Polskie organizacje pozarządowe znalazły się na "czarnej liście" Kremla

Posłuchaj

Rosyjskim senatorom nie podobają się dwie polskie organizacje pozarządowe. Relacja z Moskwy Macieja Jastrzębskego/IAR

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

Rosyjska Rada Federacji zwróciła się w środę z apelem do prokuratury generalnej, Ministerstwa Spraw Zagrnicznych i Ministerstwa Sprawiedliwości Federacji Rosyjskiej o rozpatrzenie przez te instytucje zaproponowanej przez izbę wyższą czarnej listy zagranicznych organizacji pozarządowych.

"Czarna lista" liczy w sumie 12 organizacji. Dwie z Polski - wspomniana Fundacja Edukacja dla Demokracji i Wschodnioeuropejskie Centrum Demokratyczne - trzy z Ukrainy (Światowy Kongres Ukraińców, Ukraińska Światowa Rada Koordynacyjna i Krymska Misja Polowa ds. Praw Człowieka) i siedem ze Stanów Zjednoczonych (National Endowment for Democracy (NED), National Democratic Institute for International Affairs, International Republican Institute (IRI), Freedom House, Fundacja Sorosa, MacArthur Foundation i Charles Stewart Mott Foundation). Działalność w Rosji tych organizacji wyższa izba parlamentu proponuje uznać za niepożądaną.

W specjalnym komunikacie Rada Federalna napisała, że Rosja "zetknęła się z najsilniejszym w ciągu ostatniego ćwierćwiecza atakiem na jej interesy narodowe, wartości i instytucje". Atak ten ma na celu wpłynięcie na sytuację wewnątrzpolityczną Rosji, "osłabienie patriotycznej jedności" narodu i podważenie procesów integracyjnych z udziałem Rosji na obszarze poradzieckiej Wspólnoty Niepodległych Państw. "Zaangażowanie do tych działań na skalę bezprecedensową organizacji pozarządowych finansowanych m.in. z budżetów obcych państw daje prawo do tego, by mówić o miękkiej agresji wobec Rosji" - oświadczyła Rada Federacji.

Wcześniej przedstawiciele Rady Federacji mówili, że wykaz ma charakter ostrzegawczy i nie ma wiążącej mocy prawnej. Zapowiadali też, że w przyszłości może zostać rozszerzony. Ustawa, która pozwala uznać za niepożądane w Rosji zagraniczne organizacje pozarządowe, a także firmy, mówi o podmiotach, które stwarzają "zagrożenie dla podstaw ustroju konstytucyjnego Rosji, jej obronności lub bezpieczeństwa".

Wykaz powstał na podstawie propozycji trzech komisji Rady Federacji, w tym komisji spraw zagranicznych oraz obrony. Szef pierwszej z nich - Konstantin Kosaczow powiedział, że jest znamienne, że "z tych 12 organizacji siedem ma taki czy inny związek z USA, dwie - z Polską, a trzy - z Ukrainą". - Mowa jest o organizacjach, które często działają nie z terytorium Ukrainy, ale w sposób całkowicie konkretny występują teraz w kryzysie ukraińskim po stronie obecnych władz ukraińskich - stwierdził Kosaczow.

Przeszukania w "Gołosie"

We wtorek rosyjska policja wkroczyła do siedziby organizacji pozarządowej "Gołos", broniącej praw wyborców. Przeszukania odbyły się nie tylko w jej biurze, ale także w domach działaczy, w tym u współprzewodniczącego Grigorija Mielkonjanca - poinformowała adwokatka organizacji Olga Gniezdiłowa. 

Policjanci zarekwirowali komputery. Funkcjonariusze twierdzą, że przeszukania są związane ze śledztwem w sprawie uchylania się od płacenia podatków przez regionalny oddział "Gołosu" w mieście Samara nad Wołgą.

Pozarządowy "Gołos" działa w Rosji od 2002 roku. Zajmował się monitorowaniem wyborów wszystkich szczebli w Federacji Rosyjskiej, szkoleniem obserwatorów na wybory i dokumentowaniem przypadków łamania ordynacji wyborczej.

W roku 2013 organizacja zaprzestała działalności, bo odmówiła zarejestrowania się w charakterze tzw. zagranicznego agenta, podkreślając, że prowadzi działalność społeczną, a nie polityczną. W czerwcu 2013 ro Ministerstwo Sprawiedliwości FR przymusowo wpisało "Gołos" do rejestru. Specjalna ustawa zmusza do tego organizacje, które otrzymują środki z zagranicy.

IAR, PAP, iz, kk