Nagroda Literacka im. Zbigniewa Herberta. Yang Lian tegorocznym zwycięzcą
2024-03-11, 15:51
Laureatem Międzynarodowej Nagrody Literackiej imienia Zbigniewa Herberta w 2024 został chiński poeta, działacz na rzecz wolności słowa Yang Lian. - Po krwawym stłumieniu protestów na Placu Tian’anmen w 1989 roku musiał zostać za granicą, więc to jest łącznik z Herbertem - powiedziała Krystyna Dąbrowska.
Jury złożone z wybitnych światowych twórców i znawców literatury decyzję ogłosiło w Teatrze Polskim w Warszawie.
Poetka i eseistka Krystyna Dąbrowska powiedziała, że tym co łączy laureata i patrona nagrody jest element biograficzno-polityczny. - Yang Lian urodził się w Szwajcarii, ale bardzo szybko wrócił jako dziecko z rodziną do Chin i był najpierw ofiarą Chińskiej Rewolucji Kulturalnej, a po krwawym stłumieniu protestów na Placu Tian’anmen w 1989 roku musiał zostać za granicą, więc to jest łącznik z Herbertem - bycie takim przeciwnikiem reżimu, bezkompromisowym i godzącym się na to, że za postawę etyczną można zapłacić na przykład zakazem druku albo represjami - powiedziała Krystyna Dąbrowska.
Jurorzy podkreślili też, że poezja Yang Liana bliska jest herbertowskiemu rozumieniu sztuki poprzez twórcze nawiązania do tradycji i nieustanny dialog z dawną poezją. Jak pisał Ai Weiwei, poezja Yang Liana "jest rygorystycznie i precyzyjnie przemyślana: łączy historię i rzeczywistość z metafizycznymi rozważaniami, warstwa po warstwie schodzi coraz głębiej, aż przekracza tradycję".
Nagroda Literacka im. Zbigniewa Herberta. Kim jest Yang Lian?
Yang Lian urodził się w Bernie w Szwajcarii w 1955 roku i wychował w Pekinie. Już we wczesnej młodości zrozumiał siłę opresji ustroju totalitarnego, gdy jako młody człowiek był zmuszony przerwać naukę, gdyż wysłano go na reedukację poprzez pracę fizyczną na prowincji.
Posłuchaj
Należy do najważniejszych reprezentantów tzw. Mglistych Poetów, twórców, którzy od lat 70., pisząc w modernistycznej poetyce, przemycali w swojej twórczości to, co oficjalnie było zakazane po Chińskiej Rewolucji Kulturalnej. Po krwawym stłumieniu protestów na Placu Tian’anmen w 1989 roku zdecydował się na emigrację. Mieszka w Berlinie, ale nadal jest poetą chińskiego języka.
- Mural pamięci Zbigniewa Herberta. NCK upamiętniło poetę w Warszawie
- Zbigniew Herbert w wyjątkowych nagraniach. O sobie, o poezji, o podróżach
- Zbigniew Herbert: Pan Cogito to jegomość myślący
Do dzisiaj pozostaje krytykiem opresyjnych rządów i rzecznikiem wolności słowa. Jest jednym z najczęściej tłumaczonych żyjących chińskich poetów. Yang Lian wielokrotnie był nagradzany, ostatnio otrzymał English PEN Award. Jego wiersze na polski tłumaczyli Joanna Krenz oraz Grzegorz Murzewicz.
Wręczenie nagrody w maju
Uroczystość wręczenia nagrody laureatowi odbędzie się 23 maja 2024 roku w Teatrze Polskim w Warszawie.
Międzynarodowa Nagroda Literacka im. Zbigniewa Herberta to wyróżnienie przyznawane od 2013 roku na polu literatury światowej - przede wszystkim w dziedzinie poezji. Jej laureatami byli dotąd William Stanley Merwin, Charles Simic, Ryszard Krynicki, Lars Gustafsson, Breyten Breytenbach, Nuala Ni Dhomhnaill, Agi Miszol, Durs Grünbein, Yusef Komunyakaa, Marianna Kijanowska oraz Tomas Venclova.
>>> herbert.polskieradio.pl serwis internetowy poświęcony poecie <<<
IAR/st