To pierwsza taka operacja w Polsce. Przeszczep łańcuchowy nerek
W klinice chirurgii ogólnej i transplantacyjnej Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus w Warszawie dokonano pierwszego w Polsce tzw. przeszczepu łańcuchowego nerek pobranych od żywych dawców niespokrewnionych.
2015-06-23, 23:59
Posłuchaj
Przeszczep łańcuchowy został przeprowadzony między trzema parami, które wymieniły się między sobą nerkami. Dawcy nie mogli przekazać nerek bezpośrednio swoim bliskim z powodu niezgodnej grupy krwi lub tzw. niezgodności immunologicznej.
Jednym z dawców jest młody mężczyzna, który chciał oddać nerkę matce dializowanej z powodu schyłkowej niewydolności tego narządu, ale między nimi jest niezgodność immunologiczna. Inny pacjent nie mógł otrzymać nerki od swojej siostry, ponieważ mają oni niezgodne grupy krwi. W trzeciej parze, w której dawcą jest mąż pacjentki, również jest niezgodność immunologiczna.
Narząd młodego mężczyzny został przeszczepiony pacjentowi, który nie może otrzymać nerki od siostry. Jego matka natomiast otrzymała nerkę od trzeciej pary.
"Wymianę łańcuchową" przeprowadził zespół specjalistów w składzie: prof. Andrzej Chmura, prof. Artur Kwiatkowski oraz dr Rafał Kieszek. Koordynatorem transplantacyjnym całego przedsięwzięcia jest mgr Aleksandra Tomaszek. W lutym 2015 roku ten sam zespół przeprowadził pierwszy w Polsce tzw. przeszczep krzyżowy nerek od żywych dawców niespokrewnionych u dwóch par. Przygotowywano się do niego trzy lata.
Na przeprowadzenie przeszczepu łańcuchowego zgodziła się Komisja Etyczna Krajowej Rady Transplantacji oraz sąd. Zgoda sądu była potrzebna, ponieważ polskie prawo nie pozwala na pobranie i przeszczepienie nerki od tzw. dawcy altruistycznego, jednak art. 13 Ustawy Transplantacyjnej dopuszcza możliwość przekazania narządów osobie niespokrewnionej w przypadku "szczególnych względów osobistych".
***
W Szpitalu Klinicznym Dzieciątka Jezus w Warszawie wykonywanych jest 40 proc. wszystkich w kraju przeszczepów od żywych dawców. W 2014 roku przeprowadzono w całej Polsce 55 takich zabiegów.
Pomysłodawcą przeszczepów łańcuchowych był Felix T. Rapaport z Stony Brook University. Pierwszy taki program na świecie rozpoczęto w Korei Południowej w 1991 roku. Dzisiaj realizowane są one w Szwajcarii, Holandii, Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych, Australii, Kanadzie, a od lutego 2015 roku również w Polsce.
- W niektórych ośrodkach transplantologicznych już połowa przeszczepów od żywych dawców przypada na tego rodzaju przeszczepy łańcuchowe - powiedział prof. Artur Kwiatkowski. Niektóre są organizowane między kilkoma ośrodkami zajmującymi się tego rodzaju przeszczepami.
Rekordowo długa operacja odbyła się w tym roku w USA. Złożony zabieg trwał łącznie 2,5 miesiąca. Brało w nim udział 34 dawców i 34 biorców. Zaczął Lynn Johnson, który chciał oddać nerkę swojej bratowej, ale nie mógł, bo nie zgadzały się ich grupy krwi. 6 stycznia w Uniwersyteckim Szpitalu Wisconsin przekazał więc swoją nerkę komuś innemu, rozpoczynając łańcuch.
PAP, IAR, kk