Wybory w USA. Co daje Republikanom większość w Izbie Reprezentantów?
2022-11-17, 14:01
Zdobycie przez Republikanów większości w izbie niższej Kongresu USA - Izbie Reprezentantów dało im m.in. do ręki narzędzie nacisku na rząd federalny w postaci groźby zablokowania jego finansowania powodując tzw. shutdown, czyli częściowe wstrzymanie pracy rządu.
Ostateczny układ sił w Senacie USA będzie jasny dopiero po drugiej turze wyborów w stanie Georgia, które odbędą się 6 grudnia. Wybory muszą się odbyć, ponieważ tam żaden z kandydatów nie uzyskał ponad 50-procentowego poparcia.
Wilcze prawa większości
Co daje Republikanom większość w Izbie Reprezentantów? Zmieni się jej przewodniczący, czyli spiker, bo zostaje nim zawsze przedstawiciel partii, która ma większość w izbie niższej Kongresu. A spiker jest drugą po wiceprezydencie osobą, która przejmuje obowiązki prezydenta w wypadku, gdyby nie mógł ich podjąć wiceprezydent. Republikanie będą też kierowali wszystkimi komisjami Izby - to też prerogatywa zwycięskiej partii. Komisje Izby zaś posiadają uprawnienia dochodzeniowo-śledcze, co daje im prawo wzywania pracowników administracji na przesłuchania i prowadzić własne śledztwa. Korzystając z tych uprawnień będą próbowali, zdaniem analityka Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych (PISM) Andrzeja Dąbrowskiego "zrealizować swoje zapowiedzi dotyczące uruchomienia śledztw parlamentarnych m.in. w kwestii walki rządu z pandemią, rzekomych kontrowersji związanych z wyborami prezydenckimi w 2020 r. oraz wycofania wojsk amerykańskich z Afganistanu".
To Izba Reprezentantów ma wyłączne prawo inicjatywy ustawodawczej w kwestiach podatkowych, także tych związanych z wydatkami publicznymi. Tym samym PR uzyskała narzędzie nacisku na rząd federalny w postaci groźby zablokowania jego finansowania powodując tzw. shutdown, czyli częściowe wstrzymanie pracy rządu. Dochodzi do niego, gdy nie udaje się uchwalić ustawodawstwa dotyczącego finansowania rządu na następny rok. Republikanie będą próbowali też, przewiduje analityk PISM, "wykorzystać swoją pozycję do nasilenia ataków na syna prezydenta, Huntera Bidena, zarzucając mu nadużycia podatkowe i biznesowe. Przejęcie kontroli nad Izbą Reprezentantów ułatwi im też blokowanie flagowych inicjatyw obecnej administracji, tj. walki ze skutkami zmian klimatycznych czy reformy systemu imigracyjnego."
Wybory a polityka zagraniczna USA
Czy ewentualne zwycięstwo Republikanów także w wyborach do Senatu może mieć wpływ na politykę zagraniczną USA? Działalność Kongresu na tym polu jest ograniczone, ale "politycy PR będą próbowali wykorzystać wzmocnienie swojej pozycji do forsowania konfrontacyjnej polityki wobec Chin" - sądzi Andrzej Dąbrowski. I dodaje, iż "politycznie atrakcyjne dla części polityków PR może być kwestionowanie amerykańskiego wsparcia dla Ukrainy. Do tej pory większość opinii publicznej opowiadała się za jego utrzymaniem, ale w przypadku pogorszenia sytuacji gospodarczej łatwiej będzie przekonywać wyborców, że środki te należy przeznaczyć na inwestycje w USA. (…) Chociaż w krótkiej perspektywie nie powinno to wpłynąć na zmianę poparcia USA dla Ukrainy, w przypadku przedłużania się wojny istnieje ryzyko, że po wyborach prezydenckich w 2024 r. wsparcie może zostać ograniczone."
Wygrana, ale…
Mimo korzystnych dla Republikanów wyników wyborów większość komentatorów podkreśla porażkę kandydatów republikańskich wspieranych przez Donalda Trumpa. Dlaczego? Bo, jak wskazuje Andrzej Dąbrowski, przed wyborami nie tylko sami Republikanie, ale i większość firm sondażowych wskazywali, że w Arizonie, Georgii, Pensylwanii, Nevadzie i Wisconsin czyli w stanach, w których poparcia kandydatom Partii Republikańskiej (PR) udzielał Donald Trump, partia ta na pewno zwycięży. Tak się jednak nie stało, Demokraci utrzymali stan posiadania w niektórych z tych stanów. A to z kolei może mieć wpływ na nominację PR na kandydata w wyborach prezydenckich w 2024 r.
Posłuchaj
ez