Sejm nie zgodził się na odrzucenie projektu zmian w ustawie o IPN
Projektem, zakładającym między innymi zmianę w trybie wyboru prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, zajmie się teraz sejmowa komisja sprawiedliwości.
2016-03-31, 21:45
Sejm nie zgodził się w czwartek na odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu nowelizacji ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej.
Odrzucenia projektu chciały kluby Platformy Obywatelskiej, Nowoczesnej i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Za odrzuceniem zagłosowało 175 posłów, przeciw było 237, od głosu wstrzymało 34.
Przedstawiciel wnioskodawców Arkadiusz Mularczyk (PiS) podkreślił, że zmiany w funkcjonowaniu Instytutu Pamięci Narodowej są konieczne.
- Widzimy, jak wiele jest przekłamań dotyczących polskiej historii. Dlatego dajemy prezesowi IPN szerokie instrumenty do działań. Chcę jednocześnie podkreślić, zachęcając państwa do prac nad tym projektem - jesteśmy w stanie dokonać pewnych korekt - powiedział.
- Szanowni państwo, proponuję: poprawmy tę ustawę. Wychodzimy do państwa naprzeciw, do wszystkim klubów opozycyjnych - zaapelował.
Zmiana trybu wyboru prezesa
Nowelizacja przewiduje zmianę trybu wyboru prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. Miałby tego dokonywać Sejm za zgodą Senatu, po zasięgnięciu opinii Kolegium IPN.
Wśród wymogów, jakie musiałby spełniać prezes jest m.in. posiadanie stopnia naukowego co najmniej doktora i brak skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne ścigane z urzędu.
W miejsce obecnej Rady Instytutu ma powstać Kolegium, które będzie tworzyło dziewięciu naukowców powoływanych przez Sejm, Senat i prezydenta.
Zadania IPN według noweli
Do zadań badawczych i edukacyjnych IPN projekt zalicza m.in. upowszechnianie w kraju i za granicą stanowisk oraz opinii dotyczących najważniejszych dla narodu polskiego wydarzeń historycznych.
Zadaniem Instytutu Pamięci Narodowej ma być też przeciwdziałanie rozpowszechnianiu w kraju i za granicą informacji oraz publikacji o nieprawdziwych treściach historycznych, krzywdzących lub zniesławiających Polskę.
Ma on także informować o metodach, miejscach i sprawcach zbrodni popełnionych przeciwko narodowi polskiemu oraz wspierać przedsięwzięcia społeczne mające na celu kreowanie patriotyzmu i tożsamości narodowej.
Nowy mechanizm poszukiwań
Projekt przewiduje m.in. nowy mechanizm prowadzenia poszukiwań szczątków osób, które straciły życie walcząc z totalitaryzmem.
- Wprowadzamy możliwość prowadzenia tych prac w oparciu o przepisy Kodeksu postępowania karnego - powiedział Arkadiusz Mularczyk.
- W przypadku odnalezienia szczątków ofiar w każdym postępowaniu będzie prowadzone śledztwo przez prokuratora Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu - wskazał poseł PiS.
Przy IPN zostanie też stworzona Baza Materiału Genetycznego ofiar represji totalitarnych czy czystek etnicznych.
Będą tam przechowywane dane i informacje o krewnych ofiar oraz o zwłokach lub szczątkach osób, które straciły życie wskutek walki z narzuconym systemem totalitarnym lub wskutek represji totalitarnych, lub czystek etnicznych od 8 listopada 1917 do 31 lipca 1990 roku.
ROPWiM ma zostać zlikwidowana
Zgodnie z założeniami projektu Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa ma zostać zlikwidowana, a jej kompetencje ma przejąć Instytut Pamięci Narodowej.
Zadaniem IPN ma być więc również m.in. inicjowanie i koordynacja działalności związanej z upamiętnianiem historycznych wydarzeń, miejsc oraz postaci w dziejach walk i męczeństwa narodu polskiego w kraju i za granicą.
Likwidacja zbioru zastrzeżonego
Nowela przewiduje także likwidację wyodrębnionego zbioru zastrzeżonego znajdującego się w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej.
Przechowywane w nim akta miałyby być przeanalizowane w uzgodnieniu z szefem Ministerstwa Obrony Narodowej, ministrem koordynatorem służb specjalnych oraz szefami Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu, pod kątem bezpieczeństwa państwa i ewentualnego utajnienia wybranych materiałów, w oparciu o przepisy ustawy o informacjach niejawnych.
***
Sejm nie zgodził się także na odrzucenie, związanej z projektem nowelizacji ustawy o IPN, propozycji zmian w regulaminie Sejmu.
Zakłada ona, że Sejm miałaby powoływać pięciu z dziewięciu członków Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej zwykłą większością głosów na wniosek marszałka lub co najmniej 35 posłów.
Powoływanie prezesa Instytutu także odbywać ma się zwykłą większością głosów na wniosek co najmniej 115 posłów, po zasięgnięciu opinii Kolegium IPN.
PAP, kk