstruktor. Od wielu lat zajmuje się propagowaniem wśród młodzieży wiedzy na temat Polskiego Państwa Podziemnego, powstania warszawskiego, Żołnierzy Wyklętych i polskich Kresów. Od 15 lat prowadzi Stowarzyszenie Grupa Historyczna „Zgrupowanie Radosław". Aktywnie wspiera Instytut Pamięci Narodowej oraz Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w działaniach edukacyjnych,
3. Maciej Jabłoński (medal złoty) - generał Wojska Polskiego. Jako dowódca 12. Szczecińskiej Dywizji Zmechanizowanej, która swoje tradycje wywodzi od „Błękitnej Armii”, zaangażował się w upamiętnienie żołnierzy Generała Hallera, 6 Dywizji Strzelców Polskich oraz 6 dywizjonu artylerii przeciwlotniczej ze Lwowa. Wspierał także inicjatywę uczczenia samego Józefa Hallera poprzez ustawienie jego pomnika przed wejściem do koszar Szczecińskiej Dywizji,
4. post mortem: Zbigniew Wawer (medal złoty) – wybitny muzealnik, historyk, znawca i popularyzator zagadnień wojskowości XX w. Autor książek poświęconych udziałowi polskich formacji zbrojnych w bitwach o Tobruk i Monte Cassino. Całe życie zawodowe z wielkim zaangażowaniem zabiegał o właściwe miejsce czynu zbrojnego żołnierza polskiego w europejskiej pamięci historycznej. Zmarł 12 grudnia 2022 r.,
5. Marcin Zarzecki (medal srebrny) - socjolog, nauczyciel akademicki, od 2019 roku prezes Polskiej Fundacji Narodowej. Z jego inicjatywy i dzięki jego staraniom 8 czerwca 2022 roku w Waszyngtonie otwarto Muzeum Ofiar Komunizmu. Misją tej placówki jest prezentowanie światu obrazu komunizmu widzianego z perspektywy narodów, które żyły pod jego jarzmem. Muzeum opowiada również o zmaganiach Polaków z próbami narzucenia im ideologii komunistycznej, poczynając od walki z bolszewicką Rosją w 1920 r., aż do powstania NSZZ "Solidarność",
6. Magdalena Pszczółkowska (medal srebrny) - konsul Generalna Rzeczypospolitej Polskiej w Toronto. Opiekunka polskich miejsc pamięci w Kanadzie - cmentarzy i pomników. Aktywnie wspiera projekty Instytutu Pamięci Narodowej, między innymi „Szlaki Nadziei”. Dzięki jej staraniom IPN nawiązał współpracę z Royal Canadian Military Institute, a także kanadyjskimi instytucjami kultury i organizacjami polonijnymi.
Kustosz Pamięci Narodowej 2023. Gala wręczenia Nagród IPN:
***
Nagroda Kustosz Pamięci Narodowej została ustanowiona w lipcu 2002 roku przez Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej prof. Leona Kieresa. Jest ona przyznawana za szczególnie aktywny udział w upamiętnianiu historii Narodu Polskiego w latach 1939–1989, a także za działalność publiczną zbieżną z ustawowymi celami Instytutu Pamięci Narodowej.
Kandydatów do Nagrody mogą zgłaszać instytucje, organizacje społeczne i naukowe oraz osoby fizyczne. Ma charakter honorowy, a jej laureaci otrzymują tytuł Kustosza Pamięci Narodowej. Od 2012 r. jedna z pięciu Nagród może zostać przyznane pośmiertnie.
Wyróżnienie ma charakter honorowy, a jego laureaci otrzymują tytuł Kustosza Pamięci Narodowej. W roku 2023 Nagroda zostanie przyznana po raz dwudziesty drugi.
W gronie dotychczas wyróżnionych tytułem Kustosza Pamięci Narodowej znajdują się min. Tomasz Strzembosz (2002), Władysław Bartoszewski (2004), Zofia i Zbigniew Romaszewscy (2006), prof. Janusz Kurtyka (2010), Zofia i Andrzej Pileccy (2015), Prezydent RP prof. Lech A. Kaczyński (2017), Prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski (2019), a także Komitet Katyński (2010), Społeczny Komitet Pamięci Górników KWK "Wujek" w Katowicach poległych 16 grudnia 1981 r. (2011), Stowarzyszenie "Memoriał" (2012) i Polskie Muzeum w Rapperswilu (2015).
Medal "Reipublicae Memoriae Meritum" to odznaczenie cywilne nadawane przez Prezesa IPN. Medal został ustanowiony w 2015 r. przez prezesa IPN, dr. Łukasza Kamińskiego. Może zostać nadany instytucjom, organizacjom i osobom fizycznym za wybitne zasługi w działalności publicznej i społecznej dla upamiętniania historii Narodu Polskiego w latach 1917–1990 oraz wspierania IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej. Medal dzieli się na trzy stopnie: złoty, srebrny i brązowy.
- Minister Rau: czekamy na politykę Niemiec opartą o empatię wobec interesów własnych sojuszników
- Reparacje wojenne. Wiceszef MSZ: uchwała zamknęłaby dywagacje o ich rzekomym zrzeczeniu się przez Polskę
PAP,IAR,pkur