Wystawa w Bibliotece Narodowej: Jerzy Giedroyc i jego dzieło. Dorobek Biblioteki Kultury
Wystawa prezentuje ważną część dziedzictwa Jerzego Giedroycia i Instytutu Literackiego w 60. rocznicę powstania jednej z najważniejszych kolekcji w dziejach kultury polskiej po II wojnie światowej - serii wydawniczej Biblioteka "Kultury".
2014-11-25, 11:27
W Bibliotece "Kultury" wydawane były teksty pisarzy polskich, a także z innych krajów zza żelaznej kurtyny i z państw zachodnich. Poruszały one szeroki zakres tematyczny, pojawiały się w niej książki historyczne, socjologiczne, politologiczne a także beletrystyka. Nie obowiązywały w niej nakazy cenzora, a granice wyznaczała jedynie wartość intelektualna czy artystyczna tekstów.
Wśród autorów serii znaleźli się m.in.: Raymond Aron, Andrzej Bobkowski, James Burnham, Albert Camus, Józef Czapski, Maria Danilewicz Zielińska, Henryk Giedroyc, Witold Gombrowicz, Zygmunt Haupt, Gustaw Herling-Grudziński, Marek Hłasko, Artur Koestler, Józef Mackiewicz, Czesław Miłosz, Borys Pasternak, Jerzy Stempowski, Andriej Siniawskij, Aleksander Sołżenicyn, Stanisław Vincenz, Kazimierz Wierzyński, Józef Wittlin.
Po raz pierwszy w dziejach Instytutu Literackiego została przygotowana wystawa w czterech wersjach językowych: w języku polskim, angielskim, francuskim i ukraińskim. Każda może być być prezentowana na całym świecie, niezależnie od siebie.
REKLAMA
Wystawę można będzie oglądać do końca grudnia. Wstęp wolny.
***
Jerzy Giedroyc urodził się 27 lipca 1906 roku w Mińsku Litewskim. Studiował prawo i historię na Uniwersytecie Warszawskim. Po wybuchu II wojny światowej wyjechał do Rumunii, był kierownikiem wydziału polskiego przy poselstwie chilijskim w Bukareszcie. W marcu 1941 roku zgłosił się do służby wojskowej i wyjechał do Palestyny, walczył w Samodzielnej Brygadzie Strzelców Karpackich, uczestniczył w kampanii libijskiej i walkach w Tobruku.
W marcu 1946 r. wraz z Józefem Czapskim, Gustawem Herlingiem-Grudzińskim oraz Zofią i Zygmuntem Hertzami założył w Rzymie Instytut Literacki. W lipcu 1947 r. opublikowali pierwszy numer "Kultury", wówczas kwartalnika. W październiku tego samego roku Instytut Literacki przeniósł swoją siedzibę pod Paryż, do Maisons-Laffitte. W okresie PRL-u ośrodek pełnił funkcję nieoficjalnej ambasady niepodległej Polski.
Giedroyc już w 1949 roku razem ze swym zespołem wysunął koncepcję ułożenia sobie przez Polskę dobrych stosunków z bezpośrednimi sąsiadami na Wschodzie, bez roszczeń terytorialnych i bez prób - w razie zmiany sytuacji - ułożenia się z Kremlem ponad głowami Litwinów, Ukraińców i Białorusinów.
REKLAMA
Po 1989 r. Giedroyc, mimo zaproszeń, nie przyjechał do Polski. W okresie przełomu 1988/1989 krytykował odbywające się w Warszawie rozmowy okrągłego stołu z pozycji radykalnego antykomunizmu. Jednak po 1989 roku jego linia polityczna ewoluowała.
Jerzy Giedroyc zmarł w Paryżu 15 września 2000 roku.
pp
REKLAMA