"Nota Wilsona" trafiła do Archiwum Akt Nowych
2015-06-09, 16:55
Dokument pokazuje zaangażowanie dwudziestego ósmego prezydenta Stanów Zjednoczonych w działania na rzecz niepodległości Polski.
Posłuchaj
Nota pochodzi z 1917 roku i została odnaleziona przez Fundację Rodziny Blochów. Na jednej kartce, znajduje się odręcznie sporządzony i podpisany fragment przemówienia wygłoszonego przez Woodrowa Wilsona w Kongresie w 1917 r.
Powiązany Artykuł
To wyjątkowo cenny materiał do badań historycznych - mówi dyrektor Archiwum Akt Nowych Tadeusz Krawczak. To co widzimy na tym dokumencie, to jest odpowiedź na liczne memoranda Paderewskiego. Własną ręką prezydent Stanów Zjednoczonych nakreślił trzy zdania mówiące o tym, że Polska ma prawo do niepodległości - dodaje Krawczak.
Prezydent Wilson napisał: "Biorę to za pewnik, na przykład, jeśli mogę zaryzykować na jednym przykładzie, że mężowie stanu wszędzie są zgodni, że powinna być zjednoczona, niezależna i autonomiczna Polska".
HISTORIA w portalu PolskieRadio.pl >>>
Nota jest dowodem zainteresowania Wilsona sprawą Polską, a to z kolei zasługa Jana Ignacego Paderewskiego - dodaje prof. Władysław Stępniak dyrektor Archiwów Państwowych. Uwieńczeniem współpracy Wilsona i Paderewskiego jest notatka. Paderewski włączył ten dokument do swoich archiwów i w testamencie zapisał, że po jego śmierci wszystkie materiały mają wrócić do Polski - przypomina Stępniak.
Posłuchaj
Nota Wilsona jednak nie dotarła do Polski, dokument zaginął i dopiero niedawno pojawił się na aukcji. Fundacja Rodziny Blochów kupiła ją i bezpłatnie przekazała Polsce.
Fundacja działa od 20 lat, jej podstawowym celem jest restytucja polskich dzieł sztuki.
IAR, to