Balony meteorologiczne. Czym są, jak działają i czy mogą stanowić zagrożenie?

2024-03-05, 16:28

Balony meteorologiczne. Czym są, jak działają i czy mogą stanowić zagrożenie?
Dron z balonem stratosferycznym.Foto: PAP/Marcin Obara

Radiosondy, nazywane powszechnie balonami meteorologicznymi, są codziennym i niezbędnym dla meteorologów narzędziem pracy na stacjach pomiarów aerologicznych. Wypuszczane są codziennie z ok. 1300 stacji aerologicznych na świecie. Ponieważ wznoszą się na wysokość ponad 30 km zdarza się, że wlatują do innego kraju. W Polsce znajdowane były m.in. balony niemieckie, litewskie i rosyjskie.

- Taka sonda unosi się na 30-35 km w górę i przesyła informacje dotyczące temperatury, wilgotności, ciśnienia, kierunku i prędkości wiatru. W trakcie lotu urządzenie transmituje dane do naziemnych stacji odbiorczych drogą radiową - powiedział rzecznik prasowy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) Grzegorz Walijewski. Dodał, że codziennie radiosondy wypuszczane są jednocześnie z ok. 1300 stacji pomiarów aerologicznych rozmieszczonych na całym świecie. W Polsce funkcjonują cztery takie stacje: w Łebie, Legionowie, Tarnowie i we Wrocławiu.

Radiosonda niesiona jest przez balon wypełniony wodorem. Po osiągnięciu przez nią wysokości ok. 35 km, balon pęka i sonda z resztkami balonu spada na ziemię.

- Zdarza się, że radiosondy spadają poza terytorium kraju, z którego je wypuszczono. Na terenie Polski znajdowane były sondy niemieckie, litewskie, i rosyjskie, ponieważ jedna z takich stacji znajduje się pod Królewcem - powiedział Walijewski. Dodał, że od miejsca wypuszczenia do miejsca upadku na ziemię balon może przy silnym wietrze przebyć ponad 200 km.

Balony wypuszczane przez polskie stacje aerologiczne mają logo IMGW i kod QR, który o zeskanowaniu podpowiada, jak postąpić ze znaleziskiem. Zdarzało się, że sonda spadała na drogę czy linię wysokiego napięcia.

Balony meteorologiczne. Do zapłonu wystarczy iskra

W ocenie Walijewskiego tego typu urządzenia nie należy się bać, ale warto zachować ostrożność, ponieważ uszkodzony balon radiosondy może zawierać resztki łatwopalnego wodoru, który w połączeniu z powietrzem tworzy wybuchową mieszkankę. Do zapłonu wodoru wystarczy iskra z elektryzującego się ubrania, dlatego resztek balonu nie należy wrzucać do ognia, a sam balon można opróżnić przecinając jego powłokę ostrym narzędziem na wolnym powietrzu, z dala od źródeł iskier i ognia.

Czytaj także:

Od niedzieli w warmińsko-mazurskim odnaleziono trzy balony, prawdopodobnie meteorologiczne: pod Szczytnem, pod Miłakowem i w Harszu. O każdym ze znalezisk została poinformowana policja, prokuratura i wojsko, które jeden z nich przejęło.

Polskie służby będą wyjaśniały pochodzenie i rodzaj balonów. Nie zapadły jeszcze decyzje, czy postępowania będą prowadziły prokuratury cywilne, czy wojskowe.

PAP, paw/

Polecane

Wróć do strony głównej