"Washington Post": według CIA zabójstwo Chaszodżdżiego zlecił saudyjski książę

Posłuchaj

Raport CIA w sprawie śmierci Chaszodżdżiego. Relacja Marka Wałkuskiego z Waszyngtonu (IAR)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

W artykule "The Washington Post" zaznaczono, że mimo stanowczych zaprzeczeń płynących z Rijadu przedstawiciele najwyższych władz Stanów Zjednoczonych uznali konkluzje Centralnej Agencji Wywiadowczej za "w pełni wiarygodne".

Tak jednoznacznie uznanie księcia Muhammada za zamieszanego w zabójstwo niezależnego saudyjskiego dziennikarza, do jakiego doszło 2 października w saudyjskim konsulacie w Stambule, może pokrzyżować plany Donalda Trumpa pragnącego zachować dotychczasowe powiązania biznesowe i militarne między USA i jej bliskim sojusznikiem, Arabią Saudyjską, w nienaruszonym kształcie - wskazano w artykule "WP".

Wnioski, do jakich doszli agenci CIA, są pierwszymi tak zdecydowanie obciążającymi księcia Muhammada - czytamy w artykule opublikowanym w piątek po południu na portalu "The Washington Post". Dżamal Chaszodżdżi był przez całe lata współpracownikiem tej gazety.

Badając sprawę, Centralna Agencja Wywiadowcza przeanalizowała wszelkie dostępne dane wywiadowcze, w tym - rozmowę telefoniczną księcia Chalida ibn Salmana, brata następcy tronu Muhammada, z Dżamalem Chaszodżdżim. Książę Chalid pełni funkcję saudyjskiego ambasadora w Stanach Zjednoczonych. W rozmowie książę ambasador miał powiedzieć dziennikarzowi, że powinien się on udać do Stambułu, jeśli chce załatwić formalności konieczne do zawarcia związku małżeńskiego. Ponadto - zapewnił go, że jego bezpieczeństwo będzie zagwarantowane.

- Nie jest jasne, czy książę Chalid wiedział o planowanym zabójstwie. Nie ulega jednak wątpliwości, że wykonał tę rozmowę telefoniczną na wyraźne polecenie swego brata - pisze "WP".

Gazeta przytacza też słowa swego informatora zaangażowanego w śledztwo CIA, który miał powiedzieć, że eksperci CIA z góry wykluczyli możliwość, iż do tego zabójstwa "mogło dojść bez wiedzy bądź bezpośredniego zaangażowania" saudyjskiego następcy tronu i de facto rządzącego krajem księcia Muhammada, którego politykę krytykował dziennikarz.

To jest drugi i najważniejszy powód, dla którego CIA uważa, że Muhammad był zamieszany w tę sprawę.

W ocenie analityków CIA, książę jest bez wątpienia "dobrym technokratą, któremu towarzyszy reformatorski zapał. Jednocześnie jednak jest osobą "przewrotną i arogancką". "On po prostu nie rozumie, iż są rzeczy, których robić nie wolno" - zaznaczono w konkluzjach.

W ocenie informatora gazety, CIA zakłada, że zabójstwo dziennikarza nie zaszkodzi pozycji Muhammada w królestwie. "Jego przyszłe objęcie tronu wydaje się więcej niż pewne" - mieli zaznaczyć w swym raporcie eksperci Centralnej Agencji Wywiadowczej.

Książę Chalid zaprzecza

"Nie odbyłem żadnej rozmowy telefonicznej z Chaszodżdżim i nigdy nie sugerowałem, że powinien pojechać do Turcji z jakiegokolwiek powodu" - napisał na Twitterze w piątek późnym wieczorem książę Chalid. "Ostatni kontakt - listowny – z tym dziennikarzem miałem 26 października 2017 r." - dodał.

Dyplomata zażądał, by władze USA albo przedstawiły dowody potwierdzające tezę "WP", albo opublikowały stosowne sprostowanie.

Jednak wcześniej zarówno Biały Dom, jak i Departament Stanu odmówiły komentarza ws. publikacji "Washington Post", zasłaniając się tym, że sprawa dotyczy działalności wywiadu.

W Arabii Saudyjskiej przez długi czas zaprzeczano, że doszło do morderstwa

Arabia Saudyjska przez długi czas zaprzeczała, że dziennikarz mógł zostać zabity, i dopiero po ponad dwóch tygodniach przyznała, że tak się stało, a później - że został on zabity umyślnie.

Ostatecznie prokuratura Arabii Saudyjskiej zażądała kary śmierci dla pięciu podejrzanych o zabójstwo i przyznała, że zabito go w placówce i również tam rozczłonkowano jego ciało.

Tureckie władze, które prowadzą śledztwo w sprawie zabójstwa, twierdzą zaś, że Chaszodżdżi został "zgodnie z wcześniej przygotowanym planem" uduszony zaraz po wejściu do konsulatu.

W piątek prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan powiedział, że zabójstwo dziennikarza zostało zlecone "na najwyższych szczeblach" rządu Królestwa Arabii Saudyjskiej. Ostrzegł, że za podobne działania na terytorium Turcji, która należy do NATO, grożą poważne konsekwencje.

Ankara domaga się wyjawienia "prawdziwych zleceniodawców" morderstwa w ramach międzynarodowego śledztwa w tej sprawie. Rijad odrzuca te żądania.

Spór o sankcje

Śmierć Chaszodżdżiego wywołała oburzenie na świecie i przeistoczyła się w kryzys, który dotknął Arabię Saudyjską - największego światowego eksportera ropy i strategicznego sojusznika Zachodu.

Kraj ten jest głównym protagonistą wspieranego przez USA regionalnego sojuszu przeciwko rosnącym wpływom Iranu na Bliskim Wschodzie. Kryzys związany z zabójstwem dziennikarza może nadwerężyć relacje Rijadu z Zachodem - twierdzą eksperci.

Konkluzja raportu CIA daje argumenty członkom Kongresu, którzy opowiadają się za nałożeniem surowych sankcji wobec Arabii Saudyjskiej. Uważają oni, że nałożone przez Biały Dom sankcje na 17 Saudyjczyków, zamieszanych w morderstwo, są niewystarczające. Kongresmani postulują dużo surowsze konsekwencje, w tym wycofanie się ze sprzedaży uzbrojenia dla Arabii Saudyjskiej. Prezydent Donald Trump sprzeciwia się tego rodzaju krokom.

PAP/IAR/agkm