Sankcje na Rosję w energetyce jądrowej. Znamy stanowisko Polski i krajów bałtyckich
2023-04-07, 08:15
Polska i kraje bałtyckie domagają się sankcji UE na Rosję w energetyce jądrowej, w tym na Rosatom, ale dopuszczają wyjątki, by uzyskać akceptację całej unijnej 27-mki. Brukselska korespondentka Polskiego Radia Beata Płomecka widziała propozycję Polski, Litwy, Łotwy i Estonii w tej sprawie przekazaną Komisji Europejskiej.
Do tej pory na wprowadzenie restrykcji nuklearnych wobec Rosji przeciwne były przede wszystkim Węgry, ale też Francja i Bułgaria, które tłumaczą, że mają zawarte kontrakty na dostawy paliwa energetycznego z Rosji.
Propozycja Polski, Litwy, Łotwy i Estonii
Propozycja czwórki krajów przewiduje maksymalny dwuletni okres przejściowy pozwalający na dokończenie bądź wycofanie się z istniejących kontraktów z Rosatomem. Derogacja pozwoliłaby na odmrażanie aktywów rosyjskiej spółki i na dostęp do funduszy.
W dokumencie podkreślono, że unijne kraje stopniowo rezygnują ze współpracy z Rosatomem. Na przykład w marcu ubiegłego roku ogłoszono przetarg na budowę nowej elektrowni jądrowej w Czechach, w którym nie pozwolono na udział rosyjskiemu koncernowi.
- "Finanse Kremla są w opłakanym stanie". Sekretarz stanu USA o sytuacji gospodarczej Rosji
- Sankcje wobec Rosji wciąż dziurawe. Minister gospodarki Niemiec: to nie jest gra w chowanego
- Szwecja może wejść do NATO jeszcze w tym roku. Polski MSZ wskazuje na lipcowy szczyt
A w maju tego roku Finlandia odwołała planowany projekt elektrowni jądrowej z wykorzystaniem technologii dostarczanej przez Rosatom. Specjalny wyjątek przewidziano dla Węgier, które w ubiegłym roku dały zgodę rosyjskiemu dostawcy technologii jądrowej na budowę dwóch nowych bloków elektrowni Paks. Ma ona się zakończyć w 2032 roku. Polska i kraje bałtyckie wprawdzie podkreślają, że to jeszcze bardziej uzależni Węgry od Rosji i Rosatomu, ale dopuszczają indywidualne odstępstwa dla Budapesztu w najbliższych 9 latach. Cztery kraje proponują też zakaz inwestowania w cywilny sektor energii jądrowej w Rosji. Jest również zakaz importu wzbogaconego uranu.
Uran z Rosji w krajach UE
W dokumencie napisano, że zgodnie z dostępnymi danymi w 2021 roku Francja, Niemcy, Holandia i Szwecja kupiły od Rosji wzbogacony uran za ponad 300 milionów euro. W ubiegłym roku Holandia i Szwecja zaprzestały go sprowadzać z Rosji, natomiast Francja i Niemcy kontynuowały zakupy za ponad 450 milionów euro.
Polska i kraje bałtyckie naciskając na odcinanie Rosji od kolejnych źródeł finansowania, zaproponowały tymczasowe sfinalizowanie na dokończenie kontraktów.
W propozycji jest również zakaz zawierania nowych umów z Rosatomem i jakąkolwiek rosyjską firmą z sektora energetyki jądrowej.
ms/IAR