Wręczono nagrody im. Witolda Pileckiego. Sprawdź, kto je otrzymał
2023-12-01, 04:00
Poznaliśmy laureatów III Międzynarodowej Nagrody im. Witolda Pileckiego. Nagrody przyznawane przez Instytut Pileckiego zostały wręczone w trzech kategoriach: "Najlepsza książka historyczna", "Reportaż historyczny" oraz "Nagroda specjalna".
W kategorii "Najlepsza książka historyczna" wyróżnienie trafiło do Agnieszki Witkowskiej-Krych za publikację "Dziecko wobec Zagłady. Instytucjonalna opieka nad sierotami w getcie warszawskim".
Nagrody im. Witolda Pileckiego
Dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, przewodniczący kapituły nagrody Piotr Cywiński powiedział, że jest to książka pod wieloma względami wyjątkowa. - Po pierwsze jest to temat dotychczas nieopracowany monograficznie, a - co najważniejsze - dotyka wyjątkowo specyficznego tematu, dzieci - sierot - dodał. Agnieszka Witkowska-Krych dziękując za przyznanie nagrody, powiedziała, że swoją pracą chciała wyciągnąć z cienia i przybliżyć postacie opiekunów oraz dzieci skazane na zagładę.
Wyróżnienia w kategorii "Najlepsza książka historyczna" otrzymali: Jadwiga Biskupska za publikację "Survivors: Warsaw under Nazi Occupation" i Adam Rafał Kaczyński za pracę "Sowietyzacja Wołynia 1944-1956".
Z kolei w kategorii "Reportaż historyczny" nagrodę otrzymała praca "Orient zesłańców. Bliski Wschód w oczach Polaków ewakuowanych ze Związku Sowieckiego (1942-1945)" autorstwa Bartłomieja Noszczaka. Reportaż jest opowieścią o losach Polaków zesłanych na Syberię, którzy na mocy układu Sikorski-Majski opuścili łagry, by tworzyć polską armię pod dowództwem generała Władysława Andersa i trafili na Bliski Wschód.
"Wyjątkowe świadectwo"
Jeden z jurorów, doktor Wojciech Stanisławski, mówił, że książka Bartłomieja Noszczaka jest wyjątkowym świadectwem losów polskich żołnierzy, którzy odkryli nieznany wcześniej świat. - Jego praca opowiada o przekraczaniu granic i nie chodzi tylko o ocalający życie transfer z sowieckich stepów na pustynie i półpustynię. Mówimy o zmianie egzystencjalnej, ocaleniu życia, a zarazem zmiany sytuacji życiowej we wszystkich wymiarach. Trudno sobie wyobrazić większą woltę życiową niż przejście ze statusu łagiernika w żołnierza armii sojuszniczej zajadającego się daktylami - podkreślił.
Bartłomiej Noszczak powiedział po otrzymaniu nagrody, że przez przypadek natrafił na wspomnienia Gustawa Herlinga-Grudzińskiego o Bagdadzie i zafascynował go tamten świat. Historyk podkreślił, że dzięki wspomnieniom, które odnalazł w archiwach, odbył niezwykłą podróż. - Okazało się, że nikt nie napisał zwartej pracy o Polakach, uchodźcach na Bliskim Wschodzie i ich doświadczeniach. To była inspiracja. Nigdy nie byłem na Bliskim Wschodzie, ale gdy pisałem tę książkę, czułem piasek w zębach, to znaczy wspomnienia były tak naturalne, że odbyłem niezapomnianą przygodę i intelektualną podróż - powiedział.
Wyróżnienie w kategorii "Reportażu historycznego" otrzymał Tomasz Potkaj za książkę "Akwarium. Opowieść o Związku Literatów Polskich w PRL-u".
Nagroda Specjalna dla Parafionwicza
Nagrodą specjalną uhonorowano Zbigniewa Parafianowicza za książkę "Śniadanie pachnie trupem. Ukraina na wojnie". Członek kapituły nagrody Marek Cichocki powiedział, że jest to wyjątkowa książka, bo autor podjął się opisania wojny z wielu poziomów.
- Jest to książka bardzo gęsta, ma bardzo wiele wątków, tropów i planów, na których rozgrywają się wydarzenia i naszym zdaniem autor porusza się w tych planach i złożonej materii swojej książki z prawdziwym talentem - dodał.
Zbigniew Parafianowicz mówił, że poleciał do Kijowa jednym z ostatnich lotów, by być świadkiem zbliżających się wydarzeń. - Pierwszego dnia miałem wrażenie, że jestem świadkiem czegoś, co jest przełomowym w wymiarze makro. To, co się wydarzyło w Kijowie 24 lutego, było jasne, że zmienia się świat w taki sposób, w jaki zmieniał się w największych wojnach współczesnych. Tę książkę pisały wydarzenia, ona pisała się sama - relacjonował.
Wyróżnienia w kategorii "Nagroda specjalna" otrzymali Paweł Pieniążek za książkę "Opór. Ukraińcy wobec rosyjskiej inwazji" oraz Yeva Skalietska za publikację "You don't know what war is. The Diary of a Young Girl from Ukraine".
Polskie Radio było patronem medialnym wychowania
Nagrody im. Witolda Pileckiego otrzymują autorzy najlepszych książek naukowych i reporterskich, które ukazały się w 2022 roku po polsku lub po angielsku i dotykają polskiego doświadczenia dwóch totalitaryzmów. Wyróżnienie jest przyznawane w trzech kategoriach: "Najlepsza książka historyczna", "Reportaż historyczny" oraz "Nagroda specjalna".
Partnerem Nagrody jest Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Patronem medialnym wydarzenia jest Polskie Radio i TVP Kultura.
Posłuchaj
IAR/jmo