"Akcje sprzeciwu wobec Niemców". Odsłonięta zostanie tablica poświęcona dwóm oficerom Kedywu.
W Warszawie odsłonięta zostanie tablica poświęcona dwóm oficerom Kedywu. Uroczystość rozpocznie się o 14.00, a tablica zostanie umieszczona na budynku PAST-y w 80. rocznicę powołania Kierownictwa Dywersji "Kedyw" Armii Krajowej. Kedyw - wydzielony pion Armii Krajowej przeznaczony do prowadzenia akcji bojowych i dywersyjnych - powołał 22 stycznia 1943 roku dowódca AK pułkownik Stefan Rowecki "Grot".
2023-01-23, 05:39
Dyrektor warszawskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej Tomasz Łabuszewski wyjaśnił, że tablica umieszczona na budynku PAST-y będzie poświęcona dwóm dowódcom warszawskiego okręgu Kedywu: majorowi Jerzemu Lewińskiemu pseudonim "Chuchro" oraz podporucznikowi Józefowi Rybickiemu pseudonim "Andrzej", którzy mieli swoją kwaterę wojskową przy ulicy Zielnej naprzeciw budynku PAST-y.
Tomasz Łabuszewski przypomniał, że obaj dowódcy doprowadzili do przeprowadzenia wielu różnorakich akcji przeciwko Niemcom. Były to akcje likwidacyjne szczególnie groźnych, niebezpiecznych przedstawicieli władz okupacyjnych, działania wymierzone przeciwko szmalcownikom, czyli tym, którzy bogacili się na krzywdzie społeczności żydowskiej, ale obejmowały również działania dywersyjne na liniach kolejowych, w przemyśle.
Posłuchaj
Protest wobec Niemców
Żołnierze Kedywu z oddziałów dowodzonych przez majora Lewińskiego oraz podporucznika Rybickiego brali też udział w akcjach likwidacyjnych.
- Najbardziej znana akcja likwidacyjna dowódcy SS policji bezpieczeństwa dystryktu warszawskiego Franza Kutchery, ale również akcja na dowódcę pułku policji ochronnej czy akcje w Wilanowie, w wyniku których spacyfikowano miejscowości okalające Wilanów, w których zamieszkiwali osadnicy niemieccy, a którzy wykazali się działaniami antypolskimi - dodał Tomasz Łabuszewski.
REKLAMA
Posłuchaj
Historycy szacują, że Kedyw AK składał się z mniej więcej trzech tysięcy konspiratorów na terenie całego kraju, a jego pierwszym dowódcą był generał Emil Fieldorf "Nil". Podporządkowano mu wcześniej istniejące organizacje dywersyjne, w tym dwie największe - Związek Odwetu i "Wachlarz".
Trzon Kedywu tworzyły Grupy Szturmowe, wywodzące się z harcerskich Szarych Szeregów. Wśród nich były bataliony "Parasol" i "Zośka", znane z wielu akcji bojowych w okresie konspiracji i w czasie Powstania Warszawskiego, kiedy weszły w skład powstańczego Zgrupowania "Radosław".
Posłuchaj
IAR/as
REKLAMA