Włączać czy "włanczać"? Najczęściej popełniane błędy językowe
2017-12-02, 13:00
“Wziąść”, “pomarańcz” i “poszłem”- te błędy językowe popełniamy najczęściej. Czy świadomie? Zazwyczaj nie. Niestety meandry polszczyzny mogą przyprawić o zawrót głowy nawet rodzimych użytkowników języka, nie wspominając o obcokrajowcach, którzy dopiero uczą się tej trudnej sztuki. Jakich błędów językowych unikać, by mówić poprawnie?
Lista błędów językowych popełnianych przez Polaków jest długa. Na przykład nie jesteśmy pewni, jaką formę bezokolicznika mają niektóre czasowniki, jak mówić o datach i liczbach oraz, czy można “cofać się do tyłu” i "spadać w dół"? Błędy językowe popełniamy wszyscy, więc kto jest bez winy, niech pierwszy rzuci kamień lub zapozna się z poniższą listą językowych wpadek.
włączać/włanczać
Poprawna forma to włączać, a także podłączać, załączać, wyłączać, odłączać.
wziąć/wziąść
Odpowiedź jest tylko jedna. Mówimy wziąć, nie wziąść.
obejrzeć/oglądnąć
Niejeden użytkownik języka, szczególnie mieszkaniec okolic Krakowa, może być zaskoczony. Popularna w Małopolskiem forma “oglądnąć” jest regionalizmem. Ogólnopolska forma brzmi obejrzeć.
pomarańcza/pomarańcz
Pomarańcza jest kobietą;) Piszemy i mówimy pomarańcza nie pomarańcz.
poszłem/poszedłem
Forma poszedłem jest jedyną prawidłową odmianą czasownika pójść w liczbie pojedynczej, czasu przeszłego w rodzaju męskim. Nieodwołalnie.
pizzeria/pizzernia
Mamy kłopot z prawidłową odmianą wyrazów obcego pochodzenia. W języku polskim są kawiarnie, piekarnie i lodziarnie, dlaczego więc nie pizzernia? Tu trzymamy się jednak pisowni i wymowy oryginalnej, czyli pizzeria, nie pizzernia.
spadać w dół/cofać się do tyłu
Skąd w nas potrzeba wskazywania kierunku spadania i cofania, skoro z zasady są one określone przez czasownik? Spadać można tylko w dół, a cofać się wyłącznie do tyłu, dlatego poprawne formy to TYLKO spadać i cofać się. Bez żadnych dodatków.
tę książkę/tą książkę
Językowi puryści są tu nieugięci. Poprawna forma to tę książkę, tę filiżankę i tę kurtkę. Coraz częściej jednak dopuszcza się formę tą w języku mówionym, czyli tzw. mowie potocznej. Jeśli zdarzyło się wam powiedzieć “daj mi tą szklankę” jest to dopuszczalne i z pewnością nie zbulwersowałoby językoznawców.
w każdym razie/w każdym bądź razie
Mówimy w każdym razie lub bądź co bądź. Połączenie obu wyrażeń w formę “w każdym bądź razie” nie jest poprawne, więc unikajcie jej jak ognia.
Daty
Daty i liczebniki są prawdziwą zmorą Polaków. Nie wiemy, czy mówi się czwarty grudzień czy czwarty grudnia, co robić z rokiem 2000, a co z 2017. Podpowiadamy.
Zawsze odmieniamy miesiące, a więc poprawna forma to czwarty grudnia, nie czwarty grudzień.
Mówimy rok dwutysięczny (2000), ale dwa tysiące siedemnasty (2017).
"Polacy nie gęsi i swój język mają". Czy o niego dbają?
mś