Lublin obchodzi 35. rocznicę strajku kolejarzy. To był początek "Polskiego Sierpnia"

Na lubelskim dworcu kolejowym odprawiona została polowa msza. Związkowcy, przedstawiciele władz, parlamentarzyści złożyli kwiaty pod tablicą upamiętniającą strajk oraz pod pomnikiem "Doli Kolejarskiej" w pobliżu dawnej lokomotywowni.

Przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność" Piotr Duda podkreślił, że w lipcu 1980 r. robotnicy na Lubelszczyźnie zastrajkowali przeciwko "bucie i arogancji tamtej władzy". - Chcieliście żyć w kraju, w którym praca przynosi korzyści, a nie deprecjonuje człowieka i wtedy wasza determinacja, upór i odwaga przelały się na cały kraj - powiedział Duda.

Przypomniał, że wszystkie protesty w Polsce w ciągu minionych kilkudziesięciu lat miały podłoże socjalne i pracownicze, a dopiero później pojawiały się postulaty ustrojowe. Dziś - mówił Duda - żyjemy w wolnym i demokratycznym kraju, ale niepozbawionym patologii, a "niektórzy zniewalają pracowników", "traktują ich w sposób przedmiotowy", pracownik "jest tylko wyliczanką w słupkach ekonomicznych". - Dlatego tak bardzo potrzebna jest solidarność, nie tylko ta międzyludzka, ale przede wszystkim związek zawodowy Solidarność - powiedział.

W lipcu 1980 r. Lubelszczyznę ogarnęła fala strajków, nazwana później Lubelskim Lipcem 1980. Obok innych przedsiębiorstw regionu, stanął też cały lubelski węzeł kolejowy. Kolejarze rozpoczęli protest 16 lipca rano w lokomotywowni, a potem zastrajkował cały węzeł - łącznie ponad 3,5 tys. kolejarzy. Ruch pociągów przez Lublin został zablokowany, a pociągi pasażerskie kończyły kursy przed Lublinem, do którego dowożono pasażerów komunikacją zastępczą.

Protesty w regionie rozpoczęły się 8 lipca w zakładach PZL Świdnik i ogarnęły cały region. Do 25 lipca objęły 150 zakładów pracy i około 40 tys. ludzi.

Po raz pierwszy w PRL protestujący robotnicy pozostali w swoich przedsiębiorstwach, negocjowali z władzami i podpisywali porozumienia. Żądali podwyżek płac, poprawy warunków pracy, lepszego zaopatrzenia, ale także m.in. pociągnięcia do odpowiedzialności winnych marnotrawstwa i nadużyć, ograniczenia biurokracji, nowych wyborów do władz związków zawodowych, wolnej prasy.

Wkrótce po wygaśnięciu protestów na Lubelszczyźnie wybuchły strajki na Wybrzeżu, gdzie korzystano z lubelskich doświadczeń.

Wiecej o wydarzeniach lipca i sierpnia 1980 roku w serwisie Sierpień 1980>>>

PAP/IAR/iz