Saakaszwili łamie bandyckie schematy Odessy (reportaż)

Były prezydent Gruzji – od czerwca szef odeskiej administracji obwodowej - zdążył już złamać kilka splamionych korupcją urzędniczych karier i podbić tym serca zwykłych mieszkańców regionu. Obiecuje przy tym, że to zaledwie początek. Zmiany, które zamierza tu zrealizować, mają być motorem przemian w całym kraju.

„Kicham na to, ile kto ma pieniędzy i kto za nim stoi. Złodziejstwa tu więcej nie będzie” – ostrzega ze swej rezydencji na wzgórzach nad morskim wybrzeżem. Młodej ekipie reformatorów, z którą przyjechał do Odessy, miejscowe plaże jawią się jako przyszła Costa Brava. „Na razie jednak mamy tutaj Kolumbię. Region potrzebuje radykalnych działań” – mówi Saakaszwili PAP.

KRYZYS UKRAIŃSKI: SERWIS SPECJALNY >>>

Większość ludzi efektów tych działań jeszcze nie zauważa, choć w Odessie pojawiła się nowa policja, a z brzegu morza usunięto mury, za którymi oligarchowie urządzili sobie luksusowe posiadłości z bezpośrednim dostępem do wody. Obalaniem pierwszego muru dyrygował sam Saakaszwili. Kolejne ich wpływowi właściciele likwidują już sami.

REKLAMA

Powiązany Artykuł

Saakaszwili: Odessa ma być modelem dla całej Ukrainy

„Miejscowi bandyci jeszcze siedzą cicho, ale Saakaszwili może się doigrać. Albo zostanie zamordowany, albo zwycięży i będą stawiane mu pomniki” – ocenia dziennikarka jednej z miejscowych gazet.

Nie boi się mafii?

Były prezydent zdaje się lekceważyć te zagrożenia. W październiku obok szarego, zbudowanego w czasach komunistycznych gmachu administracji obwodowej zamierza otworzyć nowoczesne centrum usług administracyjnych. Wchodzących do niego petentów powitają rosnące pod szklanym dachem drzewa, cichy szum fontanny i kompetentny personel.

Wzorowana na gruzińskich Domach Sprawiedliwości instytucja będzie ośrodkiem, w którym będzie można wyrobić paszport, uzyskać metrykę czy zarejestrować działalność gospodarczą. „Liczymy, że ułatwi to załatwianie spraw urzędowych i wyruguje istniejący dziś nawyk przyspieszania procedur za wciskane urzędnikom 100-dolarowe banknoty” – wyjaśnia PAP dyrektorka centrum Żenia Abramowa.

REKLAMA

FILM: Były prezydent Gruzji, a obecnie gubernator Odessy trafił do policyjnego bagażnika. Sytuacja miała miejsce w trakcie ćwiczeń ukraińskiej policji prowadzonych przez amerykańskich instruktorów. Ubrany w policyjny strój treningowy Micheil Saakaszwili wziął udział w symulacji ewakuacji ofiar zamieszek ulicznych. - Chcemy wprowadzić standardy i zwyczaje krajów najwyżej rozwiniętych. Nasze będą nawet lepsze. Jestem przekonany, że nasza policja będzie bardziej uwielbiana niż amerykańska - tłumaczył gubernator Odessy.

RUPTLY/x-news

Mieszkańcy Odessy, którzy znani są ze specyficznego poczucia humoru, na razie nie krytykują nowego gubernatora, lecz uważnie mu się przyglądają. „Reformy Saakaszwilego? W powietrzu nie wiszą, na ulicy nie leżą, to jak mam je zobaczyć? Możemy o tym porozmawiać, jak usłyszę ich brzęk w kieszeni” – ocenia krótkie rządy Gruzina sprzedawca świeżych ryb na bazarze Priwoz.

Drugie dno

Turyści, tłumnie spacerujący głównym deptakiem na ulicy Derybasiwskiej i popijający lemoniadę pod parasolami licznych kafejek, problemów skorumpowanej Odessy nie dostrzegają. W hotelach, w których mieszkają, i miejscach, które zwiedzają, jest czysto, komfortowo i bezpiecznie.

REKLAMA

Przyjezdni, którzy fotografują się na tle pomnika pierwszego gubernatora Odessy, księcia de Richelieu, po czym przechodzą w stronę morza legendarnymi schodami potiomkinowskimi, nie muszą wiedzieć, że prawdziwe gniazdo os leży właśnie u ich stóp.

