Zjednoczenie Niemiec. "Nie byłoby możliwe bez reform w Polsce"

Posłuchaj

O północy 3/4 października w w połączonym Berlinie, który ponownie stał się stolicą Niemiec, odbyły się główne uroczystości. Na maszt wciągnięto flagę państwową. Wydarzenia relacjonowały stacje radiowe wielu krajów (źr. IAR/arch.)

Dodaj do playlisty

Dodaj do playlisty

W tym roku główne uroczystości odbywają się w landzie Badenia-Wirtembergia. W Stuttgarcie odprawione zostanie ekumeniczne nabożeństwo, w którym wezmą udział kanclerz Angela Merkel i prezydent Joachim Gauck.

Historia: serwis specjalny portalu PolskieRadio.pl >>>

Kilkadziesiąt lat podzielone granicą

Niemcy Wschodnie i Zachodnie przez kilkadziesiąt lat były rozdzielone granicą. 23 lata temu, 3 października 1990 roku doszło do zjednoczenia RFN i NRD. Od tej pory 3 października jest świętem narodowym, nazywanym Dniem Jedności Niemiec.

Wcześniej od 1949 do 1990 roku istniały dwa państwa niemieckie, różniące się ustrojem i stopniem rozwoju ekonomicznego. W 1949 roku z trzech powojennych stref okupacyjnych Niemiec, zachodnie mocarstwa, które zwyciężyły w II wojnie światowej utworzyły RFN. W odpowiedzi Józef Stalin doprowadził do powstania NRD.

Kennedy w Berlinie; serwis specjalny portalu PolskieRadio.pl >>>

Mur berliński

W 1961 roku szef państwa i partii NRD Walter Ulbricht kazał zbudować mur wokół zachodniej części Berlina. Niemiecko-niemiecka granica stała się jedną z najlepiej strzeżonych na świecie.

Zjednoczenie Niemiec poprzedziły przemiany wolnościowo-demokratyczne w Europie, powstanie Solidarności i upadek komunizmu.

Granica pomiędzy NRD i RFN, której część tworzył mur berliński, została otwarta dopiero 9 listopada 1989 roku. Wcześniej, po masowych protestach i ucieczce tysięcy obywateli NRD na Zachód (m.in. przez granicę austriacko-węgierską), ustąpiły poprzednie władze NRD z Erichem Honeckerem na czele. W nocy 9 listopada Niemcy z obu państw spontanicznie przystąpili do burzenia muru berlińskiego, który upadł po 28. latach istnienia.

Po 9 listopada w ciągu trzech dni z byłej NRD na Zachód przeszło 3 miliony Niemców. Kanclerz Helmut Kohl, który w tym czasie przebywał w Polsce, przerwał wizytę, by pojechać do kraju. Przemawiając po powrocie w naszym parlamencie, podkreślił znaczenie wydarzeń w Polsce dla zmian w Niemczech. - Bez reform, które zaszły w Polsce i reform na Węgrzech, nie byłoby możliwe to, co się teraz dzieje w Niemczech - powiedział wtedy/

W listopadzie 1989 roku kanclerz RFN Helmut Kohl ogłosił dziesięciopunktowy plan zjednoczenia. W lutym 1990 roku odbyło się wspólne posiedzenie rządów obu państw niemieckich. W lipcu tego samego roku wszedł w życie układ o unii walutowej. Podczas konferencji zjednoczeniowej "2 plus 4", której ostatnie spotkanie odbyło się 12 września 1990 roku w Moskwie, uczestnicy - Stany Zjednoczone, Związek Radziecki, Francja i Wielka Brytania - zrzekli się praw i odpowiedzialności w stosunku do Berlina i Niemiec. W konferencji brali też udział przedstawiciele dwóch państw niemieckich.

3 października 1990 roku, zgodnie z traktatem zjednoczeniowym, ratyfikowanym przez parlamenty obu państw niemieckich kilka dni wcześniej, landy NRD przystąpiły do RFN. Prezydent Richard von Weizsaecker przejął obowiązki głowy zjednoczonego państwa.

Największe państwo Europy

Po zjednoczeniu Niemcy stały się najliczniejszym państwem europejskim, nie licząc Rosji. Kraj o powierzchni 357 tysięcy kilometrów kwadratowych zamieszkiwało blisko 78 milionów obywateli.

Obecnie Niemcy liczą ponad 80 milionów w mieszkańców. Ekonomiczną ceną zjednoczenia było 2 biliony euro, które Niemcy zachodnie przekazały do 2009 roku wschodnim krajom związkowym na dostosowanie gospodarki do europejskiego poziomu. Mimo to, aż jedna trzecia mieszkańców byłego NRD uważa się za ofiary procesu zjednoczeniowego, a różnice między "Osti" i "Westi", są nadal zauważalne.

Na terenach byłej NRD ludzie wciąż zarabiają mniej, mają też mniejsze emerytury i większe problemy ze znalezieniem pracy. Różnice widać nie tylko w danych ekonomicznych. Badania potwierdzają, że Niemcy po obu stronach byłej granicy wciąż podchodzą do siebie z rezerwą. Mieszkańcy ze wschodu uważają rodaków z zachodu za aroganckich i płytkich. Ci z kolei mają mieszkańców byłej NRD za wiecznie narzekających i nieufnych.

Liczba krajów związkowych - landów wchodzących w skład Niemiec wzrosła w 1990 roku, z 10. do 16. Są to obecnie: Nadrenia Północna-Westfalia, Bawaria, Badenia-Wirtenbergia, Dolna Saksonia, Hesja, Saksonia, Palatynat Reński, Berlin, Saksonia-Anhalt, Turyngia, Brandenburgia, Szlezwik-Holsztyn, Meklemburgia, Hamburg, Saara oraz Brema.

IAR/agkm