Nagroda Nobla z medycyny i fizjologii. Znamy tegorocznych laureatów
2021-10-04, 11:30
David Julius i Ardem Patapoutian otrzymali nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za odkrycie receptorów temperatury i dotyku.
Te prestiżowe wyróżnienia, ufundowane przez Alfreda Nobla, szwedzkiego przemysłowca i wynalazcę dynamitu, są przyznawane od 1901 roku. Oprócz medali i dyplomów laureaci otrzymają nagrody pieniężne. W tym roku ich wartość w każdej kategorii wynosi 10 milionów koron szwedzkich, czyli około 950 tysięcy euro.
Powiązany Artykuł
Kto dostanie Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny?
Tegorocznymi laureatami zostali David Julius i Ardem Patapoutian. Nagrodę otrzymali za odkrycie receptorów temperatury i dotyku. Wcześniej naukowców wyróżniono także nagrodą im. Lewisa S. Rosenstiela.
Laureata lub laureatów w dziedzinie fizjologii i medycyny wybiera zgromadzenie profesorów Instytutu Karolinska w Solnie pod Sztokholmem, uniwersytetu medycznego, jednego z największych w Szwecji ośrodków badawczych w dziedzinie nauk biomedycznych. Dotychczas 113 nagród w tej dziedzinie przyznano 224 osobom. Przeważają wśród nich naukowcy ze Stanów Zjednoczonych.
Posłuchaj
W ubiegłym (2020) roku medycznego Nobla otrzymali Harvey Alter i Charles Rice z USA oraz Brytyjczyk Michael Houghton za odkrycie wirusa powodującego zapalenie wątroby typu C, czyli wirusa HCV.
- Literacki Nobel dla Louise Glück. "Hołd dla kobiecej poezji"
- Abiy Ahmed Ali laureatem Pokojowej Nagrody Nobla
- "Nobel" z ekonomii. Laureaci: Abhijit Banerjee, Esther Duflo i Michael Kremer
Historia nagrody
Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny nie została dotąd przyznana dziewięć razy. Zgodnie z testamentem Alfreda Nobla, może się tak zdarzyć, gdy zgromadzenie profesorów Instytutu Karolińskiego uzna, że w danym roku nie było osiągnięć naukowych zasługujących na wyróżnienie. Jednak większość takich sytuacji miała miejsce w czasie I i II wojny światowej.
Powiązany Artykuł
Laureaci Nagrody Nobla nie polecą do Sztokholmu. Gdzie odbiorą swoje trofeum?
Pierwszym laureatem Nobla został w 1901 roku Niemiec Emil Adolf von Behring, za prace nad utworzeniem i zastosowaniem licznych surowic i szczepionek m.in. przeciwko tężcowi i błonicy.
Najmłodszym z uhonorowanych w tej dziedzinie był w 1923 roku Frederick Banting, którego wyróżniono za odkrycie insuliny - miał wówczas 32 lata. Z kolei najstarszym został w 1966 roku Peyton Rous - miał 87 lat. Odkrył wirusy indukujące powstawanie guzów. Dwukrotnie uhonorowano małżeństwo - w 1947 roku nagrodę dostali Gerti i Carl Cori, a w 2014 - May-Britt i Edvard Moserowie.
Posłuchaj
Nobliści w dziedzinie fizjologii i medycyny. PAP/Maciej Zieliński jbt