Tomas Venclova z Nagrodą im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego

Venclova został uhonorowany za "twórczą wierność wartościom, które stanowią fundament europejskiej cywilizacji".

Dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich Adolf Juzwenko podkreślił, że Veclova został uhonorowany za "twórczą wierność wartościom, które stanowią fundament europejskiej cywilizacji".

Pisarz odbierając nagrodę powiedział, że w chciałby złożyć hołd patronowi nagrody. - Niestety nigdy w życiu nie spotkałem Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Wiem, że była to postać emblematyczna dla dziejów Europy Wschodniej i całego współczesnego świata. Polityk i żołnierz, publicysta i społecznik, dyplomata, który dał przykład wierności swoim przekonaniom - mówił.

Jak dodał, zawsze starał się kierować kilkoma maksymami sformułowanymi przez Nowaka-Jeziorańskiego. - Pierwsza z nich brzmi: byłem przekonany, że komunizm upadnie, ponieważ tkwiące w nim sprzeczności prędzej czy później musiały doprowadzić do załamania się tego systemu. Druga: to nie ważne czy ojczyzna mi się podoba, czy nie, z duszy jej sobie nie wyrwę. Trzecia ma specjalne znaczenie w teraźniejszych, niestety znów niepewnych i trudnych czasach: pesymizm jest proroctwem, które samo się spełnia, obyśmy nie zapomnieli tego nigdy - mówił Venclova.

Tomas Venclova urodził się 11 września 1937 roku w Kłajpedzie. Ukończył filologię na Uniwersytecie Wileńskim, a następnie semiotykę i literaturę rosyjską na uniwersytecie w Tartu. W latach 70. angażował się w działalność litewskiej i rosyjskiej opozycji antykomunistycznej. Działał m.in. w litewskim ruchu obrony praw człowieka, współtworzył litewską filię Komitetu Obrony Praw Człowieka. Zagrożony represjami, w 1977 roku wyemigrował na stałe do Stanów Zjednoczonych, za co pozbawiono go obywatelstwa ZSRR. W USA prowadził zajęcia na Uniwersytecie w Berkeley oraz Uniwersytecie Yale.

REKLAMA

Jest autorem licznych publikacji tłumaczonych na wiele języków. W języku polskim ukazały się m.in.: "Dialog o Wilnie" (wspólnie z Czesławem Miłoszem), "Siedem wierszy", "Rozmowa w zimie", "Kształty nadziei", "Aleksander Wat: obrazoburca", "Niezniszczalny rytm: eseje o literaturze". Jest także autorem licznych przekładów polskiej poezji na język litewski. Przełożył m.in. wiersze Herberta, Miłosza, Norwida oraz Szymborskiej.

Dotychczas wśród uhonorowanych Nagrodą im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego znaleźli się Tadeusz Mazowiecki, George Bush senior, Stanisław Szuszkiewicz, kardynał Jean-Marie Lustiger, Siergiej Kowalow, Vaclav Havel, Leszek Balcerowicz, Jerzy Koźmiński, Valdas Adamkus, Instytut Literacki w Paryżu oraz prof. Zbigniew Brzeziński

Nagroda została ustanowiona 4 czerwca 2004 roku przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego, prezydenta Wrocławia, Uniwersytet Wrocławski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich i Kolegium Europy Wschodniej. Wręczana jest corocznie osobom bądź instytucjom, których życie, działalność, aktywność przyczyniły lub przyczyniają się do tworzenia struktur niepodległej Polski oraz budowy społeczeństwa obywatelskiego.

PAP/asop

REKLAMA