Sympozjum POLONIKA o ochronie dóbr polskiej kultury poza krajem

Celem trzydniowego sympozjum, które odbywa się w Warszawie, jest m.in. podsumowanie projektów organizowanych, finansowanych i prowadzonych po 1989 roku przez polskie instytucje i organizacje w obszarze polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą, wypracowanie założeń do stworzenia spójnej strategii działań oraz zaprezentowanie nowej państwowej instytucji kultury, jaką jest Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA.

Jak napisał w liście skierowanym do uczestników sympozjum wiceminister kultury Jarosław Sellin, jedną z najistotniejszych powinności Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego jest tworzenie warunków efektywnej ochrony oraz popularyzacji polskiej spuścizny kulturowej znajdującej się poza granicami Polski.

"Stanowią je: dziedzictwo historycznej, wielonarodowościowej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, w tej jej części, która istniała na obszarach należących współcześnie do suwerennych państw sąsiadujących z Rzeczpospolitą - Litwa, Białoruś, Ukraina, częściowo Łotwa i Mołdawia - oraz dorobek kulturalny wielu generacji polskiego wychodźstwa, w przeważającej mierze o charakterze politycznym, wytworzony bądź przechowywany w krajach Europy Zachodniej, Ameryki Północnej i Południowej oraz innych częściach świata" - wskazał Jaroslaw Sellin. 

Jak podkreślił, możliwości realizacji programów ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego poza krajem powstały dopiero po roku 1989, a administracja rządowa i polskie środowiska naukowe oraz konserwatorskie stanęły wówczas wobec problemu kilkudziesięcioletniej przerwy w pracach dokumentacyjnych i konserwatorskich. "W ciągu ponad 28 lat, jakie upłynęły od powołania w czerwcu 1990 r. Biura Pełnomocnika Rządu do Sprawa Polskiego Dziedzictwa Kulturalnego za Granicą, szereg spraw udało się zrealizować. Została choćby stworzona infrastruktura prawna, przede wszystkim w relacjach z państwami za wschodnią granicą Rzeczypospolitej: Litwą, Białorusią i Ukrainą" - zaznaczył wiceminister.

Ponad 100 mln złotych na ochronę dziedzictwa kulturowego za granicą

Jarosław Sellin napisał, że decyzja o powołaniu Instytutu POLONIKA, podjęta w grudniu 2017 r., "znacząco zwiększyła wachlarz instrumentów dedykowanych problematyce ochrony dziedzictwa kulturowego za granicą, jak również poprawiła koordynację działań administracji publicznej w tej sferze". Dodał, że ochrona i popularyzacja polskiej spuścizny kulturowej za granicą wymagają stosownych nakładów finansowych. "Kwota środków finansowych przeznaczonych przez resort kultury na ochronę polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą w latach 2006-2018 wyniosła ponad 102 mln złotych" - napisał.

Wieloletni dyrektor Departamentu Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Strat Wojennych MKiDN, zajmującego się dokumentacją, rewaloryzacją i popularyzacją polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą, Jacek Miler, wskazał na istotną z punktu widzenia ochrony dziedzictwa współpracę MKiDN m.in. z Ministerstwem Spraw Zagranicznych i placówkami dyplomatycznymi, konsularnymi i instytutami polskimi, Biurem Polonijnym Kancelarii Senatu RP, Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych, instytucjami kultury, m.in. Biblioteką Narodową w Warszawie, muzeami, uczelniami wyższymi i wieloma organizacjami pozarządowymi. 

Piotr Jamski, szef wydziału ekspertów Instytutu POLONIKA, zaprezentował wyniki czerwcowych badań, ukazujące poziom świadomości Polaków na temat polskiego dziedzictwa kulturowego. Wynika z nich, że Polacy nie mają świadomości istnienia polskiego dziedzictwa kulturowego poza granicami kraju; 92 proc. badanych nie było w stanie wskazać ani jednego miejsca związanego z dziedzictwem polskiej kultury za granicą.

Instytut POLONIKA to wyspecjalizowana państwowa instytucja kultury, mająca na celu zachowanie materialnych śladów kultury polskiej za granicą oraz kształtowaniu świadomości Polaków na temat ich dziedzictwa kulturowego. 

Organizatorem sympozjum jest Narodowy Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA. Wśród patronów medialnych jest portal dzieje.pl.

msze