Dzień Judaizmu. Prof. Grosfeld: relacje katolicko-żydowskie to nie relacje do innej religii, a relacje wewnętrzne
2024-01-17, 06:20
- Drzewo, które ma korzenie w judaizmie, nie wyda kwiatów i owoców w chrześcijaństwie, jeżeli te korzenie będą odcięte - mówi prof. Jan Grosfeld, członek Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem Konferencji Episkopatu Polski. Corocznie 17 stycznia w Kościele katolickim w Polsce przeżywany jest Dzień Judaizmu.
Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce obchodzony jest po raz 27. Dzień ten ma na celu pogłębienie więzi między chrześcijanami a Żydami oraz zrozumienie wspólnych korzeni obu religii. Został ustanowiony przez Konferencję Episkopatu Polski w 1997 roku i jest obchodzony w przeddzień rozpoczęcia Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan.
- To nie jest dzień dialogu, tylko właśnie Dzień Judaizmu w Kościele katolickim i dla tego Kościoła. Dialog, który się rodzi przy okazji tego dnia, jest jego owocem, ale nie był pierwotnym celem i intencją Konferencji Episkopatu Polski, która ustanowiła go w polskim Kościele - mówi prof. Jan Grosfeld, członek Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem Konferencji Episkopatu Polski, wieloletni wykładowca zajmujący się żydowskimi wpływami na kształt cywilizacji europejskiej.
Nie zapomnieć o żydowskiej tożsamości
Poświęcony podkreślaniu znaczenia judaizmu dzień jest wyrazem szacunku i wdzięczności Kościoła katolickiego dla Żydów, którzy są, jak mówili Jan Paweł II i Benedykt XVI starszymi braćmi, a nawet ojcami w wierze chrześcijan.
Posłuchaj
- Ważne jest pytanie, dlaczego Konferencja Episkopatu Polski wprowadziła ten dzień. Przecież można byłoby powiedzieć, że dni judaizmu w Kościele katolickim jest 365, a czasem 366. Kościół katolicki i chrześcijaństwo ze swojej istoty są żydowskie, to znaczy zrodziły się w łonie żydowskim. Dlaczego trzeba robić specjalny dzień, żeby o tym przypominać? Został wprowadzony, ponieważ na przestrzeni wieków została utracona świadomość tej żydowskiej tożsamości Kościoła i tożsamości chrześcijaństwa - zaznacza prof. Grosfeld w rozmowie z Przemysławem Goławskim.
Położyć kres wszelkim przejawom antysemityzmu
Obchody Dnia Judaizmu mają pomóc w uświadomieniu katolikom, że ich wiara ma korzenie żydowskie i że nie można zrozumieć chrześcijaństwa bez odniesienia do judaizmu. W Polsce, gdzie przez wieki żyła liczna i wpływowa społeczność żydowska, a gdzie doszło do tragicznego zagłady Żydów przez Niemców podczas II wojny światowej, Dzień Judaizmu ma szczególną wagę i znaczenie - jest jednoznacznym apelem o położenie kresu wszelkim przejawom antysemityzmu. To okazja, aby pamiętać o ofiarach nienawiści i przemocy, ale także o tych, którzy ryzykowali życie, aby ratować swoich żydowskich braci i siostry.
Co roku centralne obchody Dnia Judaizmu odbywają się pod innym hasłem i organizowane są w różnych miejscach. W tym roku tematem są słowa "Szalom/Pokój - Dar Boga", a na miejsca centralnych wydarzeń wybrano Szydłowiec i Radom. W programie są m.in. nabożeństwo na cmentarzu żydowskim, panel dyskusyjny o pokoju jako darze od Boga i nabożeństwo Słowa Bożego z udziałem kard. Grzegorza Rysia, przewodniczącego Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem. Jak co roku, zaplanowano również spotkania kulturalne oraz lokalne inicjatywy związane z Dniem Judaizmu, takie jak wykłady, wystawy, koncerty czy spotkania modlitewne.
Pokój jako dar Boga
Tegoroczne hasło nawiązuje do biblijnej koncepcji pokoju jako daru od Boga, który wymaga odpowiedzialności i zaangażowania ludzi. Pokój nie jest tylko brakiem wojny, ale stanem harmonii, sprawiedliwości i dobrobytu dla wszystkich stworzeń. Pokój jest także znakiem Bożego błogosławieństwa i obecności. Jak podkreśla w liście na tegoroczny Dzień Judaizmu kard. Grzegorz Ryś, troska o pokój w takim rozumieniu nie jest wyłącznie ludzkim wysiłkiem, a powinna objąć modlitwę o pokój - wspólną Chrześcijan i Żydów.
Posłuchaj
- Rzeczą najstraszniejszą jest nie to, że jest antysemityzm na świecie. Nie to, że są inne rodzaje nienawiści wobec ludzi, bo ludzka natura taka jest i wystarczy naprawdę niewiele, żeby wydobyć z nas rzeczy najgorsze, dlatego jest nam potrzebna modlitwa przede wszystkim za nas samych i za siebie nawzajem. Dla mnie najstraszniejszy jest antysemityzm chrześcijański, jeżeli widzimy ludzi ochrzczonych, którzy mówią rzeczy straszne, bo to, że muzułmanie, walczą i nienawidzą Żydów, jest jasne. Wzrost przejawów antysemityzmu we Francji czy w Niemczech głównie jednak pochodzi ze strony islamistów. Trzeba pamiętać, że relacja chrześcijaństwa i judaizmu to nie jest relacja do innej religii, ale to jest relacja w ramach jednej rodziny, relacja wewnętrzna - mówi członek Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem.
Brak owoców bez korzeni
- Jeżeli chcesz żyć, a jesteś chrześcijaninem, to twoje życie będzie się brało od Jezusa Chrystusa, który był Żydem. Jezus wprowadza nas w całą rzeczywistość żydowską i odrywanie się od tych korzeni odbiera nam życie. Drzewo, które ma korzenie w judaizmie, nie wyda kwiatów i owoców w chrześcijaństwie, jeżeli te korzenie będą odcięte, co więcej, jeżeli te korzenie nie tylko pozostaną, ale będą podlewane, jeżeli będą żyły - wyjaśnia prof. Jan Grosfeld.
Posłuchaj
Dzień Judaizmu ma swoje inspiracje w nauczaniu II Soboru Watykańskiego, który w deklaracji Nostra aetate, o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich, podkreślił niezrywalną więź między Kościołem a ludem Izraela oraz potępił wszelki antysemityzm jako sprzeczny z duchem Ewangelii. Święto nawiązuje również do słów i gestów św. Jana Pawła II, który jako pierwszy papież odwiedził synagogę i nazwał Żydów drogimi braćmi. Tę drogę pojednania i zbliżenia między dwoma religiami kontynuowali papież Benedykt XVI i papież Franciszek.
- Papież Franciszek: wojna i podziały sieją w sercach urazę i strach
- Dzień Judaizmu. Kardynał Ryś: nasza rzeczywistość jest pełna wojny, ale możemy się poddać Słowu Boga
Przemysław Goławski/kor