"Przeszłość nie jest tak odległa". Zakończyło się Sympozjum Pamięć Europy

Trzecie sympozjum, którego organizatorem jest Europejska Sieć Pamięć i Solidarność umożliwiło uczestnikom z 30 krajów dyskusję o tym co łączy i dzieli pamięć Europejczyków w kontekście przełomowych momentów historii i przypadających w tym roku ważnych rocznic historycznych.
Podczas wykładu zamykającego obrady Pieter Lagrou z Wolnego Uniwersytetu w Brukseli podsumowywał: Pamięć Europejczyków staje się obecnie polem swoistej rywalizacji. Skupiając się na dominantach pamięci jednego kraju, nie sposób poświęcić tyle samo uwagi i zrozumienia odmiennym sposobom interpretacji. Dokonując trudnych wyborów, zawsze opowiadamy się po czyjejś stronie, musimy oceniać, czyja pamięć wydaje się nam ważniejsza, bardziej przejmująca, wiarygodna.

Podczas trzydniowych dyskusji, warsztatów i wykładów, wielokrotnie powracały refleksje zawarte w wystąpieniu Marci Shore – amerykańskiej historyk z Uniwersytetu Yale (USA) – w którym nie zabrakło także przykładów z najnowszej historii Polski. Autorka "Smaku popiołów” przywołała postać Lesława Maleszki jako przykład życiorysu zniszczonego przez system totalitarny. Shore podkreślała, że chęć zmierzenia się z przeszłością, jakkolwiek naturalna, często przesłania nam znaczenie wydarzeń historycznych oraz utrudnia zrozumienie natury ludzkiej. Komentując aktualne wydarzenia na Wschodzie Europy, Shore przytoczyła określenie Jana Patočki solidarity of the shaken, które najlepiej jej zdaniem określa dzisiejszą solidarność polsko-ukraińską.  - Nikt inny w Europie nie rozumie tak dobrze Ukraińców jak Polacy – podkreśliła Shore.
W Sympozjum wzięła także udział Małgorzata Omilanowska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Polsce,  która podczas wykładu mówiła o fundamentalnej roli dialogu o przeszłości w zjednoczonej Europie. – Pogłębiając integrację europejską, nie uciekniemy od rozmów o przeszłości, od mierzenia się z pluralizmem pamięci. Tym, czego nam potrzeba, jest otwarty dialog prowadzony równocześnie z szacunkiem dla innych interpretacji historii i odmiennych wrażliwości, oparty na solidnych podstawach wiedzy naukowej – podkreśliła Omilanowska.

You Tube

Przewodniczący Komitetu Sterującego Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność, profesor Jan Rydel mówił o konieczności wykorzystania w edukacji historycznej nowoczesnych form komunikacji. Prezentując działania ESPS, zaprosił jednocześnie wszystkich do odwiedzenia specjalnego Fan Page’u na portalu społecznościowym Facebook  „Made in 89”, który daje ogromną szansę dotarcia z przesłaniem solidarności, jakie niesie z sobą pamięć o wydarzeniach sprzed 25 lat, do młodego pokolenia Europejczyków.

Profesor Jan Rydel/autor Europejska Sieć Pamięć i Solidarność

Z kolei Sophie Beernaerts, szefowa programu Komisji Europejskiej „Europa dla Obywateli” powiedziała: Historia to nieustanne dążenie do zrozumienia skomplikowanej natury tego, co się wydarzyło w przeszłości. To wysiłek, któremu zawsze towarzyszyć musi otwarty umysł i empatia. Przeszłość nie jest wcale taka odległa, jak mogłoby się wydawać. To ona wpływa na rzeczywistość, wciąż wywołując poważne konflikty i nieporozumieni a – dodała Beernaerts.
Sympozjum "Pamięć Europy” ma na celu wzmocnienioe międzynarodowej współpracy w kształtowaniu europejskiej kultury pamięci. Głównymi organizatorami wydarzenia są: Europejska Sieć Pamięć i Solidarność, Federalna Fundacja Badań nad Dyktaturą Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec (SED) oraz Europejskie Centrum Solidarności. Spotkanie było kontynuacją dyskusji prowadzonych w ciągu ostatnich dwóch lat w Gdańsku oraz w Berlinie. Kolejne odbędzie się w 2015 roku w Wiedniu.
polskieradio.pl/iz