"Okrągły Stół", stosunki polsko-radzieckie... Przełom 1989 roku w tajnych dokumentach NATO
Tajne dokumenty NATO sprzed ponad 25 lat już są dostępne. Materiały wywiadowcze, notatki, raporty i analizy opisujące przełom polityczny w 1989 roku w Polsce zostały odtajnione i opublikowane.
2015-02-18, 21:40
Posłuchaj
Historycy polskiego MSZ, którzy badali lata 1987-1991 w archiwach NATO, upublicznili 56 dokumentów czyli około 270 stron. Jak podkreśla Piotr Długołęcki, historyk z MSZ, najwięcej jest akt z 1988 i 1989 roku, wówczas najwięcej w Polsce się działo. Dokument otwierający zbiór to opis działalności Solidarności z lat 1981-1987, a dokument zamykający to materiał z 1991 analiza wystąpienia w NATO polskiego dziennikarza opowiadającego o tzw. "wojnie na górze".
Udało się odtajnić także materiały wywiadowcze - dodaje Długołęcki. Wyciągi i raporty o polskim wojsku, na przykład z 1991 roku w czasie kryzysu na Litwie. Wywiad NATO interesował się przerzucaniem polskich wojsk w pobliże granicy z Litwą - wyjaśnia historyk. Wiele jest też materiałów opisujących stosunki polsko-radzieckie.
Ciekawym elementem pojawiającym się w dokumentach są notatki o wizytach składanych przez polityków w Polsce, między innymi Michaiła Gorbaczowa, Francois Mitterranda czy Margaret Thatcher. W 1988 ważna wizyta premier Thatcher, która rozmawiała z kościołem, przedstawicielami władz i opozycji i zachęcała do dialogu i reform. Brytyjska premier miała duże wątpliwości co sytuacji gospodarczej, uważała, że poprawa może nastąpić tylko wówczas gdy będą zmiany polityczne, a wówczas - w 1988 roku według Thatcher na takie polityczne zmiany się nie zanosiło.
Historycy z MSZ dotarli także do protokołów z posiedzeń Rady NATO poświęconych Polsce. Wiele jest też analiz poświęconych przygotowaniom i obradom Okrągłego Stołu i wyborom z 4 czerwca 1989 roku. Wszystkie odtajnione dokumenty NATO można zobaczyć na stronach MSZ - www.msz.gov.pl
REKLAMA
Zobacz galerię - Dzień na zdjęciach >>>
IAR/aj
REKLAMA