Odeski port i znajdujący się w nim urząd celny mogłyby być żyłą złota dla miasta i budżetu państwa. Nie są, gdyż duża część ich dochodów rozkradana jest przez miejscowych kacyków. Wciąż mają wpływowych przyjaciół w dzielnicy rządowej w Kijowie – twierdzą ludzie Saakaszwilego.

Władza celników

„O sytuacji w porcie mógłbym opowiadać godzinami. Na razie jesteśmy bezsilni wobec celników, którzy za łapówki decydują, który statek ma być skontrolowany w stu procentach, a który nie zostanie sprawdzony wcale. Takie rzeczy odstraszają naszych potencjalnych partnerów, ale wierzę, że niebawem to ukrócimy” – przekonuje PAP Sasza Borowyk, wykształcony na zachodzie lwowianin, który w administracji obwodowej odpowiada za inwestycje.

Ten absolwent Harvardu, który ostatnie ćwierć wieku spędził na Zachodzie, na początek chce przyciągnąć do obwodu odeskiego co najmniej 3 mld dolarów rocznie. Z nadzieją spogląda na Izrael, który kupuje od Ukrainy zboże, i liczy, że w jego ślady pójdą Zjednoczone Emiraty Arabskie. Szuka zagranicznych inwestorów, którzy podjęliby się modernizacji dróg, w tym ważnej, lecz obecnie zniszczonej i nienadającej się do użytkowania trasy z Odessy w kierunku Rumunii i Bułgarii. Główne nadzieje pokłada jednak w rozwoju turystyki.

REKLAMA

Powiązany Artykuł

Córka byłego premiera Rosji chce pracować z Saakaszwilim dla Ukrainy

„To prawda, że po dokonanej przez Rosję aneksji Krymu w Odessie pojawiło się więcej turystów niż wcześniej, ale mogłoby być ich znacznie więcej. Chcemy widzieć tu sentymentalne wycieczki pochodzących stąd Żydów. Rosjan, dla których w obecnej sytuacji Odessa mogłaby być takim samym centrum wolności, jakim dla Ukraińców było Monachium w czasach zimnej wojny. Zapraszamy wszystkich” – zachęca Borowyk.

Odessa dla każdego

Odessa, która chwali się, że jest domem wielu narodowości, stara się zadowolić wszelkie upodobania. „Tutaj wszyscy są swoi” – głosi hasło na ustawionych przy ulicach bilbordach. W rogu mały herb Odessy, którym jest kotwica. Powyżej trzy ogromne kotwice zwieńczone żydowską menorą, dwuramiennym krzyżem prawosławnym i krzyżem katolickim.

„Chcesz Odessy ukraińskiej? Oprowadzę po niej w dwie i pół godziny! Żydowskiej? Mogę mówić o niej cały dzień. Rosyjskiej, bułgarskiej, greckiej, niemieckiej? No problem! Jesteś z Polski? Pokażę ci ulicę Polską i ulicę Lecha Kaczyńskiego, pałace Sobańskich, Potockich i Brzozowskich!” – reklamuje swoje miasto przewodnik turystyczny Oleg.

REKLAMA

Powiązany Artykuł

Petro Poroszenko: zawieszenie broni rzeczywiście przestrzegane

Unoszący się w Odessie duch tolerancji to kamień, o który w ubiegłym roku potknęli się miejscowi zwolennicy „Ruskiej Wiosny”. Z inspiracji Kremla, wraz z opanowanym dziś przez separatystów Donbasem na wschodniej Ukrainie, chcieli włączyć ją do swego projektu tak zwanej Noworosji. Odpowiedzią mieszkańców miasta było głośne „nie”.

Odróżnić propagandę od rzeczywistości

„Mamy dostatecznie wielu mądrych ludzi, którzy potrafią odróżnić propagandę w rosyjskiej telewizji od rzeczywistości. Gdy mamy wybierać między życiem według modelu z Wiatki czy Smoleńska a Marsylią i Wenecją, wybierzemy zachodni kierunek rozwoju. Tam, gdzie rządzi dziś Rosja, nie może być pokoju i normalnego funkcjonowania” – mówi odeski historyk Ołeksandr Babycz.

„Odessę bardziej interesuje życie w bogatej i sytej Ukrainie, niż w biednej Rosji. Daje nam ona o wiele więcej, niż może zaproponować Moskwa” – podkreśla w rozmowie z PAP.

REKLAMA

Saakaszwili, który z Rosją i jej dzisiejszymi przywódcami ma na pieńku od lat, myśli dokładnie w ten sam sposób. Sukces, który ma szansę odnieść Odessa, a za nią cała Ukraina, będzie ostatecznym zwycięstwem nad Kremlem – marzy były gruziński prezydent.

Z Odessy Jarosław Junko (PAP)

pp